COP28: Ιστορική συμφωνία για μετάβαση μακριά από ορυκτά καύσιμα

Εκπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής COP28 για το Κλίμα σήμερα Τετάρτη να ξεκινήσουν τη μείωση της παγκόσμιας κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων, για να αποτρέψουν τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει συμφωνία για μετάβαση προς την εγκατάλειψη όλων των ορυκτών καυσίμων, σηματοδοτώντας το ενδεχόμενο τέλος της εποχής του πετρελαίου.

Οπως σημειώνει το Reuters, η συμφωνία που επετεύχθη στο Ντουμπάι μετά από δύο εβδομάδες σκληρών διαπραγματεύσεων είχε σκοπό να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα στους επενδυτές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ότι ο κόσμος είναι πλέον ενωμένος στην επιθυμία του να απομακρυνθεί από τα ορυκτά καύσιμα, κάτι που οι επιστήμονες λένε ότι είναι η τελευταία ελπίδα για να αποτραπεί η κλιματική καταστροφή.

Η σύνοδος κορυφής της COP28 κλείνει με ένα κάλεσμα για μια παγκόσμια μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα, αφού η Σαουδική Αραβία έστειλε νωρίτερα σήμα ότι θα υποστήριζε ένα νέο προσχέδιο κειμένου για τη ρυπογόνο ενέργεια, το οποίο δημοσιεύτηκε σήμερα το πρωί.

Ο πρόεδρος της φετινής συνόδου κορυφής υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ο Al Jaber των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, μεσολάβησε σε μια συμφωνία που ήταν αρκετά ισχυρή για τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την ανάγκη να περιοριστεί δραματικά η χρήση ορυκτών καυσίμων, διατηρώντας παράλληλα στο παιχνίδι τη Σαουδική Αραβία και άλλους παραγωγούς πετρελαίου.

Η συμφωνία καλεί τις χώρες να απομακρύνουν γρήγορα τα ενεργειακά συστήματα από τα ορυκτά καύσιμα με δίκαιο και ομαλό τρόπο, στοιχεία που βοήθησαν να πείσουν τους σκεπτικιστές. Οι χώρες καλούνται επίσης να συνεισφέρουν σε μια παγκόσμια προσπάθεια μετάβασης -αντί να υποχρεωθούν να κάνουν αυτή τη στροφή μόνες τους. Τώρα που ολοκληρώθηκε η συμφωνία, οι χώρες είναι υπεύθυνες για την υλοποίηση των συμφωνιών μέσω εθνικών πολιτικών και επενδύσεων.

Οπως μεταδίδει το Bloomberg, το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, το οποίο είχε διαφωνήσει με την ιδέα της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων, συμφώνησε με την έκδοση της συμφωνίας που απαιτεί αντί της «σταδιακής κατάργησης», μια «μετάβαση». Η τρέχουσα γλώσσα είναι αποδεκτή από τη Σαουδική Αραβία και άλλους μεγάλους παραγωγούς πετρελαίου, επειδή τους επιτρέπει μεγάλο βαθμό διακριτικής ευχέρειας σχετικά με το πώς θα φτάσουν εκεί.

Περισσότερες από 100 χώρες είχαν ασκήσει σκληρή πίεση για ισχυρή γλώσσα στη συμφωνία της COP28 για «σταδιακή κατάργηση» της χρήσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, αλλά αντιμετώπισαν την ισχυρή αντίθεση από τον όμιλο παραγωγών πετρελαίου υπό τη Σαουδική Αραβία, τον ΟΠΕΚ, ο οποίος υποστήριξε ότι ο κόσμος μπορεί να μειώσει τις εκπομπές ρύπων, χωρίς να αποφεύγονται συγκεκριμένα καύσιμα.

Ενώ η συμφωνία υπολείπεται της σταδιακής κατάργησης που ήθελαν οι περισσότερες χώρες, όντως ανοίγει νέους δρόμους: Κανένα προηγούμενο κείμενο της COP δεν ανέφερε την απομάκρυνση από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καύσιμα που στήριξαν την παγκόσμια οικονομία για δεκαετίες.

Ωστόσο, η απόφαση του Ντουμπάι είναι ένας σημαντικός δείκτης στην παγκόσμια κατεύθυνση προς ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Η προτεινόμενη συμφωνία καλεί για μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα, ώστε να επιτευχθεί μηδενική εκπομπή ρύπων έως το 2050. Το κείμενο περιλαμβάνει επίσης συμφωνίες για τον τριπλασιασμό της ανάπτυξης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τον διπλασιασμό του ρυθμού αύξησης της ενεργειακής απόδοσης μέχρι το τέλος του 2030. 

We delivered world first after world first.

A global goal to triple renewables and double energy efficiency.

Declarations on agriculture, food and health.

More oil and gas companies stepping up for the first time on methane and emissions.

And we have language on fossil fuels… pic.twitter.com/EWjWBVIpFi

— COP28 UAE (@COP28_UAE) December 13, 2023