Πόσο εφικτό είναι να σταματήσουν οι ΗΠΑ τις επιθέσεις των Χούθι

Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα απειλεί την παγκόσμια οικονομία, ωστόσο ερώτημα παραμένει το κατά πόσον τα χτυπήματα των ΗΠΑ στην Υεμένη μπορούν να βάλουν τέλος στις επιθέσεις των Χούθι.

Πολλοί αμφιβάλλουν για το αν οι ισλαμιστές, που έχουν επιβιώσει από δύο δεκαετίες βίαιων μαχών και σχεδόν 10 χρόνια βομβαρδισμών από ένα συνασπισμό υπό τη Σαουδική Αραβία, θα σταματήσουν εξαιτίας αυτών των επιθέσεων.

«Για πολλούς λόγους, δεν υπήρχε εναλλακτική λύση από την έναρξη της επιχείρησης: δεν μπορούσε να επιτραπεί στους Χούθι να συνεχίσουν μέχρι να χτυπηθεί ένα μεγάλο πλοίο. Η αδράνεια θα ήταν χειρότερη», δήλωσε ο Peter Ricketts, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου.

«Ο υπολογισμός φαίνεται ότι ήταν να γίνει ένα αρκετά μεγάλο χτύπημα ώστε να αλλάξει η συμπεριφορά των Χούθι, αν όχι εν μία νυκτί, τουλάχιστον με την επιβράδυνση της δράσης τους».

Υπάρχει ένα περιφερειακό προηγούμενο στο οποίο μια μεγάλη αεροπορική επίθεση άλλαξε μια συμπεριφορά. Το 2018, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία πραγματοποίησαν πάνω από 100 χτυπήματα με αεροσκάφη και πυραύλους εναντίον εγκαταστάσεων της συριακής κυβέρνησης ως αντίποινα για επιθέσεις με χημικά εναντίον αμάχων κατά τον εμφύλιο πόλεμο της χώρας. Τα χτυπήματα δεν τερμάτισαν τις μάχες, αλλά οι αναλυτές είπαν ότι βοήθησαν στη μείωση της συχνότητας χρήσης χημικών.

Η επίθεση κατά των Χούθι ήταν «ομοίως μετρημένη και υπολογισμένη: προσεκτική σχετικά με την ελαχιστοποίηση του κινδύνου κλιμάκωσης, αλλά συνδυασμένη με πολλή δύναμη για να δείξει τις προθέσεις», δήλωσε ο Sam Cranny-Evans, συνεργάτης στο Royal United Services Institute στο Λονδίνο.

Συνολικά οι δυνάμεις του συνασπισμού στην πρώτη επίθεση εκτόξευσαν 150 πυρομαχικά ακριβείας σε περισσότερες από 60 στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Χούθι και θέσεις εκτόξευσης πυραύλων στο βόρειο τμήμα της Υεμένης που ελέγχεται από τους αντάρτες. Οι απώλειες αμάχων, δεδομένου του μεγέθους των βομβαρδισμών, ήταν χαμηλές. 

Οι Χούθι, οι οποίοι προέρχονται από την κακοτράχαλη, ορεινή βόρεια επαρχία Σαάντα της Υεμένης, μπορούν να συγκεντρώσουν περίπου 35.000 μαχητές, σύμφωνα με αναλυτές.

Οι δυνατότητές τους παρουσιάστηκαν σε μια στρατιωτική παρέλαση τον Σεπτέμβριο που περιλάμβανε μια ευρεία γκάμα βαλλιστικών και αντιπλοίων πυραύλων που τους προμήθευσε το Ιράν. Όπως η Χαμάς, ένα άλλο μέλος του «Άξονα Αντίστασης» που υποστηρίζεται από το Ιράν, κρύβει στρατιωτικά μέσα και μαχητές σε περιοχές αμάχων, επισημαίνουν οι Financial Τimes.

Ο Bilal Y Saab, συνεργάτης στο think-tank του Chatham House στο Λονδίνο, αναρωτήθηκε σε ποιο βαθμό τα χτυπήματα του συνασπισμού θα άλλαζαν τη συμπεριφορά της ανταρτικής ομάδας. «Οι Χούθι έχουν επιβιώσει από τους πολυετείς βομβαρδισμούς του αραβικού συνασπισμού υπό τη Σαουδική Αραβία. Οι περιορισμένες επιθέσεις από τις ΗΠΑ και πιθανώς τους δυτικούς συμμάχους τους, ανεξάρτητα από το πόσο επώδυνες ή χειρουργικές είναι, δεν θα συντρίψουν [την] οργάνωση», είπε.

