Ισραήλ-Χαμάς διαπραγματεύονται νέα συμφωνία για τους ομήρους

Το Ισραήλ και η Χαμάς φέρονται να διαπραγματεύονται μια νέα συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, που θα περιλαμβάνει την απελευθέρωση ομήρων που κρατά η παλαιστινιακή ομάδα.

Δύο αιγυπτιακές πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι η Χαμάς επιμένει να αποφασίζει μονομερώς για τους επόμενους ομήρους που θα απελευθερωθούν και θέλει τα ισραηλινά στρατεύματα να αποσυρθούν σε προκαθορισμένες γραμμές. Σύμφωνα με τις πηγές, το Ισραήλ απέρριψε τον τελευταίο όρο και ζήτησε να δει τον κατάλογο των ομήρων, πριν καθοριστεί ο χρόνος και η διάρκεια της εκεχειρίας.

Στο πλαίσιο της προηγούμενης προσωρινής εκεχειρίας για την οποία μεσολάβησαν το Κατάρ και η Αίγυπτος στα τέλη Νοεμβρίου, η Χαμάς απελευθέρωσε 105 πολίτες από τους περίπου 240 ομήρους, με αντάλλαγμα μια παύση των μαχών, αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Λωρίδα και την απελευθέρωση Παλαιστίνιων κρατουμένων σε αναλογία 3 προς 1, γυναικών και ανήλικων ανδρών. Η ομάδα απελευθέρωσε επίσης ξένους υπηκόους, στην πλειοψηφία τους Ταϊλανδούς, ως μέρος χωριστών συμφωνιών που δεν αφορούσαν το Ισραήλ.

Πιστεύεται ότι 128 όμηροι παραμένουν στον παλαιστινιακό θύλακα -όχι όλοι ζωντανοί- μετά τη συμφωνία εκεχειρίας. Τέσσερις όμηροι αφέθηκαν ελεύθεροι πριν από αυτό και ένας διασώθηκε από τα στρατεύματα. Τα πτώματα οκτώ ομήρων έχουν ανασυρθεί και τρεις όμηροι σκοτώθηκαν κατά λάθος από τον ισραηλινό στρατό. 

Το δημοσίευμα του Reuters την Κυριακή ανέφερε ότι η Αίγυπτος και το Κατάρ ζήτησαν να επισπευσθούν οι αποστολές βοήθειας στη Γάζα και να ανοίξει ξανά το Ισραήλ το πέρασμα Κερέμ Σαλόμ με τη Γάζα, ως προϋποθέσεις για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Μετά την πίεση των ΗΠΑ, η πρώτη ανθρωπιστική αυτοκινητοπομπή από τις 7 Οκτωβρίου εισήλθε στη Γάζα μέσω του Κερέμ Σαλόμ χθες Κυριακή.

Μία από τις πηγές που μίλησε στη Haaretz είπε ότι οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς μέσω διαμεσολαβητών θα είναι «μακρές και περίπλοκες» και δεν θα μοιάζουν με την προηγούμενη συμφωνία.

ΟΗΕ: Νέα προσπάθεια για διαρκή παύση εχθροπραξιών στη Γάζα

Δέκα ημέρες μετά το αμερικανικό βέτο, το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να εκφραστεί σήμερα για νέο σχέδιο απόφασης που καλεί να κηρυχθεί «επείγουσα και διαρκής παύση των εχθροπραξιών» στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς στην Ουάσιγκτον έκαναν την εμφάνισή τους ενδείξεις ανυπομονησίας έναντι του Ισραήλ, στρατηγικού της συμμάχου.

Την 9η Δεκεμβρίου, παρά την άνευ προηγουμένου πίεση που άσκησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, οι ΗΠΑ εμπόδισαν την υιοθέτηση από το ΣΑ απόφασης που καλούσε να κηρυχθεί «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας, όπου ο στρατός του Ισραήλ συνεχίζει τα φονικά πλήγματά του σε αντίποινα για την άνευ προηγουμένου επίθεση του ένοπλου βραχίονα της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου.

Την περασμένη εβδομάδα, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε πρακτικά το ίδιο κείμενο με 153 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 23 αποχές, επί συνόλου 193 κρατών-μελών.

Αραβικές χώρες ανήγγειλαν μετά το αποτέλεσμα αυτό νέα προσπάθεια στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με έκβαση ωστόσο ακόμη αβέβαιη.

Το νέο σχέδιο απόφασης, που καταρτίστηκε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, καλεί να κηρυχθεί «επείγουσα και διαρκής παύση των εχθροπραξιών, για να επιτραπεί ανεμπόδιστη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας».

