Η αχίλλειος πτέρνα της ισραηλινής αεράμυνας, γιατί ξεφεύγουν τα drones

Λίγα λεπτά πριν από μια θανατηφόρα επίθεση του drone της Χεζμπολάχ στη στρατιωτική βάση στο βόρειο Ισραήλ, ισραηλινοί αστυνομικοί ειδοποίησαν την Πολεμική Αεροπορία για αναφορές που έκαναν λόγο για ύποπτο αεροσκάφος. Τους είπαν να μην ανησυχούν επειδή το αεροσκάφος ήταν ισραηλινό, με αποτέλεσμα οι αξιωματικοί να κλείσουν την υπόθεση.

Η εκτίμηση της Πολεμικής Αεροπορίας αποδείχτηκε λανθασμένη: Λίγες στιγμές αργότερα, τέσσερις Ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν στην επίθεση της Χεζμπολάχ, η τελευταία από πολλές πρόσφατες επιθέσεις με drones, που έχουν φέρει στο προσκήνιο τις αδυναμίες στον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ εντοπίζει μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Τον Ιούλιο, η πολιτοφυλακή Χούθι στην Υεμένη χτύπησε μια πολυκατοικία στο Τελ Αβίβ, σκοτώνοντας έναν άμαχο. Η Χεζμπολάχ χτύπησε την περασμένη εβδομάδα ένα γηροκομείο βόρεια του Τελ Αβίβ, προκαλώντας ζημιές αλλά όχι θύματα. Νωρίτερα μέσα στο έτος, η Χεζμπολάχ μετέδωσε πλάνα από ένα drone που πέταξε πάνω από ευαίσθητες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Χάιφα, φαινομενικά χωρίς να εντοπιστεί.

Το τελευταίο χτύπημα, σε μια βάση εκπαίδευσης νότια της ισραηλινής πόλης Χάιφα, ανέδειξε πως η Χεζμπολάχ διατηρεί την ικανότητα να βλάψει το Ισραήλ παρά τις καταστροφικές ισραηλινές επιθέσεις στην ηγεσία και τις υποδομές του. Επισήμανε επίσης τις αμυντικές αδυναμίες του Ισραήλ, ωθώντας τον ισραηλινό στρατό να ξεκινήσει έρευνα και τον επικεφαλής εκπρόσωπό του να αναγνωρίσει την Κυριακή: «Πρέπει να παρέχουμε καλύτερη άμυνα».

Ένας από τους πολίτες που εντόπισαν το drone, η Viki Kadosh, είπε στους New York Times ότι ήταν «τόσο απογοητευμένη, γιατί 10 λεπτά πριν από το χτύπημα, καλέσαμε για να προειδοποιήσουμε γι' αυτό». Μιλώντας τη Δευτέρα σε ραδιοφωνικό σταθμό είπε: «Το εντοπίσαμε να πετάει πολύ χαμηλά, ακριβώς πάνω από το σπίτι μας. Ακούσαμε τον ήχο που έβγαζε και αμέσως παρατηρήσαμε ότι υπήρχε κάτι περίεργο σε αυτό». Ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να σχολιάσει.

Η σειρά των επιθέσεων με drones έχει προκαλέσει συναγερμό στο Ισραήλ καθώς προετοιμάζεται για μια πιθανή κλιμάκωση με το Ιράν. Ενώ το Ισραήλ διαθέτει ένα κορυφαίο παγκοσμίως σύστημα εντοπισμού και αναχαίτισης πυραύλων, οι οποίοι μπορούν να ταξιδέψουν με ταχύτητα πάνω από 1.000 μίλια την ώρα, τα συστήματα ραντάρ του βρήκαν πιο δύσκολο να εντοπίσουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία μερικές φορές κινούνται πιο αργά από 100 μίλια την ώρα.

Τα drones συχνά περιέχουν λιγότερο μέταλλο και εκπέμπουν λιγότερη θερμότητα από τους πυραύλους, κάτι που σημαίνει ότι δεν είναι πάντα εφικτό να σημάνει συναγερμός. Και ακόμη και όταν εντοπίζονται, τα εχθρικά drones μερικές φορές εκλαμβάνονται για ισραηλινά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων μικρών ιδιωτικών αεροπλάνων, επειδή πετούν σε παρόμοια χαμηλά υψόμετρα και ταχύτητες.

«Όλα τα συστήματα που έχουμε στον δυτικό κόσμο -δεν είναι μόνο του Ισραήλ- είναι κατασκευασμένα για να υπερασπιστούν ή να προστατεύσουν τον εναέριο χώρο από κανονικά μαχητικά αεροπλάνα και πυραύλους», δήλωσε ο Ofer Haruvi, πρώην επικεφαλής του τμήματος drone στην ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία. «Πρέπει να επανασχεδιάσεις μέρος αυτών των συστημάτων έτσι ώστε να μπορούν να βλέπουν και να ανιχνεύουν και να παρακολουθούν αυτού του είδους τους στόχους, που κινούνται αργά».

Το αντιπυραυλικό σύστημα Iron Dome του Ισραήλ καταστρέφει τη συντριπτική πλειονότητα των ρουκετών που εκτοξεύονται από τη Γάζα και τον Λίβανο, ενώ οι πύραυλοι Arrow 3 έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να σταματήσουν σε μεγάλο βαθμό δύο τεράστια μπαράζ βαλλιστικών πυραύλων που εκτοξεύθηκαν από το Ιράν τον Απρίλιο και ξανά αυτόν τον μήνα. Για να ενισχύσουν αυτές τις άμυνες, οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν την Κυριακή ότι θα στείλουν στο Ισραήλ ένα άλλο αντιπυραυλικό σύστημα, το Terminal High Altitude Area Defense system ή THAAD.

Όμως το σύστημα κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών του Ισραήλ απαιτεί βελτίωση, είπαν ειδικοί. Βασίζεται σε ραντάρ, το οποίο έχει σχεδιαστεί κυρίως για να ανιχνεύει σχετικά μεγάλα μεταλλικά αντικείμενα όπως αεροπλάνα. Εκτιμάται ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, όπως δέκτες που ανιχνεύουν παθητικά και ταξινομούν τα ραδιοκύματα που εκπέμπονται από ένα drone, οπτικοί αισθητήρες που σαρώνουν τον ουρανό για σημάδια ενός drone και ακουστικοί αισθητήρες που ανιχνεύουν τον ήχο του κινητήρα ενός drone.

Όλα αυτά τα συστήματα έχουν πλεονεκτήματα και τυφλά σημεία και το Ισραήλ πρέπει να τα συνδυάσει προκειμένου να κατασκευάσει ένα πιο ισχυρό σύστημα ανίχνευσης drone. «Δεν υπάρχει μαγική λύση που, αν εφαρμοστεί, θα έλυνε όλα τα προβλήματα», είπε. «Αλλά χρειαζόμαστε μια πλήρη αλλαγή νοοτροπίας», σημειώνει ένας ειδικός.