47η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία: Το καμάρι της Ουκρανίας τώρα στο καναβάτσο

Στον λόχο του ουκρανικού στρατού όπου υπηρετεί ο λοχίας Magura έχουν απομείνει μόνο τρία από τα 11 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού που είχαν το 2023. Και από τα τρία, το ένα επισκευάζεται. Στη μονάδα τους χρησιμοποιούν το αμερικανικό Bradley Fighting Vehicle, ένα τεθωρακισμένο που διατέθηκε στην Ουκρανία για την καλοκαιρινή αντεπίθεση του 2023. «Αλλά είναι παλιά οχήματα που έχουν φτάσει μεταχειρισμένα και εδώ αντέχουν μόνο λίγους μήνες», λέει το στέλεχος της 47ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας, της πιο ολοκληρωμένης μονάδας που είχε ποτέ η Ουκρανία, με δυτικό οπλισμό και εκπαίδευση από το ΝΑΤΟ.

Ο Magura υπηρετεί στο μέτωπο της Avdiivka στην επαρχία Donetsk. Το τρίτο Bradley της μπορεί να χρειαστεί πολλές εβδομάδες για να επιστρέψει στο πεδίο της μάχης, προσθέτει εκπρόσωπος της ταξιαρχίας: τα εξαρτήματα που χρειάζεται πρέπει να φτάσουν από την Ευρώπη. Η 47η Ταξιαρχία βρίσκεται σε δεινή κατάσταση, σύμφωνα με το προσωπικό που μίλησε στην El Pais και αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων απέναντι στη ρωσική κυριαρχία στο μέτωπο.

Το Σάββατο, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε στρατιωτική βοήθεια 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία. Αυτή η βοήθεια θα ενισχύσει την ταξιαρχία τους επόμενους μήνες, αλλά η τρέχουσα κατάσταση είναι ζοφερή.

Ο Magura — το κωδικό όνομα του 28χρονου λοχία, αρχιτέκτονα στο επάγγελμα — μοιράζεται δύο καταστροφικά γεγονότα: για κάθε τεθωρακισμένο όχημα πεζικού που διαθέτει ο ουκρανικός στρατός, ο εχθρός έχει 10. Για κάθε Ουκρανό στρατιώτη που υπερασπίζεται το μέτωπο της Avdiivka, υπάρχουν 30 Ρώσοι που τους επιτίθενται.

Η 47η Ταξιαρχία είναι προϊόν της δέσμευσης του πρώην αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας Valerii Zaluzhnyi να δημιουργήσει μια ισχυρή ομάδα που θα ηγηθεί της αντεπίθεσης τον Ιούνιο του 2023. Μια μηχανοκίνητη ταξιαρχία πεζικού είναι μια μονάδα που χρησιμοποιεί τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού. Ιδρύθηκε το φθινόπωρο του 2022 και μόνο τον τελευταίο χρόνο άλλαξε τέσσερις διοικητές, κάτι πρωτοφανές.

Ο πρώτος διοικητής της ταξιαρχίας, ο αντισυνταγματάρχης Oleksandr Sak, απαλλάχθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023 μετά την καταστροφική επίθεση στο μέτωπο της Zaporizhia. Η 47η Ταξιαρχία έχασε το 30% των στρατιωτών της μέσα σε τρεις μήνες, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές που επικαλείται η El Pais. Η Ουκρανία χρειαζόταν επείγοντα αποτελέσματα στο μέτωπο, καθώς δέχτηκε πίεση τόσο από τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας όσο και από τους διεθνείς συμμάχους της. Εν μέσω αυτής της πίεσης, ο στρατός ξεκίνησε μια σχεδόν αυτοκτονική αποστολή χωρίς αεροπορική υποστήριξη και ενάντια σε πολύ ισχυρές ρωσικές άμυνες.

Ο Sak κατηγορήθηκε ότι επέμενε στη μάταιη τακτική της αποστολής τεθωρακισμένων «στηλών» (σ.μ. το ένα άρμα πίσω από το άλλο) οι οποίες εγκλωβίστηκαν στα ναρκοπέδια και εξολοθρεύτηκαν από τα ρωσικά drones και το πυροβολικό. «Οι διοικητές μας είχαν πάρα πολλές προσδοκίες και κακές προβλέψεις για τις δυνατότητές μας όταν ξεκίνησε η αντεπίθεση», εξηγεί ο Magura. «Στη συνέχεια άλλαξαν και υπήρξαν πιο έξυπνες διαταγές, αλλά χάσαμε πολλούς πόρους και μείναμε χωρίς πολλούς έμπειρους ανθρώπους».