Αξιώνει ιδίως τα εμπόλεμα μέρη να διευκολύνουν την είσοδο και τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας, «από τη γη, τη θάλασσα και τον αέρα».

Ακόμη, το κείμενο εκφράζει υποστήριξη στη λύση των δύο κρατών και «υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να ενοποιηθούν η Λωρίδα της Γάζας και η Δυτική Όχθη υπό την αιγίδα της Παλαιστινιακής Αρχής».

Όπως και το προηγούμενο κείμενο, αυτό που τελικά υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση, το σχέδιο δεν αναφέρεται στη Χαμάς -κάτι που προκαλεί αγανάκτηση στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ. Καταδικάζει «όλες τις επιθέσεις που γίνονται αδιακρίτως εναντίον αμάχων», «όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες», και ζητεί να αφεθούν ελεύθεροι οι όμηροι.

«Πίεση»

Από το ξέσπασμα του πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και στο παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς, το ΣΑ δέχεται έντονες επικρίσεις, καθώς δεν κατάφερε παρά μόνο στα μέσα του Νοεμβρίου να υιοθετήσει απόφαση που καλούσε να υπάρξουν «ανθρωπιστικές παύσεις». Πέντε σχέδια απόφασης απορρίφθηκαν, δύο εξαιτίας του ότι άσκησαν το βέτο τους οι ΗΠΑ.

Κατά διπλωματικές πηγές, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν χθες Κυριακή για να αποφευχθεί νέο αδιέξοδο, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε πριν από μερικές ημέρες πως το Ισραήλ διατρέχει κίνδυνο να απολέσει την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας εξαιτίας των βομβαρδισμών «στα τυφλά» που εξαπολύει στη Λωρίδα της Γάζας.

«Οι ΗΠΑ πρέπει να υποστηρίξουν τα λόγια με πράξεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας, για να ασκήσουν πίεση στο Ισραήλ και στις ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις να τηρήσουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και να προστατεύσουν τους αμάχους», σχολίασε ο Λουί Σαρμπονό της Human Rights Watch, καλώντας τους Αμερικανούς να «μη χρησιμοποιήσουν το βέτο τους για να εμποδίσουν αποφάσεις με σκοπό να τερματιστούν μαζικές φρικαλεότητες».

Μολονότι οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι νομικά δεσμευτικές, οι χώρες που αφορούν συχνά τις αψηφούν.

Περίπου 250 όμηροι οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας κατά την επίθεση άνευ προηγουμένου που εξαπέλυσε την 7η Οκτωβρίου ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας, όταν σκοτώθηκαν κάπου 1.140 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, κατά τις αρχές. Εκτιμάται πως 129 όμηροι παραμένουν κρατούμενοι των Παλαιστίνιων μαχητών.

Σε αντίποινα, το Ισραήλ, η πολιτικοστρατιωτική ηγεσία του οποίου ορκίζεται να «εξαλείψει» τη Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας, σφυροκοπεί έκτοτε τον θύλακα, όπου έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 18.800 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους γυναίκες, παιδιά και έφηβοι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.

«Μπροστά σε τέτοιες φρικαλεότητες, υπάρχει μόνο μια θέση που είναι ηθική, μόνο μια θέση που μπορεί να υπερασπιστεί κανείς: κατάπαυση του πυρός τώρα», είπε την Παρασκευή ο Παλαιστίνιος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Ριάντ Μανσούρ, απευθυνόμενος στη Γενική Συνέλευση.

«Το να γίνεται έκκληση για κατάπαυση του πυρός τώρα, ενώ (όμηροι) συνεχίζουν ακόμη να κρατούνται, είναι το πλέον ανήθικο πράγμα», αντέταξε ο Ισραηλινός ομόλογός του Γκιλάντ Ερντάν.

Αμερικανός αξιωματούχος τόνισε πως η Ουάσιγκτον διεξάγει «εποικοδομητικά και με διαφάνεια» διαπραγμάτευση για κείμενο που θα «περάσει». «Τα ΗΑΕ ξέρουν ακριβώς τι μπορεί να περάσει και τι όχι -επαφίεται σ’ αυτά αν θέλουν να προχωρήσει» η πρωτοβουλία τους, πρόσθεσε ο αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι ΗΠΑ αξιώνουν να κατέβουν οι τόνοι για την κατάπαυση του πυρός.

Για να υιοθετηθεί οποιοδήποτε σχέδιο απόφασης απαιτούνται εννέα ψήφοι υπέρ και να μην ασκηθεί βέτο από κάποιο από τα πέντε κράτη-μόνιμα μέλη του ΣΑ που διαθέτουν δικαίωμα αρνησικυρίας (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία).