Κίνα: Η μόνη βιομηχανική υπερδύναμη του κόσμου

Οι ΗΠΑ είναι η μόνη στρατιωτική υπερδύναμη στον κόσμο. Ξοδεύει περισσότερα για τον στρατό της απ' ό,τι αθροιστικά οι δέκα επόμενες χώρες με τις υψηλότερες δαπάνες. Η Κίνα είναι πλέον η μοναδική υπερδύναμη της παραγωγής στον κόσμο, διαπιστώνει ανάλυση του καθηγητή Richard Baldwin, που διδάσκει στο IMD Business School και είναι αρχισυντάκτης του VoxEU.org. Η παραγωγή της, επισημαίνει, ξεπερνά αυτήν του αθροίσματος των εννέα επόμενων μεγαλύτερων παραγωγών. 

Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζονται τα μερίδια αγοράς στη μεταποίηση το 2020 (το τελευταίο έτος στη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ). Το αριστερό πλαίσιο εμφανίζει τα παγκόσμια μερίδια όσον αφορά την ακαθάριστη παραγωγή. Στο δεξιό πλαίσιο, τα μερίδια ως προς την προστιθέμενη αξία. 

Όσον αφορά την ακαθάριστη παραγωγή, το μερίδιο της Κίνας είναι τριπλάσιο από το μερίδιο των ΗΠΑ, έξι φορές το μερίδιο της Ιαπωνίας και εννέα φορές το μερίδιο της Γερμανίας. Η Ταϊβάν, το Μεξικό, η Ρωσία και η Βραζιλία έχουν τώρα υψηλότερη ακαθάριστη παραγωγή από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Καναδάς βρίσκεται πιο κάτω στην κατάταξη, στη 15η θέση.

Πρωτοφανής εκβιομηχάνιση

Η εκβιομηχάνιση της Κίνας είναι άνευ προηγουμένου. Η τελευταία φορά που ο «βασιλιάς του λόφου παραγωγής» έπεσε από τον θρόνο ήταν όταν οι ΗΠΑ ξεπέρασαν το Ηνωμένο Βασίλειο λίγο πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ΗΠΑ χρειάστηκαν το μεγαλύτερο μέρος ενός αιώνα για να ανέβουν στην κορυφή. Η αλλαγή Κίνας-ΗΠΑ κράτησε περίπου 15 ή 20 χρόνια. 

Το σχήμα 2 απεικονίζει πώς η Κίνα εκθρόνισε τις ΗΠΑ. Πίσω στο 1995, η Κίνα ξεκίνησε την κούρσα λίγο μπροστά από τον Καναδά, τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Η Κίνα πέρασε τη Γερμανία το 1998, την Ιαπωνία το 2005 και τις ΗΠΑ το 2008. Έκτοτε, η Κίνα έχει υπερδιπλασιάσει το παγκόσμιο μερίδιό της, ενώ το μερίδιο των ΗΠΑ μειώθηκε κατά άλλες τρεις ποσοστιαίες μονάδες. 

Το δεξί πλαίσιο δείχνει ότι το μερίδιο της Κίνας υπερβαίνει πλέον αυτό των επόμενων μεγαλύτερων παραγωγών μαζί. Αυτό το αξιοσημείωτο γεγονός μάς βοηθά να κατανοήσουμε τις τρέχουσες εμπορικές εντάσεις ΗΠΑ-Κίνας και το μέγεθος των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας που σημειώθηκαν όταν η Κίνα μείωσε την παραγωγή της κατά τη διάρκεια της Covid. Η Ινδία (δεν εμφανίζεται ξεχωριστά) ήταν ο δεύτερος ταχύτερα αναπτυσσόμενος παραγωγός: το παγκόσμιο μερίδιό της στη μεταποιητική παραγωγή αυξήθηκε κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες από το 1995.

Η κυριαρχία της Κίνας είναι λιγότερο έντονη στις εξαγωγές, αν και η άνοδος είναι εξίσου εκπληκτική. Το 1995 η Κίνα είχε μόλις το 3% των παγκόσμιων εξαγωγών μεταποίησης. Μέχρι το 2020, το μερίδιό της είχε αυξηθεί στο 20%. Η αντίστοιχη πτώση του μεριδίου της G7 ήταν λιγότερο δραματική από ό,τι το μερίδιό της στην παραγωγή. Αυτό εξηγείται από την τεράστια αύξηση της κινεζικής εγχώριας κατανάλωσης, η οποία έχει απορροφήσει ένα αυξανόμενο μερίδιο της μεταποιητικής παραγωγής της από το 2004. 

Από τα παραπάνω προκύπτει πως η Κίνα είναι πλέον ο μοναδικός κατασκευαστικός γίγαντας στον κόσμο. Όπως αποδεικνύει η πρόσφατη επιτυχία της στα ηλεκτρικά οχήματα, η ευρεία και βαθιά βιομηχανική βάση της μπορεί να τη βοηθήσει να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όλους σχεδόν τους τομείς. Εξαιρούνται οι πιο προηγμένοι τομείς, όπου οι χώρες της G7 εξακολουθούν να κυριαρχούν.

Οι πολιτικοί που επιδίδονται σε χαλαρές συζητήσεις για αποσύνδεση από την Κίνα χρειάζονται μια καθαρή ματιά στα γεγονότα. Και αυτό γιατί οι μεγάλοι κατασκευαστές στον κόσμο προμηθεύονται τουλάχιστον το 2% όλων των βιομηχανικών εισροών τους από την Κίνα. Η αποσύνδεση θα ήταν τουλάχιστον δύσκολη.