Ο Σακ αντικαταστάθηκε από τον συνταγματάρχη Oleksandr Pavliuk. Διατήρησε τη θέση μέχρι τον περασμένο Ιανουάριο. Μέλη της ταξιαρχίας τον κατηγόρησαν δημόσια ότι δεν καταλάβαινε την εσωτερική λειτουργία μιας δομής βασισμένης στα μοντέλα του ΝΑΤΟ και ότι αντικατέστησε τις απώλειες πεζικού με στρατιώτες που δεν ήταν προετοιμασμένοι για πολεμικές επιχειρήσεις πρώτης γραμμής, σύμφωνα με το κέντρο ανάλυσης Πολέμου Military Land.

Αύξηση των θυμάτων

Η El Pais πήρε συνέντευξη από τον Alexander, πρώην αξιωματικό πυροβολικού της 47ης Ταξιαρχίας, στις 17 Απριλίου. Επιβεβαιώνει ότι ο ίδιος έπρεπε να σταματήσει να επιχειρεί με τα δύο howitzers (σ.μ. πυροβόλα) για τα οποία είχε εκπαιδευτεί και να ενταχθεί σε μια διμοιρία εφόδου.

Τα howitzers, που δωρήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν ήταν πλέον αρκετά ακριβή λόγω υπερβολικής χρήσης και, το πιο σημαντικό, δεν χρειάζονταν πλέον τόσο πολύ προσωπικό λόγω έλλειψης πυρομαχικών. Ο Alexander, ο οποίος είχε υπηρετήσει στον πόλεμο του Donbas το 2015, αποφάσισε να εγκαταλείψει τον στρατό εκμεταλλευόμενος τον κανόνα που επιτρέπει σε έναν στρατιώτη να επιστρέψει στην πολιτική ζωή εάν χάσει ένα μέλος της οικογένειάς του στον πόλεμο: ο αδερφός του πέθανε στη μάχη το 2023. «Αν δεν άφηνα το στρατό, αντιμετώπιζα βέβαιο θάνατο», λέει.

«Επικεντρωνόμαστε τόσο πολύ στην 47η Ταξιαρχία επειδή είναι διάσημη, αλλά τα προβλήματά της αντανακλώνται στον υπόλοιπο στρατό», λέει ο Alexander. Κοινά προβλήματα είναι το εξαντλημένο οπλοστάσιο και η έλλειψη στελεχών. Ο νόμος για την επιστράτευση που εγκρίθηκε από την Ουκρανία αυτό τον μήνα αναμένεται να παράσχει σχεδόν 400.000 άνδρες στον στρατό. Όμως οι νέες προσθήκες, σύμφωνα με τις πηγές που μίλησαν στην El Pais, θα φτάσουν χωρίς εμπειρία σε μια στιγμή που τα ρωσικά στρατεύματα έχουν αποκτήσει γνώσεις και όπλα και έχουν μάθει πώς να προσαρμοστούν σε αυτόν τον πόλεμο.

Μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να σταματήσουν την ρωσική προέλαση

Όσοι ερωτήθηκαν από τη γαλλική εφημερίδα συμφωνούν ότι μόνο ο ουκρανικός στόλος των drones επιβραδύνει τη ρωσική προέλαση. Όμως, όπως προειδοποίησε ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskiy στα τέλη Μαρτίου, αυτά τα drones δεν μπορούν να καλύψουν την έλλειψη όπλων μεγάλης εμβέλειας, αντιαεροπορικής άμυνας και πυροβολικού. Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν μεταξύ έξι με δέκα φορές περισσότερα πυρομαχικά από την Ουκρανία (ανάλογα με τον τομέα του μετώπου) και ο Zelenskiy σημείωσε ότι η Ουκρανία εκτοξεύει 2.000 οβίδες την ημέρα — αριθμός που είναι μεταξύ τέσσερις και πέντε φορές χαμηλότερος από το καλοκαίρι του 2023.

Η El Pais πήρε συνέντευξη από δύο άλλους στρατιώτες από την 47η Ταξιαρχία τον Νοέμβριο του 2023. Και οι δύο έχουν απολυθεί από το στρατό. Ένας από αυτούς, ο Ivan, ήταν αρχηγός μιας ομάδας πεζικού στο βόρειο τμήμα της Avdiivka, όπου οι στρατιώτες του είχαν οχυρωθεί στις σιδηροδρομικές γραμμές. Έχασε ολόκληρη τη μονάδα του, οι 17 στρατιώτες είτε σκοτώθηκαν, είτε αιχμαλωτίστηκαν από τον εχθρό. Η Ρωσία πήρε την Avdiivka τον Φεβρουάριο. Έκτοτε, έχει προχωρήσει έξι μίλια προς την κατεύθυνση του Pokrovsk. Ο φόβος μεγαλώνει στις φάρμες της περιοχής, που σταδιακά κλείνουν τις εγκαταστάσεις τους και μεταφέρουν τα μηχανήματα τους σε άλλες επαρχίες.

«Γνωρίζω μια ομάδα με 80 στρατιώτες που υπέστη 65 απώλειες σε μια εβδομάδα. Πριν, για κάθε Ουκρανό θύμα, υπήρχαν τρεις Ρώσοι θύματα. Τώρα είμαστε σχεδόν στο ίδιο επίπεδο». Αυτό λέει ο Phoenix, ο οποίος χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο για να κρύψει την ταυτότητά του. Είναι ένας πολίτης που εργάζεται για την ανώτατη διοίκηση στο μέτωπο του Pokrovsk και για τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών.

