Τουρκία: Μειώνουν τα επιτόκια καταθέσεων οι τράπεζες, πιέζονται τα περιθώρια

Ορισμένες τουρκικές τράπεζες έχουν αρχίσει να μειώνουν τα επιτόκια καταθέσεων σε λίρες για να περιορίσουν την πίεση στα περιθώρια, ανέφεραν τραπεζικές πηγές, μετά την αύξηση των επιτοκίων κατά τη διάρκεια
του κύκλου σύσφιξης των επιτοκίων που περιόρισε τη ζήτηση δανείων.

Τα επιτόκια των καταθέσεων αυξήθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2023 καθώς η Άγκυρα έκανε στροφή προς την οικονομική ορθοδοξία, αυξάνοντας απότομα τα επιτόκια. Έχει επίσης αρχίσει να καταργεί το λεγόμενο σύστημα KKM, το οποίο είχε ως στόχο να προστατεύσει τις καταθέσεις της λίρας από τη συνεχιζόμενη
υποτίμηση μετά τη νομισματική κρίση στα τέλη του 2021.

Τραπεζικές πηγές ανέφεραν στο Reuters ότι τα επιτόκια καταθέσεων, που ξεπέρασαν το 52% κατά μέσο όρο στο τέλος του 2023, έπεσαν στο 44% στις αρχές του τρέχοντος έτους, καθώς οι τράπεζες προσπάθησαν να διαχειριστούν τα spread (τη διαφορά επιτοκίων καταθέσεων και  χορηγήσεων) εν μέσω ανησυχιών για το κόστος χρηματοδότησης που αντιμετώπιζαν.

Μέχρι τις εκλογές τον περασμένο Μάιο, όταν ο Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε μια νέα θητεία, η κεντρική τράπεζα εφάρμοζε μια ανορθόδοξη, υποστηριζόμενη από τον πρόεδρος της Τουρκίας πολιτική χαμηλών επιτοκίων παρά τον υψηλό πληθωρισμό. Από τις εκλογές, έχει αυξήσει το επιτόκιο πολιτικής της κατά 3.400 μονάδες βάσης στο
42,5%.

Τα επιτόκια δανείων και καταθέσεων αυξήθηκαν παράλληλα με το βασικό επιτόκιο πολιτικής και ένας ανώτερος τραπεζίτης είπε ότι οι τράπεζες τώρα προσπαθούν σοβαρά να ελέγξουν την πλευρά του κόστους για να διαχειριστούν καλά τα spread των επιτοκών.

Τα καθαρά έσοδα από τόκους του τραπεζικού τομέα μειώθηκαν περίπου 4% σε ετήσια βάση την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου σε 632,6 δισεκατομμύρια λίρες (21,3 δισεκατομμύρια δολάρια), καθώς οι μη συμβατικές πολιτικές διεύρυναν το χάσμα επιτοκίων καταθέσεων-δανείων.

Η συρρίκνωση των καθαρών εσόδων από τόκους πλησίασε το 20% τους καλοκαιρινούς μήνες.

Δύο τραπεζικές πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι τα επιτόκια καταθέσεων σε ορισμένες κορυφαίες κρατικές και ιδιωτικές τράπεζες μειώθηκαν έως και 5 μονάδες, αρνούμενοι να δώσουν ονόματα καθώς δεν είχαν εξουσιοδότηση να μιλήσουν για το θέμα.

"Οι τράπεζες προσπαθούν να ελέγξουν το κόστος. Τα ομόλογα με δείκτη πληθωρισμού δεν έχουν πλέον τόσο θετική επίδραση όσο πριν", είπε μια πηγή.

Οι τράπεζες πρόσφεραν υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων για να κάνουν τις καταθέσεις σε λίρες πιο ελκυστικές, σύμφωνα με τη στρατηγική εξόδου των αρχών από το καθεστώς KKM, ενώ η ζήτηση
δανείων μειώθηκε λόγω των υψηλών επιτοκίων.

Ο λόγος των δανείων προς τις εγχώριες καταθέσεις σε λίρες μειώθηκε από 110% τον περασμένο Ιανουάριο σε 95% τον Νοέμβριο. Αυτό έχει οδηγήσει σε αυξανόμενες πιέσεις κόστους στις τράπεζες.