Δάνεια έως 40 δισ. ευρώ ετοιμάζει η Ευρώπη για την Ουκρανία

Η ΕΕ ετοιμάζεται να παράσχει έως και 40 δισ. ευρώ σε νέα δάνεια για την Ουκρανία μέχρι το τέλος του έτους, ανεξάρτητα από τη συμμετοχή των ΗΠΑ, καθώς παραπαίει το σχέδιο της G7 να χρησιμοποιήσει παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να βοηθήσει το Κίεβο.

Η μονομερής κίνηση, γράφουν οι Financial Times, έρχεται εν μέσω ανησυχίας στις Βρυξέλλες ότι η Ουγγαρία θα αποτρέψει το μπλοκ από το να παράσχει διασφαλίσεις που χρειάζονται οι ΗΠΑ για να συμμετέχουν στο σχέδιο χρήσης των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με τρία άτομα που συμμετείχαν στις συνομιλίες.

Η κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν προσπαθεί να καθυστερήσει τη λήψη απόφασης για το καθεστώς παγωμένων περιουσιακών στοιχείων για μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, στις 5 Νοεμβρίου. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες πρέπει να αρχίσουν να εργάζονται για εναλλακτική λύση μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Τα κεφάλαια προορίζονται να βοηθήσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ουκρανίας, η οποία αντιμετωπίζει χρηματοδοτικό κενό 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2025, σύμφωνα με το Κίεβο και το ΔΝΤ. Η χώρα βασίζεται σε ξένη βοήθεια για να συνεχίσει να λειτουργεί, καθώς η Ρωσία εντείνει τις επιθέσεις στις υποδομές της.

Σύμφωνα με ένα προσχέδιο νομικής πρότασης που είδαν οι FT, η ΕΕ θα συγκεντρώσει απροσδιόριστο αριθμό δισεκατομμυρίων σε δάνεια στην Ουκρανία μέχρι το τέλος του 2024. Μια τέτοια κίνηση, που πρακτικά είναι επέκταση ενός υπάρχοντος προγράμματος βοήθειας, θα χρειαζόταν απλώς υποστήριξη της πλειοψηφίας και όχι ομοφωνία, αφαιρώντας το δικαίωμα αρνησικυρίας της Βουδαπέστης.

Το τελικό ποσό μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 20 και 40 δισεκατομμυρίων ευρώ και θα καθοριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά από διαβούλευση με τα κράτη-μέλη, ανέφεραν οι αξιωματούχοι. «Μπορούσαμε πάντα να κινηθούμε μόνοι μας», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.

Ενώ το αρχικό σχέδιο -που περιλαμβάνει τη συμμετοχή των ΗΠΑ- παραμένει το plan Α της επιτροπής, οι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι χρειάζονται μια εναλλακτική λύση, εάν η Βουδαπέστη διατηρήσει το βέτο της μέχρι τις εκλογές στις ΗΠΑ.

Οι ηγέτες της G7 συμφώνησαν τον Ιούνιο να εκδώσουν δάνειο 50 δισ. δολαρίων στην Ουκρανία, που θα αποπληρωθεί με μελλοντικά κέρδη από περίπου 260 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται στο Euroclear, το βελγικό κεντρικό αποθετήριο.

Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα επωμιστούν περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια η καθεμία, με τα υπόλοιπα 10 δισεκατομμύρια δολάρια να μοιράζονται μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιαπωνίας και του Καναδά.

Αλλά οι ΗΠΑ, για να προχωρήσουν, ζήτησαν διασφαλίσεις ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται στην Ευρώπη, θα παρέμεναν παγωμένα.

Η Επιτροπή, με τη σειρά της, πρότεινε να παραταθούν οι κυρώσεις του μπλοκ που κρατούν παγωμένα τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία (σήμερα ανανεώνονται κάθε έξι μήνες) για 36 μήνες, ώστε να παρέχεται μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου. Άλλες επιλογές που προτείνονται περιλαμβάνουν την παράταση των κυρώσεων κατά πέντε χρόνια. Ωστόσο, ο Όρμπαν μπλοκάρει επί του παρόντος μια τέτοια παράταση, σύμφωνα με πηγές που ενημερώθηκαν για τον τρόπο σκέψης του.

Εκπρόσωπος της ουγγρικής κυβέρνησης είπε στους πρεσβευτές της ΕΕ στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα ότι το θέμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με δύο πηγές που ενημερώθηκαν για τη συζήτηση.

Εναλλακτικά, η ΕΕ εξετάζει τώρα την έκδοση των δανείων ως μέρος ενός υφιστάμενου πακέτου οικονομικής στήριξης που λήγει στο τέλος του έτους. Το σχέδιο θα περιλαμβάνει αύξηση του συνολικού δανεισμού του μπλοκ και θα υποστηρίζεται από τον κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ.

Το σχέδιο της ΕΕ θα παρείχε μερικά από τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια που προορίζονται να προέλθουν από την Ουάσιγκτον βάσει της αρχικής πρότασης της G7, εάν η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν ήταν σε θέση να χορηγήσει το δάνειο τόσο κοντά στις εκλογές. 

Εάν αποφασίσει να εκδώσει τα δάνεια μονομερώς, οι Βρυξέλλες πρέπει να ξεκινήσουν τις εργασίες τις επόμενες εβδομάδες, προκειμένου να ξεπεράσουν όλα τα απαραίτητα νομοθετικά εμπόδια εγκαίρως.

«Είναι επείγον να εγκριθούν οι προτάσεις πριν από τα τέλη Οκτωβρίου, ώστε το δάνειο της Ένωσης να μπορεί να αποδεσμευτεί πριν από το τέλος του 2024», αναφέρεται στην πρόταση.