Politico: «Τελειωμένος» ο Νετανιάχου για την κυβέρνηση Μπάιντεν

Ο Τζο Μπάιντεν και οι κορυφαίοι συνεργάτες του βλέπουν μετρημένες τις πολιτικές μέρες του Μπενιαμίν Νετανιάχου -και μάλιστα ο πρόεδρος των ΗΠΑ μετέφερε αυτή την αίσθηση στον Ισραηλινό πρωθυπουργό σε πρόσφατη συνομιλία τους, γράφει το Politico.

Το θέμα έχει απασχολήσει πρόσφατες συναντήσεις στον Λευκό Οίκο στις οποίες συμμετείχε ο Μπάιντεν, σύμφωνα με δύο ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης. Οι συζητήσεις έγιναν μετά το ταξίδι Μπάιντεν στο Ισραήλ, όπου συναντήθηκε με τον Νετανιάχου.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έφτασε στο σημείο να προτείνει στον Νετανιάχου να αρχίσει να μοιράζεται κάποια «μαθήματα» με τον πιθανό διάδοχό του, πρόσθεσαν οι δύο κυβερνητικοί αξιωματούχοι.

Ένας σημερινός και ένας πρώην αξιωματούχος των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι η κυβέρνηση πιστεύει πως απομένει λίγος χρόνος για τον Νετανιάχου στην εξουσία. Ο σημερινός αξιωματούχος, μάλιστα, του δίνει λίγους μήνες ακόμη ή τουλάχιστον μέχρι να τελειώσει η πρώτη φάση της εκστρατείας του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, παρόλο που και οι τέσσερις αξιωματούχοι επεσήμαναν ότι είναι απόλυτα απρόβλεπτη η πολιτική του Ισραήλ.

«Θα υπάρξει ένας απολογισμός εντός της ισραηλινής κοινωνίας για το τι συνέβη», είπε αξιωματούχος υπό τον όρο ανωνυμίας.

Το ταξίδι του Μπάιντεν στο Τελ Αβίβ τον περασμένο μήνα είχε μεγάλο βαθμό υποστήριξης, ωστόσο ο πρόεδρος ιδιωτικά προέτρεψε τον Νετανιάχου να προχωρήσει προσεκτικά και να μη διευρύνει τον πόλεμο, δίνοντας προτεραιότητα σε μια λύση δύο κρατών πέρα από την προσπάθεια εξόντωσης της Χαμάς.

Κάποια στιγμή, στη διάρκεια του ταξιδιού, ο Μπάιντεν συμβούλεψε τον Νετανιάχου να εξετάσει το σενάριο διάδοχής του -σαφής υπόνοια ότι μπορεί να μην είναι στην εξουσία, αν η σύγκρουση αποδειχτεί μακρά.

Δεύτερος πολιτικός επικήδειος

Αλλος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου υποβάθμισε το θέμα, λέγοντας ότι οποιαδήποτε κουβέντα είναι άσκοπη εικοτολογία, επιμένοντας στην προτεραιότητα της υποστήριξης της ισραηλινής ασφάλειας. Ο Νετανιάχου, εξάλλου, είναι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός του Ισραήλ, ενώ ο πολιτικός του επικήδειος έχει γραφτεί εις μάτην και κατά το παρελθόν.

Μετά τη δημοσίευση αυτού του ρεπορτάζ από το Politico, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας είπε ότι το μέλλον του Νετανιάχου «δεν έχει συζητηθεί από τον πρόεδρο και δεν συζητείται».

Ωστόσο, όπως αναφέρει ο αξιωματούχος που επικαλείται το ρεπορτάζ, η ασταθής εξουσία του Νετανιάχου βρίσκεται πάντα στην εσωτερική ατζέντα Μπάιντεν για τη Μέση Ανατολή. 

Σύμφωνα με τις ίδιες τέσσερις πηγές, τις συνομιλίες απασχολούν και ονόματα διάφορων Ισραηλινών που θα μπορούσαν να αναλάβουν το τιμόνι της χώρας.

Πίσω από τις εν λόγω σκέψεις για τον Νετανιάχου κρύβεται η πεποίθηση ότι έχει αποδυναμωθεί σημαντικά από την οργή των Ισραηλινών για την αποτυχία των τομέων ασφάλειας και πληροφοριών της χώρας τους να αποτρέψουν την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Η αυξανόμενη διεθνής αντίθεση στην ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία στη Γάζα -η οποία έχει σκοτώσει χιλιάδες Παλαιστίνιους πολίτες- έχει κλονίσει περαιτέρω τη θέση του.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν σημειώσει την πτώση των ποσοστών αποδοχής του Νετανιάχου. Επισημαίνουν επίσης το κύμα αναφορών για τις τεράστιες αποτυχίες των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και προβλέπουν ότι οποιαδήποτε επικείμενη αξιολόγηση πιθανότατα θα είναι ακόμη πιο καταδικαστική, προκαλώντας μεγαλύτερο πλήγμα στον Νετανιάχου.

