Πώς η Χαμάς «αιφνιδίασε» Ιράν και Χεζμπολάχ

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν παρέδωσε ένα σαφές μήνυμα στον επικεφαλής της Χαμάς, όταν συναντήθηκαν στην Τεχεράνη στις αρχές Νοεμβρίου, σύμφωνα με τρεις ανώτερους αξιωματούχους: Δεν μας προειδοποιήσατε για την επίθεσή σας στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ και εμείς δεν θα εμπλακούμε στον πόλεμο για λογαριασμό σας.

Ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είπε στον Ισμαήλ Χανίγια ότι το Ιράν -ένας επί μακρόν υποστηρικτής της Χαμάς- θα συνεχίσει να παρέχει στην οργάνωση την πολιτική και ηθική υποστήριξή του, αλλά δεν θα επέμβει άμεσα, δήλωσαν οι αξιωματούχοι του Ιράν και της Χαμάς που γνωρίζουν τις συζητήσεις και ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.

Ο ανώτατος ηγέτης πίεσε τον Χανίγια να φιμώσει εκείνες τις φωνές στην παλαιστινιακή οργάνωση που καλούσαν δημόσια το Ιράν και τον ισχυρό σύμμαχό της στον Λίβανο, τη Χεζμπολάχ, να εμπλακούν δυναμικά στη μάχη εναντίον του Ισραήλ, δήλωσε στο Reuters αξιωματούχος της Χαμάς.

Η Χεζμπολάχ επίσης αιφνιδιάστηκε από την πολύνεκρη επίθεση της Χαμάς τον περασμένο μήνα που στοίχισε τη ζωή σε 1.200 Ισραηλινούς. Οι μαχητές της δεν βρίσκονταν καν σε επιφυλακή σε χωριά κοντά στα σύνορα που ήταν στην πρώτη γραμμή στον πόλεμο του 2006 με το Ισραήλ και χρειάστηκε να επιστρατευθούν γρήγορα, ανέφεραν τρεις πηγές κοντά στην οργάνωση του Λιβάνου.

«Ξυπνήσαμε με έναν πόλεμο», είπε ένας διοικητής της Χεζμπολάχ.

Η εξελισσόμενη κρίση σηματοδοτεί την πρώτη φορά που ο λεγόμενος Άξονας της Αντίστασης -μια στρατιωτική συμμαχία που κινεί το Ιράν επί τέσσερις δεκαετίες για να αντιταχθεί στην ισραηλινή και αμερικανική ισχύ στη Μέση Ανατολή- κινητοποιήθηκε σε πολλαπλά μέτωπα ταυτόχρονα.

Η Χεζμπολάχ έχει εμπλακεί στις πιο σκληρές συγκρούσεις με το Ισραήλ εδώ και σχεδόν 20 χρόνια. Οι πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το Ιράν έχουν βάλει στο στόχαστρο τις δυνάμεις των ΗΠΑ στο Ιράκ και στη Συρία. Οι Χούθι της Υεμένης έχουν εκτοξεύσει πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον του Ισραήλ.

Η σύγκρουση δοκιμάζει επίσης τα όρια του περιφερειακού συνασπισμού, τα μέλη του οποίου -που περιλαμβάνουν τη συριακή κυβέρνηση, τη Χεζμπολάχ, τη Χαμάς και άλλες ένοπλες οργανώσεις από το Ιράκ μέχρι την Υεμένη- έχουν διαφορετικές προτεραιότητες και εσωτερικές προκλήσεις.

Ο Μοχάμεντ Χέιτζ Άλι, ειδικός στη Χεζμπολάχ στη δεξαμενή σκέψης Carnegie Middle East Center στη Βηρυτό, εκτίμησε ότι η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ άφησε τους εταίρους του άξονα αντιμέτωπους με δύσκολες επιλογές έναντι ενός αντιπάλου με πολύ ανώτερη δύναμη πυρός.

Εκκληση της Χαμάς για βοήθεια 

Η Χαμάς, η ένοπλη παλαιστινιακή οργάνωση που κυβερνά στη Γάζα, μάχεται για την επιβίωσή της ενάντια σε ένα εκδικητικό Ισραήλ, το οποίο ορκίζεται να την εξαφανίσει και έχει εξαπολύσει μια επίθεση αντιποίνων στον μικροσκοπικό θύλακα από την οποία έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 11.000 Παλαιστίνιοι.

Στις 7 Οκτωβρίου, ο στρατιωτικός διοικητής της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ κάλεσε τους συμμάχους του άξονα να συμμετάσχουν στον αγώνα. «Αδελφοί μας στην Ισλαμική αντίσταση στον Λίβανο, στο Ιράν, στην Υεμένη, στο Ιράκ και στη Συρία, αυτή είναι η μέρα που η αντίστασή σας ενώνεται με τον λαό σας στην Παλαιστίνη», είπε σε ηχητικό μήνυμα.

Ενδείξεις απογοήτευσης εμφανίστηκαν σε μεταγενέστερες δημόσιες δηλώσεις των ηγετών της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένου του Χαλίντ Μεσάαλ, ο οποίος σε μια τηλεοπτική συνέντευξη στις 16 Οκτωβρίου ευχαρίστησε τη Χεζμπολάχ για τις ενέργειές της μέχρι τώρα, αλλά είπε ότι «η μάχη απαιτεί περισσότερα».

