ΕΕ-Ταμείο Ανάκαμψης: Μπαράζ αλλαγών σε εθνικά σχέδια

Το Συμβούλιο εξέδωσε εκτελεστικές αποφάσεις για την έγκριση των τροποποιημένων σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Δανίας, της Αυστρίας, της Σουηδίας και της Λιθουανίας.

Τα τροποποιημένα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας περιλαμβάνουν πλέον νέο κεφάλαιο για το REPowerEU. Αυτό θα συμβάλει στην επιτάχυνση της μετάβασης των χωρών αυτών σε καθαρές μορφές ενέργειας, στη διαφοροποίηση του ενεργειακού τους εφοδιασμού και στη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης.

Για τη χρηματοδότηση της αυξημένης φιλοδοξίας των σχεδίων τους, η Δανία, η Λιθουανία και η Σουηδία ζήτησαν να μεταφερθεί στα οικεία σχέδια το μερίδιο τους από το αποθεματικό προσαρμογής στο Brexit, σύμφωνα με τον κανονισμό REPowerEU.

Σύμφωνα με την ανάλυση της Κομισιόν, οι τροποποιήσεις που κατέθεσαν τα κράτη μέλη δεν επηρεάζουν τη σημασία, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και τη συνοχή των οικείων σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Δανία

Στις 31 Μαΐου 2023 η Δανία υπέβαλε τροποποιημένο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που περιλαμβάνει νέο κεφάλαιο για το REPowerEU.

Η συνολική χρηματοδοτική συνεισφορά που διατίθεται στη Δανία θα ανέλθει σε 1,63 δισ. EUR σε επιχορηγήσεις. Η Δανία δεν έχει ζητήσει δάνεια.

Το τροποποιημένο σχέδιο εστιάζει περισσότερο στην πράσινη μετάβαση, διαθέτοντας το 69 % των διαθέσιμων κονδυλίων (από 59 % στο αρχικό σχέδιο) για μέτρα στήριξης των κλιματικών στόχων.

Το σχέδιο παραμένει φιλόδοξο και στον ψηφιακό τομέα, διαθέτοντας το 27 % (από 25 % στο αρχικό σχέδιο) των συνολικών κονδυλίων του για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης.

Λιθουανία

Στις 30 Ιουνίου 2023 η Λιθουανία υπέβαλε τροποποιημένο εθνικό σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου κεφαλαίου για το REPowerEU.

Το τροποποιημένο σχέδιο εστιάζει ιδιαίτερα στην πράσινη μετάβαση, διαθέτοντας το 37,4 % των διαθέσιμων κονδυλίων για μέτρα στήριξης των κλιματικών στόχων.

Το κονδύλιο του σχεδίου ανέρχεται πλέον σε 3,85 δισ. EUR (2,3 δισ. EUR σε επιχορηγήσεις και 1,55 δισ. EUR σε δάνεια), ποσό που είναι σχεδόν διπλάσιο από το μέγεθος του αρχικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Το αναθεωρημένο σχέδιο της Λιθουανίας εμπεριέχει επίσης μεγαλύτερη ψηφιακή φιλοδοξία και ενισχύει την κοινωνική διάσταση.

Αυστρία

Στις 14 Ιουλίου 2023 η Αυστρία υπέβαλε τροποποιημένο εθνικό σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου κεφαλαίου για το REPowerEU.

Το τροποποιημένο σχέδιο εστιάζει έντονα στην πράσινη μετάβαση, αφού κατανέμει το 56 % των διαθέσιμων κονδυλίων για μέτρα στήριξης των κλιματικών στόχων. Η ψηφιακή φιλοδοξία και η κοινωνική διάσταση του σχεδίου παραμένουν υψηλές.

Το σχέδιο θα λάβει επιχορηγήσεις ύψους 3,96 δισ. EUR.

Σουηδία

Στις 14 Ιουλίου 2023 η Σουηδία υπέβαλε τροποποιημένο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου κεφαλαίου REPowerEU.

Το τροποποιημένο σχέδιο εστιάζει εν πολλοίς στην πράσινη μετάβαση, αφού κατανέμει το 43,6 % των διαθέσιμων κονδυλίων για μέτρα στήριξης των κλιματικών στόχων. Το επίπεδο ψηφιακής φιλοδοξίας αυξήθηκε ελαφρώς, ενώ η κοινωνική διάσταση του σχεδίου παραμένει υψηλή.

Η συνεισφορά της ΕΕ στο σχέδιο ανέρχεται πλέον σε 3,45 δισ. EUR σε επιχορηγήσεις.

Γενικές πληροφορίες

Για να επωφεληθούν από τα 724 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) του μηχανισμού, τα κράτη μέλη υποβάλλουν σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στην Επιτροπή, στα οποία καθορίζουν τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις που προτίθενται να υλοποιήσουν μέχρι τα τέλη του 2026.

Μέχρι σήμερα, έχουν εγκριθεί όλα τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, έχουν ληφθεί 39 αιτήσεις πληρωμών από 22 κράτη μέλη και έχουν εκταμιευθεί 174,7 δισ. ευρώ.

Ο κανονισμός 2023/241 όσον αφορά τα κεφάλαια για το REPowerEU, σε ισχύ από 1ης Μαρτίου 2023, αυξάνει το χρηματοδοτικό κονδύλιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας κατά 20 δισ. ευρώ σε νέες επιχορηγήσεις.

Επιπλέον, τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν οικειοθελώς έως και 5,4 δισ. ευρώ από το αποθεματικό προσαρμογής στο Brexit στον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη χρηματοδότηση των μέτρων REPowerEU. Το ποσό αυτό προστίθεται στις υφιστάμενες δυνατότητες μεταφοράς ποσοστού 5 % από τα ταμεία της πολιτικής συνοχής (έως 17,9 δισ. ευρώ).

Κατά τη διάρκεια του 2023 αναμένεται ότι σταδιακά το καθένα από τα 27 κράτη μέλη θα υποβάλει τροποποιήσεις των εθνικών τους σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας τουλάχιστον μία φορά, για να αποκτήσει πρόσβαση στις νέες επιχορηγήσεις REPowerEU, να ζητήσει διαθέσιμα δάνεια ή να λάβει υπόψη την επικαιροποιημένη κατανομή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.