Ενώ αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν έχουν προσφέρει δημόσιες δηλώσεις αλληλεγγύης στην ισραηλινή κυβέρνηση, εξετάζεται το τι θα μπορούσε να σημαίνει για τη μελλοντική σχέση Ισραήλ-ΗΠΑ η πτώση Νετανιάχου. Μεταξύ άλλων, η κυβέρνηση Μπάιντεν συζητά σενάρια επόμενης μέρας για τη Λωρίδα της Γάζας μόλις τελειώσουν οι μάχες, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας αποστολής πολυεθνικής δύναμης -όχι απαραίτητα με αμερικανικά στρατεύματα- για τη σταθεροποίηση της περιοχής.

Εκπρόσωποι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και της ισραηλινής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον αρνήθηκαν να σχολιάσουν το ρεπορτάζ. Μετά τη δημοσίευση, ένας αξιωματούχος της ισραηλινής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον δημοσίευσε μια δήλωση: «Σε καμία στιγμή τις τελευταίες εβδομάδες το εσωτερικό πολιτικό σενάριο που αναφέρεται σ' αυτό το άρθρο δεν εμφανίστηκε στις συνομιλίες μεταξύ του προέδρου Μπάιντεν και του πρωθυπουργού Νετανιάχου».

Οι λεπτές ισορροπίες και οι διάδοχοι

Ο Νετανιάχου δεν ήταν αγαπημένος της ομάδας Μπάιντεν. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και οξύς επικριτής της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν, την οποία βοήθησε να επιτευχθεί η κυβέρνηση Ομπάμα-Μπάιντεν.

Οι ολοένα και πιο σκληρές θέσεις του όλα αυτά τα χρόνια έχουν αναστατώσει τους συνεργάτες του Μπάιντεν, που εξακολουθούν να υποστηρίζουν τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, ο Μπάιντεν διαφώνησε δημοσίως με την επιθυμία του Νετανιάχου να αναθεωρήσει το δικαστικό σύστημα του Ισραήλ, μια πρωτοβουλία που πολλοί Ισραηλινοί θεωρούσαν επιβλαβή για τη δημοκρατία της χώρας.

Αλλά ο Μπάιντεν και ο Νετανιάχου γνωρίζονται εδώ και δεκαετίες και έχουν καταφέρει να διατηρούν καλές σχέσεις δημοσίως, παρά τις διαφορές τους. Στον απόηχο των επιθέσεων της Χαμάς, ο Μπάιντεν έδειξε πλήρη υποστήριξη στο Ισραήλ.

Παρασκηνιακά, ωστόσο, ήταν αμείλικτος στην εκτίμησή του για τις αντιδημοκρατικές τάσεις του Νετανιάχου που, εν μέρει, αποσπούσαν την προσοχή της κυβέρνησής του από το να είναι έτοιμη για την επίθεση της Χαμάς.

Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, αξιωματούχοι των ΗΠΑ συνομιλούν με τον Μπένι Γκαντζ, μέλος της τρέχουσας κυβέρνησης ενότητας, τον Ναφτάλι Μπένετ, πρώην πρωθυπουργό, και τον Γιαΐρ Λαπίντ, ηγέτη της αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργό, μεταξύ άλλων προσωπικοτήτων, είπε ο πρώην αξιωματούχος.

Ο Νετανιάχου ποντάρει στην κλιμάκωση

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν απογοητευτεί για την αρχική ισραηλινή εντολή εκκένωσης της βόρειας Γάζας, καθώς και για τη διακοπή των επικοινωνιών στη Γάζα πριν από τη χερσαία εισβολή.

Οι ΗΠΑ δεν είναι πρόθυμες να υποστηρίξουν τις διεθνείς εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός, αλλά και το Ισραήλ δεν έχει συμφωνήσει με τις αμερικανικές εκκλήσεις για «ανθρωπιστική παύση» στις μάχες. Ισραηλινός αξιωματούχος είπε στο Politico ότι η χώρα «είναι πρόθυμη να συζητήσει μια ανθρωπιστική παύση λίγων ωρών».

Η κυβέρνηση Μπάιντεν φοβάται ότι ο Νετανιάχου μπορεί να συνδέει το δικό του πολιτικό μέλλον με τον πόλεμο, κάποια στιγμή ίσως κλιμακώνοντας τη σύγκρουση, σύμφωνα με τους δύο ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης.

«Ακόμα και το καλύτερο σενάριο για το Ισραήλ σ' αυτό τον πόλεμο δεν θα κρατούσε τον Νετανιάχου στην εξουσία, επειδή η φρίκη της τρομοκρατικής επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου θα παραμείνει φρέσκια και επειδή τόσοι πολλοί Ισραηλινοί ήδη αποδίδουν άμεσα στις πολιτικές Νετανιάχου την έλλειψη ασφάλειας», είπε ο Hagar Chemali, πρώην στέλεχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και του Υπουργείου Οικονομικών στην κυβέρνηση Ομπάμα.

«Αντίθετα, ακόμα κι αν ο πόλεμος τραβήξει σε μάκρος ή ανοίξουν πρόσθετα μέτωπα», συνέχισε ο ίδιος, «εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο Νετανιάχου είναι υποψήφιος για αποχώρηση, επειδή οι Ισραηλινοί ήδη αναρωτιούνται δημόσια αν είναι πραγματικά το σωστό άτομο όχι για να κερδίσει τη συγκεκριμένη μάχη εναντίον της Χαμάς, αλλά τον ευρύτερο πόλεμο για ένα ειρηνικό και ασφαλές Ισραήλ».