Σύμφωνα με το Phoenix, στον βόρειο τομέα της Avdiivka, οι Ρώσοι εκμεταλλεύτηκαν τα προβλήματα συντονισμού μεταξύ της 47ης Ταξιαρχίας και της 25ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας. Ο Magura επιβεβαιώνει ότι σε αυτόν τον βόρειο τομέα, όπου αντιστέκονται τώρα στο χωριό Ocheretyne, «υπάρχουν λάθη στο συντονισμό μεταξύ των ταξιαρχιών, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή η κατάσταση αλλάζει πολύ γρήγορα».

Η κατάσταση επιδεινώνεται γρήγορα για την Ουκρανία και η προσαρμογή απαιτεί χρόνο. Το Phoenix δίνει δύο παραδείγματα αλλαγών σε ταξιαρχίες με οπλισμό του ΝΑΤΟ όπως η 47η, αλλαγές που προκύπτουν από την κυριαρχία της Ρωσίας στον εναέριο χώρο χάρη στον στόλο των αναγνωριστικών drones και τα βομβαρδιστικά της: «Η χρησιμότητα των Leopard [γερμανικών τανκς] στην πρώτη γραμμή είναι πλέον μηδενική, δεν αντέχουν» Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε το Σάββατο, αξιωματικοί του στρατού που συμβουλεύθηκαν οι New York Times ανέφεραν ότι η 47η Ταξιαρχία έχασε αρκετά άρματα μάχης Abrams των ΗΠΑ στην Avdiivka επειδή δεν διαθέτουν επαρκή αντιαεροπορική άμυνα μικρού βεληνεκούς έναντι drones.

Δεν είναι μόνο η απειλή επιθέσεων από ρωσικά drones, όπως το Lancet, ή μικρότερα εναέρια οχήματα που μπορούν να καταστρέψουν τον πυργίσκο ενός τανκ. Ο Magura προσθέτει ότι ο εχθρός έχει εγκαταστήσει αντιαρματικά πυραυλικά συστήματα στην Avdiivka που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. «Τα ρωσικά τανκς πέφτουν σαν μύγες, αλλά έχουν εκατοντάδες. Αν καταστρέψουμε 10, υπάρχουν άλλα τρία που εκτελούν την αποστολή τους», λέει ο Phoenix. Τα αμερικανικά πυροβόλα M-777, τα οποία το 2022 ήταν το κλειδί στις επιτυχημένες ουκρανικές επιθέσεις στο Χάρκοβο και στο Χερσώνα, έχουν σήμερα περάσει σε δεύτερη μοίρα, λέει ο Φοίνιξ, επειδή δεν είναι αυτοκινούμενα όπλα και η χρήση τους απαιτεί πολύ χρόνο, δεδομένης της ρωσικής απειλής από τον αέρα.

«Έχω μιλήσει με χίλιους στρατιώτες σε αυτό το μέτωπο και το συμπέρασμά μου είναι ότι η στρατιωτική θεωρία του ΝΑΤΟ είναι άχρηστη αν δεν τη συνδυάσεις με τη σοβιετική, που είναι η ρωσική», λέει ο Φοίνιξ. «Καμία βάση του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη δεν έχει την εμπειρία μας στη μάχη, γι' αυτό βασιζόμαστε όλο και περισσότερο στους δικούς μας εκπαιδευτές», εξηγεί μια εκπρόσωπος της 47ης Ταξιαρχίας.

Ο Dmitro Riumshin, ο αντικαταστάτης του Pavlii, έμεινε μόνο δύο μήνες ως διοικητής της 47ης Ταξιαρχίας, από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο. Αρκετές πηγές λένε ότι απολύθηκε πρώτων λόγω του μεγάλου αριθμού απωλειών στην Avdiivka και δεύτερον επειδή δεν ήταν κοντά στον νέο αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, Oleksandr Syrskyi. «Από τον νέο μας διοικητή [συνταγματάρχη Yan Yatsishen] περιμένουμε έξυπνες αποφάσεις, όχι εντολές αυτοκτονίας, σαφείς και ταυτόχρονα εύστοχες εντολές», λέει ο Magura.

Ο Phoenix βλέπει τις δύσκολες προοπτικές για την Ουκρανία. Η Ρωσία εκπαιδεύει 200.000 νεοσύλλεκτους για την καλοκαιρινή επίθεση, λέει ο βετεράνος μαχητής (100.000 περισσότεροι από ό,τι υπολόγισε τον περασμένο Μάρτιο ο αρχηγός του ουκρανικού στρατού).

«Γίνονται όλο και καλύτεροι κάθε μέρα, και τα όπλα τους επίσης. Και μας λείπουν τα πάντα», λέει.