Κινδυνεύει να μείνει από... χρήμα η Ουκρανία, χάος στην ΕΕ

Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν δημιουργήσει τον κίνδυνο να μείνει η Ουκρανία με άδεια χέρια σε μια επικίνδυνη στιγμή στον πόλεμο της εναντίον της Ρωσίας, καθώς οι διχασμοί για τα οικονομικά απειλούν ένα σωσίβιο 50 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Κίεβο, ενώ η Ουγγαρία υποστηρίζει ότι θα ματαιώσει τις ενταξιακές συνομιλίες της στην ΕΕ.

Οι διαφωνίες εντός της ΕΕ για τα χρήματα και το μέλλον της Ουκρανίας θέτουν σε κίνδυνο τις κρίσιμες δεσμεύσεις που δόθηκαν στο Κίεβο πριν από μήνες -ακριβώς όταν η ροή της αμερικανικής οικονομικής και στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία έχει σταματήσει απότομα από ένα πολιτικά διχασμένο Κογκρέσο.

Τα κράτη-μέλη της ΕΕ απέχουν πολύ από το να καταλήξουν σε συμφωνία για τη συμπλήρωση του κοινού προϋπολογισμού του μπλοκ -συμπεριλαμβανομένων 50 δισ. ευρώ για την Ουκρανία- πριν από τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες στις 14-15 Δεκεμβρίου, δήλωσαν αξιωματούχοι που συμμετείχαν στις συζητήσεις, μεταδίδουν οι Financial Τimes.

Οι προσπάθειες της ΕΕ για την επίτευξη συμβιβασμού παρεμποδίζονται από τη νίκη του ακροδεξιού κόμματος στις ολλανδικές εκλογές και την πρόσφατη απόφαση του γερμανικού δικαστηρίου που περιορίζει τον δανεισμό της κυβέρνησης. Μια συμφωνία για τον προϋπολογισμό θα είναι «πολύ, πολύ δύσκολη», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος.

Εν τω μεταξύ, δυσκολίες υπάρχουν και για να περάσει από το Κογκρέσο το προτεινόμενο πακέτο 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν δεσμεύτηκε και πάλι την Παρασκευή να ασκήσει βέτο στην έναρξη των συνομιλιών ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ, δηλώνοντας στο δημόσιο ραδιόφωνο ότι «είναι σε αντίθεση με τα συμφέροντα πολλών κρατών-μελών» και ότι η ένταξη μπορεί να είναι δυνατή μόνο σε «πολλά χρόνια από τώρα».

«Είμαστε σε αρκετά καλή κατάσταση για να τολμήσουμε να το πούμε, ανεξάρτητα από την πίεση που δεχόμαστε», είπε.

Η αποτυχία έγκρισης μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, μιας χωριστής διευκόλυνσης 20 δισ. ευρώ για αγορές όπλων και η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα ήταν χτύπημα για το Κίεβο, μετά την αποτυχία της καλοκαιρινής του αντεπίθεσης και την αυξανόμενη ανησυχία για την ισχύ της δυτικής υποστήριξης. Η Olha Stefanishyna, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ουκρανίας, περιέγραψε την περασμένη εβδομάδα τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ ως «υπαρξιακή στιγμή» για τη χώρα της.

«Είναι κρίσιμο να παραμείνει η συνεχής υποστήριξη προς την Ουκρανία και εμείς οι Ευρωπαίοι να παίξουμε τον ρόλο μας», δήλωσε ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρου στους Financial Times.

Η Ουκρανία έχει προειδοποιήσει ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τα πακέτα στήριξης των ΗΠΑ και της Ευρώπης θέτει σε κίνδυνο τη «μακροοικονομική σταθερότητα» της χώρας. Τα 50 δισ. ευρώ που προτείνει η ΕΕ έχουν σχεδιαστεί για να διατηρήσουν το Κίεβο φερέγγυο έως το 2027.

«Είναι μια στιγμή αλήθειας», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ. «Αν λέτε ότι στέκεστε στο πλευρό της Ουκρανίας, πρέπει να προχωρήσετε».

Η Γερμανία και άλλα κράτη έχουν δεσμευτεί να μη δώσουν στις Βρυξέλλες επιπλέον κεφάλαια πέρα από αυτά που απαιτούνται για το Κίεβο, ενώ άλλες χώρες ζητούν επιπλέον μετρητά για ευαίσθητα εγχώρια ζητήματα, όπως η μετανάστευση.

Ο Όρμπαν αντιτίθεται επίσης στο πακέτο χρηματοδότησης. Αξιωματούχοι της ΕΕ σημειώνουν ότι έχει υποχωρήσει στο παρελθόν σε αποφάσεις για την Ουκρανία και προσπαθούν να αξιολογήσουν εάν πιέζει για να εξασφαλίσει την αποδέσμευση μερικών από τα 22 δισ. από κονδύλια της ΕΕ για την Ουγγαρία, που μπλοκάρονται από τις Βρυξέλλες λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου.