Μολαταύτα, ο αρχηγός του άξονα, το Ιράν, δεν θα παρέμβει άμεσα στη σύγκρουση εάν δεν δεχτεί το ίδιο επίθεση από το Ισραήλ ή τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με έξι αξιωματούχους με άμεση γνώση του σκεπτικού της Τεχεράνης, που αρνήθηκαν να κατονομαστούν λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος.

Αντίθετα, οι κληρικοί ηγέτες του Ιράν σχεδιάζουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το δίκτυο του άξονα των ενόπλων συμμάχων τους, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ, για να εξαπολύουν επιθέσεις με ρουκέτες και drone σε ισραηλινούς και αμερικανικούς στόχους σε όλη τη Μέση Ανατολή, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.

Το Ιράν έχει επανειλημμένα πει ότι όλα τα μέλη της συμμαχίας λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις ανεξάρτητα.

Τα εσωτερικά προβλήματα της Χεζμπολάχ

Η Χεζμπολάχ, η πιο ισχυρή ομάδα στον άξονα, με 100.000 μαχητές, ανταλλάσσει πυρά με τις ισραηλινές δυνάμεις στα σύνορα Λιβάνου-Ισραήλ σχεδόν σε καθημερινή βάση από τότε που η Χαμάς ξεκίνησε τον πόλεμο με το Ισραήλ και περισσότεροι από 70 μαχητές της έχουν σκοτωθεί.

Ωστόσο, όπως και ο υποστηρικτής του Ιράν, η Χεζμπολάχ έχει αποφύγει μια ολική αντιπαράθεση.

Η οργάνωση έχει ρυθμίσει τις επιθέσεις της με τέτοιο τρόπο, ώστε η βία να έχει σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί σε μια στενή λωρίδα εδάφους στα σύνορα, παρότι τις τελευταίες ημέρες έχει κλιμακώσει αυτές τις επιθέσεις, σύμφωνα με τους ανθρώπους που γνωρίζουν το σκεπτικό της.

Μια από τις πηγές είπε ότι η Χαμάς θέλει η Χεζμπολάχ να πλήξει το Ισραήλ σε μεγαλύτερο βάθος με το σημαντικό οπλοστάσιό της με ρουκέτες, αλλά η Χεζμπολάχ θεωρεί ότι αυτό θα οδηγήσει το Ισραήλ σε μεγάλης κλίμακας πλήγμα προς τον Λίβανο, χωρίς να μειώσει τις επιχειρήσεις του στη Γάζα.

Η Χεζμπολάχ, η οποία είναι επίσης πολιτικό κίνημα που εμπλέκεται στενά στις υποθέσεις της λιβανέζικης κυβέρνησης, γνωρίζει ότι ο Λίβανος δεν μπορεί να αντέξει έναν ακόμη πόλεμο με το Ισραήλ καθώς μετράει πάνω από τέσσερα χρόνια οικονομικής κρίσης, που έχει προκαλέσει φτωχοποίηση του λαού και πλήγμα στους κυβερνητικούς θεσμούς.

Ο Λίβανος χρειάστηκε χρόνια για να ανοικοδομηθεί μετά τον πόλεμο του 2006, στη διάρκεια του οποίου οι Ισραηλινοί σφυροκοπούσαν τον ελεγχόμενο από τη Χεζμπολάχ νότο της χώρας και κατέστρεψαν μεγάλες εκτάσεις από το προπύργιό της στα νότια προάστια της πρωτεύουσας, της Βηρυτού.

Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Σαγέντ Χασάν Νασράλα δήλωσε σε ομιλία του στις 3 Νοεμβρίου ότι η Χαμάς είχε κρατήσει μυστική την επίθεσή της στο Ισραήλ από τους συμμάχους της και αυτό εξασφάλισε την επιτυχία της και δεν «ενόχλησε κανέναν» στον άξονα. Οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ στα ισραηλινά σύνορα ήταν άνευ προηγουμένου και ισοδυναμούσαν με «μια πραγματική μάχη», είπε.

Η εχθρότητα μεταξύ Ισραήλ και Ιράν είναι βαθιά.

Το Ιράν δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη του Ισραήλ, ενώ το Ισραήλ έχει από καιρό απειλήσει με στρατιωτική δράση κατά του Ιράν, εάν η διπλωματία δεν καταφέρει να περιορίσει την αμφισβητούμενη πυρηνική του δραστηριότητα.

Στην τρέχουσα κρίση, η real politik πιθανόν να επικρατήσει στην Τεχεράνη, σύμφωνα με τον Καρίμ Σατζαντπούρ, ειδικό σε θέματα του Ιράν στη δεξαμενή σκέψης Carnegie Endowment for International Peace.

«Το Ιράν έχει επιδείξει δέσμευση εδώ και τέσσερις δεκαετίες να πολεμήσει την Αμερική και το Ισραήλ, χωρίς να εμπλακεί σε άμεση σύγκρουση. Η επαναστατική ιδεολογία του καθεστώτος βασίζεται στην αντίθεσή του προς την Αμερική και το Ισραήλ, αλλά οι ηγέτες του δεν έχουν αυτοκτονικές τάσεις, θέλουν να παραμείνουν στην εξουσία».

Πηγή: ΑΠΕ