«Είναι απίστευτα δύσκολο να νικήσεις πολιτικά ή να καταστρέψεις στρατιωτικά έναν βαθιά ριζωμένο, ικανό και ανθεκτικό μη κρατικό παράγοντα όπως οι Χούθι. Απολαμβάνει τη λαϊκή υποστήριξη, τόσο σε εγχώριο, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο».

Οι Χούθι πολέμησαν έναν πόλεμο σχεδόν εννέα ετών εναντίον ενός συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας που παρενέβη στην εμφύλια σύγκρουση της Υεμένης, αφότου οι Χούθι ανέτρεψαν την κυβέρνηση της χώρας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με την βοήθεια του Ιράν, έχουν διευρύνει τις δυνατότητές τους. Σε μόλις δύο χρόνια πέρασαν από την εκτόξευση μη κατευθυνόμενων ρουκετών Katyusha εναντίον στόχων που βρίσκονται στα 20 μίλια (2014) στην εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς με ακτίνα δράσης 600 μίλια (2016).

Ακόμα κι έτσι, οι αναλυτές τόνισαν ότι οι Χούθι δεν ήταν άτρωτοι. Δεν διαθέτουν προηγμένα εργαλεία πληροφοριών και επιτήρησης για την παροχή πληροφοριών στόχευσης, για τα οποία βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο Ιράν. Είναι ευαίσθητοι σε ορισμένους στόχους, όπως οι ηγέτες τους, οι χώροι αποθήκευσης drone και πυραύλων και τα αναντικατάστατα ελικόπτερα και αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας, έγραψε σε πρόσφατη έκθεση ο Michael Knights του Ινστιτούτου Near East Policy.

Εκτός από τα χτυπήματα, η Δύση στηρίζεται και στις διπλωματικές προσπάθειες που έχουν στόχο το Ιράν. Στο διπλωματικό μέτωπο, «το ερώτημα είναι αν [το Ιράν] έχει αρκετή επιρροή στους Χούθι ώστε να τους εμποδίσει να εξαπολύσουν περισσότερες επιθέσεις κατά της εμπορικής ναυτιλίας», είπε ο Saab. «Αυτό παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα, αλλά η Ουάσιγκτον δεν θα μάθει ποτέ αν δεν δοκιμάσει».

Όσον αφορά τη μελλοντική στρατιωτική δράση, οι ΗΠΑ διαθέτουν μεγάλο αριθμό πυραύλων Tomahawk στα πλοία και τα υποβρύχια τους στην περιοχή, καθώς και ένα αεροπλανοφόρο φορτωμένο με μαχητικά αεροσκάφη. Η γαλλική φρεγάτα Languedoc, η οποία έχει ήδη καταρρίψει drones των Χούτι, φέρει πυραύλους με τους οποίους μπορεί να χτυπήσει στόχους στην ξηρά.

Ωστόσο, το κύριο πολεμικό πλοίο του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ερυθρά Θάλασσα, το HMS Diamond, δεν έχει πυραύλους για χερσαία επίθεση. Οποιεσδήποτε αυτές οι επιθέσεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν από μαχητικά αεροσκάφη Typhoon τα οποία απαιτείται να πετάξουν χιλιάδες μίλια, από την αεροπορική βάση της RAF στην Κύπρο. Αυτά, λένε οι αναλυτές, θα είναι ελάχιστα χρήσιμα για την πλειονότητα των εκτοξευτών πυραύλων των Χούθι που είναι πολύ ευέλικτοι και μπορούν να χτυπήσουν και να κρυφτούν πολύ πριν φτάσουν τα βρετανικά αεροσκάφη.

Ένας άλλος παράγοντας που δυνητικά λειτουργεί υπέρ των Χούτι είναι το κόστος που έχει η διατήρηση ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή. «Τόσο το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ όσο και το Βασιλικό Ναυτικό του Ηνωμένου Βασιλείου θα πιεστούν σκληρά για να διατηρήσουν την τρέχουσα παρουσία τους επ' αόριστον και τα πλοία τους είναι ήδη απλωμένα», δήλωσε ο Νικ Τσάιλντς, ανώτερος συνεργάτης στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.

«Το πόσο καιρό μπορεί να διατηρηθεί μια τέτοια αποστολή θα εξαρτηθεί από το πόσες άλλες κυβερνήσεις και οι ναυτικές τους δυνάμεις είναι έτοιμες να αναλάβουν ουσιαστικό μερίδιο του βάρους».