Αξιωματούχοι της ΕΕ ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν κοντά στο να ξεμπλοκάρει έως και 10 δισεκατομμύρια ευρώ για τη Βουδαπέστη, καθώς οι μεταρρυθμίσεις που θεσπίστηκαν νωρίτερα αυτό το έτος είχαν ενισχύσει τη δικαστική ανεξαρτησία.

Ωστόσο, Ούγγροι αξιωματούχοι επιμένουν ότι δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ της Ουκρανίας και του ζητήματος των κεφαλαίων, και αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ λένε ότι αυτή τη φορά ο Ούγγρος ηγέτης φαίνεται πιο αμείλικτος.

Η χρηματοδότηση των Βρυξελλών για την Ουκρανία έχει γίνει πολιτικό πινγκ πονγκ σε μια ευρύτερη συζήτηση για τις δημοσιονομικές προτεραιότητες της ΕΕ, λόγω της απόφασης της Επιτροπής να συνδυάσει τη στήριξη του Κιέβου σε άλλα αιτήματα χρηματοδότησης για τη συμπλήρωση του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2021-2027.

Τα 50 δισ. ευρώ για την Ουκρανία -που αποτελούνται από 17 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 33 δισ. ευρώ σε δάνεια- έχουν συνδυαστεί με αιτήματα για 15 δισ. ευρώ σε φρέσκα κεφάλαια για τη μετανάστευση, 10 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε στρατηγικές τεχνολογίες και σχεδόν 19 δισ. ευρώ για αποπληρωμή τόκων για τον κοινό δανεισμό της ΕΕ.

Στην τελευταία σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον Οκτώβριο, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέρριψε τους υπολογισμούς της Επιτροπής ως «κόμικ», σύμφωνα με πολλά άτομα που ενημερώθηκαν για την ιδιωτική συζήτηση.

Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι διαπραγματεύσεις της ΕΕ για τον προϋπολογισμό είναι πάντα δύσκολες, αλλά ο συμβιβασμός είναι δυνατός. Ένα αναθεωρημένο πακέτο αναμένεται να προταθεί πριν από τη σύνοδο κορυφής. «Νομίζω ότι η καταστροφή και η κατήφεια γύρω από αυτό το θέμα είναι υπερβολική», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ που συμμετείχε στις συζητήσεις. «Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε στην Ουκρανία να βιώσει μια κρατική χρεοκοπία».

Προειδοποιεί ο Λευκός Οίκος ότι στερεύουν τα χρήματα για Ουκρανία

Ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ισχυρή προειδοποίηση ότι οι ΗΠΑ θα στερέψουν από πόρους για την ποροχή βοήθειας στην Ουκρανία έως το τέλος του έτους, λέγοντας ότι μια αδυναμία του Κογκρέσου να εγκρίνει νέα χρηματοδότηση θα «τσάκιζε» το Κίεβο.

Το «καμπανάκι» από τη Σαλάντα Γιανγκ, την υπεύθυνη προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου, σε επιστολή που έστειλε στους αρχηγούς των Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, αποτελεί την πιο σαφή εκτίμηση της Ουάσιγκτον για τη φθίνουσα οικονομική και στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία.

«Χωρίς την ανάληψη δράσης από το Κογκρέσο, έως το τέλος του έτους θα έχουμε ξεμείνει από πόρους για την παροχή περισσότερων όπλων και εξοπλισμού για την Ουκρανία και την παροχή εξοπλισμού από τα αποθέματα των ΗΠΑ», έγραψε σύμφωνα με τους Financial Times η Γιανγκ.

«Δεν υπάρχει κάποιο μαγικό δοχείο με χρήματα για να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Δεν έχουμε άλλα λεφτά και δεν έχουμε σχεδόν καθόλου χρόνο», προειδοποίησε.

Το αίτημα του προέδρου Τζο Μπάιντεν για έκτακτη χρηματοδότηση 106 δισ. δολαρίων για παροχή βοήθειας στην Ουκρανία, στο Ισραήλ και στην Ταϊβάν δεν έχει κατορθώσει να συγκεντρώσει την απαιτούμενη στήριξη στο Κογκρέσο.

Ακόμα και αν το αίτημα έχει κάποιες ελπίδες να περάσει από τη Γερουσία, είναι πιο δύσκολο να λάβει την έγκριση της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπου οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την πλειοψηφία.

«Η διακοπή των ροών όπλων και εξοπλισμού θα τσακίσει την Ουκρανία στο πεδίο της μάχης, βάζοντας σε κίνδυνο όχι μόνο τα κέρδη που έχει σημειώσει η Ουκρανία, αλλά αυξάνοντας την πιθανότητα ρωσικών στρατιωτικών νικών», σημείωσε η Γιανγκ.

«Ήδη τα πακέτα στρατιωτικής βοήθειας έχουν γίνει πιο μικρά και οι παραδόσεις βοήθειας έχουν γίνει πιο περιορισμένες... ενώ οι σύμμαχοί μας σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να κάνουν περισσότερα, η βοήθεια των ΗΠΑ είναι κρίσιμη και δεν μπορεί να υποκατασταθεί από άλλους», πρόσθεσε.