Δολοφονήθηκε στο Ιράν ο αρχηγός της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια

Η Χαμάς ανακοίνωσε ότι ο πολιτικός της ηγέτης, Ισμαήλ Χανίγιε, σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή στην Τεχεράνη για την οποία κατηγόρησε το Ισραήλ, μια εξέλιξη που δημιουργεί κίνδυνο νέας κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή.

Ο Χανίγιε, επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς με έδρα το Κατάρ, βρέθηκε στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν την Τρίτη. Σκοτώθηκε «σε μια προδοτική σιωνιστική αεροπορική επιδρομή στην κατοικία του» στην πόλη, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Χαμάς νωρίς την Τετάρτη. Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο σωματοφύλακάς του πέθανε επίσης.

Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν, με το αργό πετρέλαιο Brent να σκαρφαλώνει 1,5% φθάνοντας λίγο κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, αν και εξακολουθεί να είναι σε πτώση αυτή την εβδομάδα. Ανέβηκε και ο χρυσός.

Ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να σχολιάσει.

Ο θάνατός του θα θεωρηθεί ως σημαντική κίνηση από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον συνασπισμό του, ο οποίος ορκίστηκε να εξαλείψει τους ηγέτες της Χαμάς μετά την επίθεση κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.

Η κίνηση θα πυροδοτήσει τις εντάσεις με το Ιράν και ακολουθεί την αντιπαράθεση μεταξύ Τεχεράνης και Ισραήλ τον Απρίλιο. Τότε, οι δύο πλευρές απάντησαν η μία στην άλλη με βαθμονομημένο τρόπο για να αποφύγουν την πυροδότηση ενός περιφερειακού πολέμου, επισημαίνει το Bloomberg.

Η επίθεση είναι ντροπιαστική για το Ιράν και θέτει στον Ανώτατο Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και στον Πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν την πρόκληση πώς να απαντήσουν. Από την εκλογική νίκη του Πεζεσκιάν νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο ίδιος και ο Χαμενεΐ έχουν σημειώσει ότι θέλουν να βελτιώσουν τους δεσμούς με τη Δύση για να χαλαρώσουν οι κυρώσεις.

Ο Χανίγιε, που διένυε την 6η δεκαετία της ζωής του, ήταν κλειδί στις συνεχιζόμενες συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς - μεταδίδοντας μηνύματα προς και από τους ηγέτες της μαχητικής ομάδας στη Γάζα - και ο θάνατός του μπορεί να τις διαλύσει. Οι ΗΠΑ δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι μια συμφωνία πλησιάζει, ακόμα κι αν υπάρχουν ακόμη πολλά να επιλυθούν.

Ο Νετανιάχου είπε πρόσφατα ότι η στρατιωτική πίεση του Ισραήλ στη Χαμάς στη Γάζα αναγκάζει την ομάδα να υποχωρήσει σε ορισμένα σημεία.

Ο θάνατος του Χανίγιε ακολουθεί ένα ισραηλινό χτύπημα στη Βηρυτό αργά την Τρίτη με στόχο έναν ανώτερο διοικητή της Χεζμπολάχ. Αυτή η επίθεση, για την οποία το Ισραήλ λέει ότι σκότωσε τον διοικητή, ήταν μια απάντηση σε μια θανατηφόρα επίθεση με ρουκέτα στα υψώματα του Γκολάν που ελέγχονται από το Ισραήλ το Σαββατοκύριακο.

Ο Χανίγιε γεννήθηκε το 1962 στη Γάζα. Το 2006, όταν η Χαμάς κέρδισε τις κοινοβουλευτικές εκλογές, ηγήθηκε μιας βραχύβιας παλαιστινιακής κυβέρνησης. Ένα χρόνο αργότερα, το 2007, η Χαμάς πήρε τον πλήρη έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας μετά από έναν σύντομο εμφύλιο πόλεμο με το πιο μετριοπαθές κόμμα Φάταχ. Το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν επιβάλει αποκλεισμό στη Γάζα από τότε.

Ο Χανίγιε έφυγε από τη Γάζα το 2019 και ζει ως επί το πλείστον στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, τα τελευταία χρόνια. Το Κατάρ, μαζί με την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ, είναι βασικός μεσολαβητής μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ.

Τον Απρίλιο, το Ισραήλ σκότωσε τρία από τα παιδιά του Χανίγιε σε αεροπορική επιδρομή στη Γάζα.

Βασικό πρόσωπο στις διαπραγματεύσεις

Ο Χανίγια ήταν ένα βασικό πρόσωπο στις διαπραγματεύσεις της Χαμάς για την κατάπαυση του πυρός με το Ισραήλ, και η δολοφονία του καθιστά τις προοπτικές για μια συμφωνία ακόμη πιο μακρινές.

Ο στρατός του Ισραήλ δεν έχει σχολιάσει και είπε ότι δεν απαντά σε δημοσιεύματα στα ξένα μέσα ενημέρωσης. Τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από δολοφονίες υψηλού προφίλ στο Ιράν, προκαλώντας πονοκέφαλο στους ηγέτες της χώρας.

Την Τρίτη, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι πραγματοποίησε ξεχωριστό χτύπημα σε διοικητή της Χεζμπολάχ στα νότια προάστια της Βηρυτού. Στόχος αυτής της επίθεσης ήταν ένας ανώτερος αξιωματούχος που υπηρετεί ως στενός σύμβουλος του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, σύμφωνα με τρεις ισραηλινούς αξιωματούχους ασφαλείας που μίλησαν στους NYT υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσουν ευαίσθητες λεπτομέρειες.

Η στόχευση δύο ανώτερων ηγετών δύο ομάδων που υποστηρίζονται από το Ιράν μέσα σε λίγες ώρες θα μπορούσε να είναι μια κλιμάκωση στην περιοχή, η οποία ταλαιπωρείται από μήνες υψηλών εντάσεων από τότε που το Ισραήλ άρχισε να διεξάγει πόλεμο κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσει οποιαδήποτε ομάδα θα μπορούσε να καθορίσει την πορεία της σύγκρουσης και κατά πόσο θα βυθιστεί η περιοχή σε έναν πόλεμο σε πολλαπλά μέτωπα.