Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κατηγορούν ολιγάρχη πλησίον του Βλαντιμίρ Πούτιν ότι δωροδοκούσε βουλευτές της ΕΕ στο πλαίσιο επιχείρησης άσκησης ρωσικής επιρροής ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου, γράφουν οι Financial Times.
Ο Ουκρανός ολιγάρχης και πολιτικός παράγοντας Βίκτορ Μεντβέντσουκ, που μάλιστα είναι νονός μιας από τις κόρες του Ρώσου προέδρου, φέρεται να διαχειριζόταν ένα σχέδιο πληρωμής πολιτικών προκειμένου αυτοί να προωθούν την προπαγάνδα του Κρεμλίνου, σύμφωνα με βελγικές και τσεχικές αρχές.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρο είπε στο κοινοβούλιο χθες Πέμπτη ότι «η Ρωσία είχε προσεγγίσει βουλευτές της ΕΕ και τους πλήρωσε για να προωθήσουν τη ρωσική προπαγάνδα», μια μέρα αφότου οι τσεχικές αρχές επέβαλαν κυρώσεις στον Μεντβέντσουκ, σ' έναν συνεργάτη του, καθώς και σε ειδησεογραφικό ιστότοπο με έδρα την Πράγα που ονομάζεται «Φωνή της Ευρώπης».
Το τσεχικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι ο Μεντβέντσουκ «διεξάγει επιχείρηση ρωσικής επιρροής» σε τσεχικό έδαφος, με στόχο «να υπονομεύσει την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας».
Η απόφαση της Πράγας να του επιβάλει ταξιδιωτική απαγόρευση και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων είναι «προς το συμφέρον ασφαλείας της Τσεχικής Δημοκρατίας και αποτελεί συνεισφορά στην προστασία των δημοκρατικών διαδικασιών ενόψει εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», ανέφερε το υπουργείο.
Ο Μεντβέντσουκ δεν έχει υποστεί ακόμη κυρώσεις από την ΕΕ, αλλά το τσεχικό υπουργείο είπε ότι θα πιέσει ώστε το όνομά του να προστεθεί στη μαύρη λίστα των 27.
Ποιος είναι ο Βίκτορ Μεντβέντσουκ
Φιλορώσος ολιγάρχης που είχε τηλεοπτικά κανάλια και ίδρυσε φιλορωσικό κόμμα στην Ουκρανία, ο Μεντβέντσουκ βρίσκεται τώρα στη Ρωσία, μετά από ανταλλαγή κρατουμένων τον Σεπτέμβριο του 2022.
Με νομικές σπουδές προτού εξελιχθεί σε μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης, μπήκε στην πολιτική στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν υπηρέτησε επικεφαλής του επιτελείου του τότε προέδρου της Ουκρανίας Λεονίντ Κούτσμα. Επικριτές του συχνά τον ανέφεραν ως «γκρίζο καρδινάλιο» και «πρίγκιπα του σκότους», λόγω της επιρροής που ασκούσε στο Κίεβο.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μεντβέντσουκ κατηγορείται για εκστρατεία παραπληροφόρησης. Το 2013 συμμετείχε στην προώθηση φιλορωσικών απόψεων ενάντια στα σχέδια της Ουκρανίας να υπογράψει στενότερη συμφωνία σύνδεσης με την ΕΕ. Το 2021 ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι διέταξε να κλείσουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί του, αφού το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας αποφάνθηκε ότι διαδίδουν την προπαγάνδα του Κρεμλίνου.
Οι ουκρανικές αρχές συνέλαβαν τον Μεντβέντσουκ τον Απρίλιο του 2022 με την κατηγορία της προδοσίας, δύο μήνες αφότου ο Πούτιν διέταξε πλήρη εισβολή στην Ουκρανία. Ανταλλάχθηκε με στρατιώτες που είχαν αιχμαλωτιστεί από τις ρωσικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Μαριούπολης.
Πέρυσι, ο ίδιος είπε σε ρωσικό κρατικό τηλεοπτικό σταθμό ότι «δεν είχε άλλη επιλογή από το να ζήσει στη Μόσχα».
Ένας στενός συνεργάτης του, ο Aρτέμ Μαρτσέφσκι, έχει επίσης εγγραφεί στη λίστα κυρώσεων της Τσεχίας.
Ακροδεξιά κόμματα στην ΕΕ υπό ρωσική επιρροή
Οι φόβοι για ρωσική ανάμειξη έχουν αυξηθεί ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου, για τις οποίες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν στροφή προς ακροδεξιά κόμματα που υιοθετούν μια πιο σκεπτικιστική στάση όσον αφορά την υποστήριξη της Ουκρανίας ενάντια στη ρωσική εισβολή.
Μερικοί από τους πολιτικούς που συνδέονται με τη «Φωνή της Ευρώπης» και εμφανίζονται σε συνεντεύξεις στη σελίδα της στο YouTube ανήκουν σε ακροδεξιά κόμματα της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελγίου και της Ολλανδίας.
Η σελίδα εμφανίζει πολλές συζητήσεις σε πάνελ, συμπεριλαμβανομένης μίας που δημοσιεύτηκε προ ημερών με τίτλο: «Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις θα πρέπει επίσης να σέβονται τα ρωσικά συμφέροντα».
Σύμφωνα με άτομο που ενημερώθηκε για τις έρευνες, οι ρωσικές πληρωμές αφορούσαν κυρίως κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως ομιλίες σε δείπνα ή εμφανίσεις σε φόρουμ, αντί για αμιγώς κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
«Πρόκειται για παραπληροφόρηση, όχι για κατασκοπεία», είπε η πηγή υπό τον όρο ανωνυμίας.
Τσέχοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με υπηρεσίες ασφαλείας από το Βέλγιο, την Ολλανδία, την Ουγγαρία, τη Γερμανία και την Πολωνία.
Οι πολωνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι πραγματοποίησαν εφόδους και κατέσχεσαν δεκάδες χιλιάδες ευρώ και δολάρια σε μετρητά στη Βαρσοβία και σε άλλη μία πολωνική πόλη την Τετάρτη, στο πλαίσιο της επιχείρησης.
Η Ρομπέρτα Μέτσολα, πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου, προειδοποίησε τους 27 ηγέτες στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής ότι «παρατηρούνται προσπάθειες σε πολλά κράτη ώστε να προωθήσουν την παραπληροφόρηση και την προπαγάνδα που προέρχονται από φορείς εχθρικούς προς το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Είναι μια απειλή για την οποία πρέπει να είμαστε έτοιμοι».
Αξιωματούχοι του κοινοβουλίου είπαν ότι εξετάζουν τους ισχυρισμούς, αλλά ότι οποιαδήποτε έρευνα χρειάζεται μήνες για να ολοκληρωθεί - βλέπε Qatargate.
Τον Ιανουάριο, το ευρωκοινοβούλιο ξεκίνησε επίσης έρευνα για τη Λετονή ευρωβουλευτή Tατιάνα Ζντανόκα, η οποία φέρεται να ασκούσε κατασκοπεία υπέρ των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας.