Η τακτική των Ισραηλινών για την έφοδο στη Γάζα

Ο Εβάλ ήταν 26 ετών όταν ως στρατιώτης εισήλθε για πρώτη φορά στη Γάζα, εκτελώντας εντολή του Μπενιαμίν Νετανιάχου για να βοηθήσει στην καταστροφή των εκτεταμένων τούνελ που είχε σκάψει η Χαμάς για να κρύψει τους μαχητές της και να εισχωρεί κρυφά στο ισραηλινό έδαφος.

Εννέα χρόνια αργότερα, ο Νετανιάχου ετοιμάζεται να τον στείλει πίσω, αυτή τη φορά για να εξοντώσει την ίδια τη Χαμάς. Τώρα ο Εβάλ ξέρει τι περιμένει αυτόν και τους συντρόφους του.

«Ένας εφιάλτης -εκτός από το ότι είναι αληθινός», είπε για την είσοδο στο παλαιστινιακό έδαφος που ελέγχει η Χαμάς από το 2007. «Οτιδήποτε αγγίξεις μπορεί να είναι βόμβα, όποιον βλέπεις μπορεί να είναι τρομοκράτης. Πρέπει να κινείσαι αργά. Μερικές φορές κινούνται πιο γρήγορα από ό,τι μπορείς να ανταποκριθείς. Το μόνο πράγμα που σε κρατά ζωντανό είναι η εκπαίδευσή σου», λέει στους Financial Τimes.

Αν γίνει η εισβολή, αυτό που περιμένει τους Ισραηλινούς στρατιώτες είναι «ό,τι μπορείτε να φανταστείτε και χειρότερο», δήλωσε ο Εχούντ Ολμέρτ, ο οποίος ως πρωθυπουργός το 2008 έστειλε χερσαία στρατεύματα στη ζώνη μήκους 40 χιλιομέτρων για την επιχείρηση Cast Lead, διάρκειας τριών εβδομάδων.

«Δεν θα είναι απλό και δεν θα είναι ευχάριστο -για εμάς ή για εκείνους», είπε. Δεδομένων των ξεκάθαρων αποτυχιών σε επίπεδο μυστικών υπηρεσιών που προηγήθηκαν της επίθεσης του Σαββάτου, τα ισραηλινά στρατεύματα μπορεί να αντιμετωπίσουν «νέους τύπους ρουκετών που είναι ισχυρότεροι [και] μεγαλύτεροι ή αντιαρματικούς πυραύλους που δεν γνωρίζουμε».

Και σε αντίθεση με το παρελθόν, όταν οι δυνάμεις του Ισραήλ στάλθηκαν για να επιτύχουν περιορισμένους στόχους, ο Νετανιάχου υπόσχεται πλήρη νίκη επί της Χαμάς. Είναι μια αποστολή τόσο περίπλοκη και δύσκολη, που δεν είναι σαφές πόσο καιρό θα πάρει ή πόσες ζωές -Ισραηλινών και Παλαιστινίων- θα κοστίσει.

Η Χαμάς έχει συγκεντρώσει ένα τρομερό οπλοστάσιο πυραύλων από την τελευταία φορά που Ισραηλινοί στρατιώτες εισήλθαν στη Γάζα το 2014. Έχει επίσης κατασκευάσει εκατοντάδες χιλιόμετρα τούνελ, με το παρατσούκλι «Μετρό της Γάζας», για να μετακινεί μαχητές και όπλα, ενώ εκπαιδεύεται για μάχες στον αστικό ιστό.

«Η Χαμάς είναι πολύ καλά προετοιμασμένη, αλλά το γνωρίζουμε. Και βελτιώσαμε τα εργαλεία μας και τις μεθόδους μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού (IDF), ταγματάρχης Nir Dinar. «Είναι "διπλή" ψυχολογία. Ξέρω ότι ξέρουν και ξέρουν ότι ξέρω».

Ο νέος πόλεμος κατά της Χαμάς, για τον οποίο ο Νετανιάχου είπε ότι θα είναι «παρατεταμένος και επώδυνος», θα φέρει αντιμέτωπες δύο ανταγωνιστικές μεθόδους πολέμου. Ο στρατός του Ισραήλ, ο πιο ισχυρός στη Μέση Ανατολή, θα πολεμήσει έναν εχθρό που θέλει να εκμεταλλευτεί όλα τα πλεονεκτήματα της αστικής άμυνας -από παγίδες και θέσεις ελεύθερου σκοπευτή έως ενισχυμένα οχυρά- καθώς και μια σειρά από τακτικές χαμηλής τεχνολογίας για να αντιμετωπίσει την τεχνολογική υπεροχή του Ισραήλ.

Το δίκτυο με τις σήραγγες είχε αποτρέψει το Ισραήλ από εκτεταμένες χερσαίες επιχειρήσεις εντός της Γάζας, σύμφωνα με τον Σιμόν Αράντ, συνταγματάρχη του Ισραηλινού Στρατού. Ο στρατός του Ισραήλ θα αναπτύξει το λεγόμενο «δόγμα της νίκης», το οποίο απαιτεί από την αεροπορία να καταστρέψει ταχύτατα μια σειρά προεπιλεγμένων στόχων. Είναι ήδη στο παιχνίδι, με μαχητικά αεροσκάφη να βομβαρδίζουν έντονα μεγάλες περιοχές της Γάζας, σταματώντας μόνο για να ανεφοδιαστούν με καύσιμα, συχνά στον αέρα.

Η κίνηση έχει σκοπό να αντιμετωπίσει την ικανότητα της Χαμάς να ανασυνταχθεί και, σύμφωνα με μια πηγή που γνωρίζει τις συζητήσεις που δημιούργησαν το δόγμα του 2020, να «επιτύχει τους μέγιστους στόχους, προτού η διεθνής κοινότητα ασκήσει πολιτική πίεση για επιβράδυνση».

«Θα είναι πολύ αιματηρό», είπε ο Τζον Σπένσερ, πρώην ταγματάρχης των ΗΠΑ. «Δεν μπορείς να αλλάξεις τη φύση του αστικού πολέμου. Θα υπάρξουν πολλές παράπλευρες ζημιές».

Το Ισραήλ έχει αναπτύξει μερικές από τις πιο προηγμένες μεθόδους στον κόσμο σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση για πόλεμο σε αστικό ιστό, ώστε να προετοιμαστεί για τέτοιες συγκρούσεις. Οι ασκήσεις πραγματοποιούνται στο Μπαλάντια, μια εγκατάσταση 5.000 στρεμμάτων στο νότιο Ισραήλ, που χτίστηκε το 2005 για να μοιάζει με μια τυπική πόλη της Μέσης Ανατολής, με 600 κτίρια, συμπεριλαμβανομένων τζαμιών και ένα kasbah, χτισμένα γύρω από στενούς δρόμους.

Μια στρατιωτική τεχνική είναι η είσοδος σε κτίρια διαπερνώντας τους πλευρικούς τοίχους, ώστε να αποφεύγονται οι παγιδευμένες πόρτες. Μόλις μπουν μέσα, οι στρατιώτες καλύπτονται για να αποφύγουν τυχόν πυρά ελεύθερων σκοπευτών. Μια άλλη τακτική είναι να χρησιμοποιούν τριώροφες θωρακισμένες μπουλντόζες για να ανοίξουν ένα μονοπάτι για μονάδες που μάχονται στο έδαφος.

Ο Άντονι Κινγκ, καθηγητής Πολεμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ και συγγραφέας του Urban War in the 21st Century, είπε ότι το πιθανό πρώτο βήμα του Ισραήλ θα περιελάμβανε την κατασκευή αυτού που περιέγραψε ως «έναν πολυεπίπεδο κύλινδρο αεροπορικής δύναμης που υψώνεται 60.000 πόδια πάνω από τις μάχες».

«Μικρο-drones και επιθετικά ελικόπτερα θα βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο, τα drones επιτήρησης και τα drones καμικάζι από πάνω τους, μετά τα μαχητικά αεροσκάφη και -στην κορυφή- τα στρατηγικά αεροσκάφη αναγνώρισης. Επιπλέον, όλοι θα συνδέονται», είπε ο Κινγκ.

«Το επόμενο βήμα θα είναι τεθωρακισμένα να κινούνται στους δρόμους και το πυροβολικό να ανοίγει δρόμο. Θα είναι πολύ καταστροφικό».

Προτού οι δυνάμεις του Ισραήλ μπορέσουν να φτάσουν στα αστικά οχυρά της Χαμάς, πρέπει να ξεπεράσουν μια σειρά αμυντικών γραμμών που θα περιλαμβάνουν νάρκες, ενέδρες και στόχους όλμων, σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση του Nadav Morag, πρώην συμβούλου ασφαλείας του Ισραήλ.

Όλμοι, πολυβόλα, αντιαρματικά όπλα, ελεύθεροι σκοπευτές και πιθανώς βομβιστές αυτοκτονίας περιμένουν στα περίχωρα των πόλεων της Γάζας. Η διείσδυση στις σήραγγες θα απαιτήσει έντονη μάχη και τη χρήση ειδικών βομβών, με μια χημική ένωση που κλείνει μικρές εισόδους. «Δεν καταστρέφουν τις σήραγγες, αλλά επιτρέπουν στα στρατεύματα να προχωρήσουν και να μη χρειάζεται να εκκαθαρίσουν κάθε σήραγγα από τα εχθρικά στρατεύματα», είπε ο Σπένσερ.

Ο αστικός πόλεμος, από τη φύση του, είναι καταστροφικός. Οι μάχες για την πόλη της Φαλούτζα μετά την εισβολή στο Ιράκ το 2003 ήταν από τις πιο σκληρές που αντιμετώπισαν οι Αμερικανοί. Οι ρωσικές δυνάμεις κατέστρεψαν πόλεις της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Μαριούπολης, με επιθέσεις πυραύλων και πυροβολικού στην πρώτη φάση της εισβολής της το 2022.

Η εξάρθρωση της Χαμάς κατά τη διάσωση των Ισραηλινών ομήρων και η ελαχιστοποίηση των απωλειών μεταξύ αμάχων θα είναι μια εξαιρετικά περίπλοκη -θα έλεγαν ορισμένοι αδύνατη- αποστολή για τον Ισραηλινό Στρατό.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς το 2021, οι άμαχοι προειδοποιήθηκαν με φυλλάδια, μεγάφωνα και τηλέφωνα να εκκενώσουν τις περιοχές πριν χτυπηθούν. Αλλά δεν λειτουργούσε πάντα όπως είχε προγραμματιστεί. Ακόμη και όταν τα πυρά ακριβείας κατέστρεφαν εχθρικές θέσεις σε ένα κτίριο, οι υπερασπιστές του μπορούσαν να μετακινηθούν σε άλλο, μέχρι να καταστραφεί.

Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Ολμέρτ προειδοποίησε ότι ο Νετανιάχου και ο Ισραηλινός Στρατός αντιμετωπίζουν ένα ηθικό δίλημμα: η χρήση αεροπορικής δύναμης για την επίθεση στη Χαμάς αυξάνει τον κίνδυνο απωλειών αμάχων. Η χρήση χερσαίων στρατευμάτων είναι πιο ακριβής, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο για τους Ισραηλινούς στρατιώτες.

«Συνοψίζεται σε ένα πράγμα: είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε μια ενέργεια που θα ενέχει μεγάλο κίνδυνο για τους Ισραηλινούς στρατιώτες ή θα επιλέξουμε μια στρατηγική που θα προκαλέσει τον τραγικό θάνατο μεγαλύτερου αριθμού μη εμπλεκόμενων ανθρώπων», είπε. «Από όσα γνωρίζω για την ισραηλινή κοινή γνώμη αυτή τη στιγμή, η ώθηση θα είναι να πάρουμε λιγότερα ρίσκα».