Τσουνάμι οι πτωχεύσεις νοικοκυριών στην Κίνα

Οι χρεοκοπίες Κινέζων δανειοληπτών έχουν εκτιναχθεί σε ιστορικό υψηλό από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού, υπογραμμίζοντας το βάθος της οικονομικής ύφεσης της χώρας και τα εμπόδια για την πλήρη ανάκαμψη.

Συνολικά 8,54 εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι μεταξύ 18 και 59 ετών, βρίσκονται επίσημα στη μαύρη λίστα από τις αρχές, καθώς δεν πληρώνουν τίποτα, από στεγαστικά μέχρι επιχειρηματικά δάνεια, σύμφωνα με τοπικά δικαστήρια.

Αυτός ο αριθμός, που ισοδυναμεί με περίπου 1% των ενηλίκων Κινέζων σε ηλικία εργασίας, αυξήθηκε από 5,7 εκατομμύρια κακοπληρωτές στις αρχές του 2020, καθώς τα lockdown πανδημίας και άλλοι περιορισμοί εμπόδισαν την οικονομική ανάπτυξη και διέλυσαν τα εισοδήματα των νοικοκυριών.

Ο αυξανόμενος αριθμός των κακοπληρωτών θα δυσκολέψει την ανάκαμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Κίνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και μια κρίσιμη πηγή παγκόσμιας ζήτησης, σημειώνουν οι Financial Τimes. Αναδεικνύει δε την έλλειψη νόμων περί προσωπικής πτώχευσης στη χώρα που μπορεί να αμβλύνει τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο του αυξανόμενου χρέους.

Σύμφωνα με την κινεζική νομοθεσία, οι κακοπληρωτές που βρίσκονται στη μαύρη λίστα αποκλείονται από μια σειρά οικονομικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς αεροπορικών εισιτηρίων και της πραγματοποίησης πληρωμών μέσω εφαρμογών για κινητά όπως το Alipay και το WeChat Pay, κάτι που σημαίνει περαιτέρω επιβράδυνση σε μια οικονομία που μαστίζεται από την κρίση του κλάδου ακινήτων και την υστέρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών.

Η διαδικασία εγγραφής στη μαύρη λίστα ενεργοποιείται αφού γίνει μήνυση στον δανειολήπτη από πιστωτές, όπως τράπεζες, και στη συνέχεια χάσει μια επόμενη προθεσμία πληρωμής.

«Η δραματική αύξηση των κακοπληρωτών είναι προϊόν όχι μόνο κυκλικών αλλά και διαρθρωτικών προβλημάτων», δήλωσε ο Dan Wang, επικεφαλής οικονομολόγος της Hang Seng Bank China. «Η κατάσταση μπορεί να χειροτερέψει πριν βελτιωθεί».

Η κρίση προσωπικού χρέους ακολουθεί ένα ξεφάντωμα δανεισμού από Κινέζους καταναλωτές. Το χρέος των νοικοκυριών ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος σχεδόν διπλασιάστηκε την τελευταία δεκαετία στο 64% τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Χρηματοδότησης και Ανάπτυξης, ένα think tank με έδρα το Πεκίνο.

Καθώς ένας αυξανόμενος αριθμός Κινέζων καταναλωτών μπορεί πλέον να κινηθεί μόνο με μετρητά και δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα, πολλοί έχουν σταματήσει να πληρώνουν τους λογαριασμούς τους. Πρόβλημα υπάρχει επίσης με την απασχόληση: η ανεργία των νέων έφτασε στο 21,3%, επίπεδο ρεκόρ τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα οι αρχές να σταματήσουν να δημοσιοποιούν τα στοιχεία.

«Θα πληρώσω το υπόλοιπο της πιστωτικής μου κάρτας 28.000 Rmb (4.000 $) όταν έχω δουλειά», είπε ο Τζον Γουάνγκ, υπάλληλος γραφείου με έδρα τη Σαγκάη που αθέτησε τις πληρωμές του μετά την απόλυσή του τον Μάιο. «Δεν ξέρω πότε θα γίνει αυτό».

Η China Merchants Bank δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι τα επισφαλή δάνεια από πιστωτικές κάρτες που ήταν 90 ημέρες καθυστέρηση είχαν αυξηθεί κατά 26% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η China Index Academy, μια εταιρεία συμβούλων με έδρα τη Σαγκάη, ανέφερε 584.000 κατασχέσεις στην Κίνα τους πρώτους εννέα μήνες του 2023, πάνω από 30% περισσότερες σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Η ζωή για τους δανειολήπτες που βρίσκονται στη μαύρη λίστα μπορεί να είναι δύσκολη καθώς υφίστανται δεκάδες περιορισμούς που επιβάλλονται από το κράτος. Οι κακοπληρωτές και οι οικογένειές τους αποκλείονται από κρατικές θέσεις εργασίας, ενώ μπορεί ακόμη και να τους απαγορεύεται να χρησιμοποιούν τους δρόμους με διόδια!

Η Τζέιν Ζανγκ, ιδιοκτήτρια διαφημιστικής εταιρείας στη νοτιοανατολική επαρχία Τζιανγκσί, η οποία αθέτησε τραπεζικό δάνειο, είπε ότι πανικοβλήθηκε όταν ένα τοπικό δικαστήριο της απαγόρευσε τον Μάιο να χρησιμοποιεί το WeChat Pay για να αγοράσει γεύματα για το μικρό παιδί της.

«Νόμιζα ότι ο γιος μου θα πεθάνει από την πείνα, καθώς δεν είχα μετρητά στο χέρι και όλες οι καθημερινές μου αγορές γίνονταν μέσω του WeChat», είπε. Αργότερα έπεισε το δικαστήριο να άρει την απαγόρευση πληρωμών μέσω κινητού, ενώ διατήρησε άλλες ποινές.

Καθώς οι χρεοκοπίες αυξάνονται, νομικοί εμπειρογνώμονες έχουν προτείνει τη θέσπιση νόμων περί προσωπικής πτώχευσης με ελάφρυνση χρέους για μεμονωμένες πτωχεύσεις. Ωστόσο, η έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τα προσωπικά οικονομικά έχει καταστήσει δύσκολη την εφαρμογή τέτοιων μέτρων.