Τρόπους να απενεργοποιήσουν τις πιο εξελιγμένες μηχανές παραγωγής μικροτσίπ στον κόσμο έχουν οι εταιρείες ASML και Taiwan Semiconductor (TSMC), σε περίπτωση που η Κίνα εισβάλει στην Ταϊβάν, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg υπό τον όρο ανωνυμίας.
Αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης έχουν εκφράσει -όχι δημοσίως- τις ανησυχίες τους τόσο σε Ολλανδούς όσο και Ταϊβανέζους εταίρους τους -πρόκειται για χώρες κορυφής στην κατασκευή τσιπ- σχετικά με το τι θα συμβεί εάν η κινεζική επιθετικότητα κλιμακωθεί οδηγώντας σε στρατιωτική επίθεση στο νησί. Στην Ταϊβάν παράγεται η συντριπτική πλειοψηφία των προηγμένων ημιαγωγών στον κόσμο, σημειώνεται.
Η ολλανδική ASML καθησύχασε τους αξιωματούχους επισημαίνοντας την ικανότητά της να απενεργοποιεί εξ αποστάσεως τα μηχανήματα. Εχει διεξαγάγει, εξάλλου, ασκήσεις προσομοίωσης έναντι πιθανής εισβολής, προκειμένου να αξιολογηθούν καλύτερα οι κίνδυνοι.
Η απομακρυσμένη απενεργοποίηση αφορά σειρά μηχανημάτων ακραίας υπεριώδους ακτινοβολίας της ASML, γνωστών ως EUV, για τα οποία η TSMC είναι ο κύριος πελάτης. Τα EUV αξιοποιούν κύματα φωτός υψηλής συχνότητας για να δημιουργήσουν τσιπ που έχουν χρήσεις τεχνητής νοημοσύνης και είναι κατάλληλα για ειδικές στρατιωτικές εφαρμογές.
Η Κίνα ισχυρίζεται ότι το νησί της Ταϊβάν είναι έδαφός της και ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ υποστηρίζει την ειρηνική ενοποίηση, αλλά δεν έχει αποκλείσει στρατιωτική επέμβαση. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι η Κίνα επιδιώκει να αποκτήσει δυνατότητα εισβολής στην Ταϊβάν έως το 2027. Ταϊβανοί αξιωματούχοι έχουν υποβαθμίσει την απειλή επικείμενης εισβολής, ενώ το Πεκίνο θεωρεί αβάσιμες τις αμερικανικές προειδοποιήσεις.
Η ολλανδική εταιρεία είναι ο μοναδικός κατασκευαστής παγκοσμίως των μηχανών EUV, που καθεμιά πωλείται για περισσότερα από 200 εκατ. ευρώ.
Η τεχνολογία της ASML υπόκειται εδώ και πολύ καιρό σε κυβερνητικές παρεμβάσεις, με στόχο να μην πέσει σε λάθος χέρια. Η Ολλανδία απαγορεύει πλέον στην εταιρεία να πωλεί μηχανές EUV στην Κίνα, κατόπιν αμερικανικής εντολής.
Βέβαια, πιθανώς οι περιορισμοί ήρθαν πολύ αργά. Η κινεζική Huawei παρήγαγε πέρυσι ένα smartphone για να ανταγωνιστεί το iPhone της Apple χρησιμοποιώντας τσιπ κατασκευασμένα με παλαιότερους εκτυπωτές της ASML σε συνδυασμό με εργαλεία από δύο Αμερικανούς προμηθευτές, ανέφερε το Bloomberg.
Το Πεκίνο έχει καταστήσει την τεχνολογική αυτάρκεια ως εθνική προτεραιότητα και οι προσπάθειες της Huawei να προωθήσει τον εγχώριο σχεδιασμό και την κατασκευή τσιπ απολαμβάνουν κυβερνητική υποστήριξη.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν επιδιώκει επίσης να ενισχύσει την παραγωγή ημιαγωγών σε αμερικανικό έδαφος, υποσχόμενη επιχορηγήσεις 39 δισ. δολαρίων σε κατασκευαστές τσιπ για να αντισταθμίσει οποιαδήποτε μελλοντική διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το στοίχημα είναι μεγάλο, καθώς το 90% των πιο προηγμένων τσιπ στον κόσμο κατασκευάζονται στην Ταϊβάν.
Η μηχανή EUV συνέβαλε ώστε να μετατραπεί η ASML στην πιο πολύτιμη μετοχή τεχνολογίας της Ευρώπης, με κεφαλαιοποίηση που ξεπερνά τα 370 δισ. δολάρια -υπερδιπλάσια της αμερικανικής Intel.
Η ASML έχει στείλει περισσότερα από 200 μηχανήματα σε πελάτες εκτός Κίνας από το 2016. Η TSMC έσπευσε να αποκτήσει τα περισσότερα.
Τα EUV, ωστόσο, απαιτούν τόσο συχνή συντήρηση που χωρίς τα ολλανδικά ανταλλακτικά σταματούν γρήγορα να λειτουργούν. Η ASML προσφέρει ενίοτε συμβόλαια που επιτρέπουν σε πελάτες όπως η TSMC να έχουν πρόσβαση στο σύστημα μηχανών και στη συντήρησή τους.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της TSMC Μαρκ Λιου άφησε να εννοηθεί σε πρόσφατη συνέντευξή του στο CNN ότι οποιοσδήποτε εισβολέας στην Ταϊβάν θα έβρισκε εκτός λειτουργίας τις μηχανές κατασκευής τσιπ της εταιρείας.
«Κανείς δεν μπορεί να ελέγξει την TSMC διά της βίας» είπε. «Εάν γίνει στρατιωτική εισβολή, το εργοστάσιό μας θα καταστεί μη λειτουργικό».