Σύνοδος ΕΕ: Συζήτηση για διεύρυνση στη σκιά της Ουκρανίας

Στη Γρανάδα παραμένουν και σήμερα οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, για το άτυπο κοινοτικό πολιτικό συμβούλιο και την άτυπη Σύνοδο Κορυφής. Ηχηρή απουσία ο Τούρκος προέδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που απέρριψε την πρόσκληση, εξαπολύοντας πυρά εναντίον της Ένωσης, λέγοντας ότι η Τουρκία δεν έχει πλέον τίποτα να λάβει από αυτήν.

Στη Γρανάδα επικρατεί ένα πολιτικό χάος. Στο μενού βρίσκεται μεν ψηλά το μεταναστευτικό, όμως ο πραγματικός ρόλος της συζήτησης είναι η πίεση από τις ΗΠΑ προς την ΕΕ να φέρει στους κόλπους της και άλλα μέλη, προκειμένου να ενισχυθεί η επιρροή της Δύσης. Αυτό άλλωστε έγραψε στην πρόσκλησή του προς τους ηγέτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (δείτε στα αγγλικά, στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό).

Αρκετοί αναλυτές έχουν διαβλέψει ότι το σχίσμα μεταξύ Δύσης και Ανατολής αναμένεται να γιγαντωθεί. Ανέκαθεν, όμως, η Ευρώπη ήταν πολύ σκληρή στο θέμα της ένταξης νέων μελών, καθώς ήδη τα υπάρχοντα μέλη δεν έχουν αφομοιωθεί και τα τελευταία χρόνια έχουν χωριστεί σε τέσσερα γκρουπ, με αποτέλεσμα οι όποιες αποφάσεις με ομοφωνία σε επίπεδο αρχηγών κρατών να είναι εξαιρετικά δύσκολες.

Το παζλ της Ουκρανίας

Υπό τις πιέσεις των ΗΠΑ, αρκετοί ηγέτες αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας «κάποια» στιγμή στην ΕΕ. Ανεπισήμως όμως, όλοι αναφέρουν σε δημοσιογράφους ότι κάτι τέτοιο ουσιαστικά δεν πρόκειται να γίνει. Πιο «ελεύθερα» το έθεσε ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, που πλέον δεν δεσμεύεται από το politically correct.

Μιλώντας σε γερμανική εφημερίδα, είπε: «Δεν πρέπει να δίνουμε ψεύτικες υποσχέσεις στον λαό της Ουκρανίας που τόσο υποφέρει. Είμαι πολύ εκνευρισμένος με κάποιες φωνές στην Ευρώπη που προσπαθούν να πείσουν τους Ουκρανούς ότι μπορούν να γίνουν μέλη αμέσως. Αυτό δεν θα ήταν καλό ούτε για την ΕΕ ούτε για την Ουκρανία. Όποιος έχει ασχοληθεί με την Ουκρανία, γνωρίζει ότι πρόκειται για μια χώρα που είναι διεφθαρμένη σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας».

Ανάλογες τοποθετήσεις ακούμε στους διαδρόμους των Βρυξελλών από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος. Όμως ο Λευκός Οίκος πιέζει. Και πιέζει πολύ, γιατί σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, λιγοστεύουν οι Αμερικανοί που υποστηρίζουν την αποστολή βοήθειας στην Ουκρανία. Το μπλόκο των Ρεπουμπλικάνων στη βοήθεια ερμηνεύεται από τους αναλυτές ότι η ΕΕ θα επωμιστεί μεγαλύτερο πολιτικό και οικονομικό βάρος.

Από την άλλη, η ΕΕ βρίσκεται στα όριά της. Ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ είπε ότι η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να επωμιστεί μόνη της ολόκληρο το βάρος της ξένης υποστήριξης προς την Ουκρανία. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να καλύψει το κενό των ΗΠΑ», είπε στους δημοσιογράφους, λίγες μέρες αφότου οι Ρεπουμπλικάνοι του Κογκρέσου αρνήθηκαν να εγκρίνουν μέτρο για τη χρηματοδότηση του Κιέβου.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε μεν ότι η ΕΕ σχεδιάζει να εγκρίνει 50 δισεκατομμύρια ευρώ για στήριξη στην Ουκρανία τους επόμενους μήνες, αλλά υπογράμμισε ότι η βοήθεια της Ουάσιγκτον παραμένει ζωτικής σημασίας.

Ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πιο διπλωματικός, αρκέστηκε να υπενθυμίσει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε προσωπική δέσμευση δημοσίως ότι θα συνεχίσει τη βοήθεια προς το Κίεβο.

Ανησυχία στην ΕΕ εξακολουθεί να προκαλεί η πίεση του Ουκρανού προέδρου Β. Ζελένσκι, που επιμένει ότι η χώρα του μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο. Για ακόμα μια φορά ζήτησε χθες από Ευρώπη και Αμερική περισσότερα κονδύλια και όπλα, και ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη ρωσική επιθετικότητα. Εξέφρασε τη βεβαιότητά του δε ότι οι ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι η συμφωνία τελευταίας στιγμής του Κογκρέσου άφησε έξω τη βοήθεια προς την Ουκρανία, θα συνεχίσουν να ενισχύουν το Κίεβο.

Το μέγα πρόβλημα του μεταναστευτικού

Την Τετάρτη, σε επίπεδο πρεσβευτών της ΕΕ επετεύχθη πολιτική συμφωνία για τη διαχείριση κρίσης του μεταναστευτικού προβλήματος. Χωρίς, όμως, ομοφωνία, καθώς στην ψηφοφορία επί του κειμένου, η Αυστρία, η Σλοβακία και η Τσεχία απείχαν, ενώ η Πολωνία και η Ουγγαρία ήταν αντίθετες.

Μάλιστα χθες, και δέκα μόλις μέρες πριν τις εκλογές στην Πολωνία, ο πρωθυπουργός της χώρας ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει βέτο στη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετανάστευση, καταγγέλλοντας τις «υπαγορεύσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου» στο κείμενο το οποίο συμφώνησαν οι πρεσβευτές των χωρών-μελών του ευρωπαϊκού μπλοκ.

«Γιατί πρέπει να υποκύψουμε στις υπαγορεύσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου;» είπε στους δημοσιογράφους ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, λίγο πριν την αναχώρησή του για τη Γρανάδα. «Θα ασκήσω ένα ισχυρό βέτο», δήλωσε επανειλημμένα σε μια κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον πρόεδρο της χώρας Αντρέι Ντούντα, υπέρμαχος και αυτός της ίδιας πολιτικής θέσης.

Η Πολωνία παραμένει αντίθετη σε οποιαδήποτε συμφωνία που περιέχει μετεγκατάσταση μεταναστών, τόνισε από την πλευρά του ο Πολωνός πρόεδρος. «Λέμε σταθερά όχι, είμαστε αντίθετοι σε μια τέτοια συμφωνία και θα καταθέσουμε αυτή τη θέση σήμερα και αύριο σε διεθνείς συναντήσεις», ανέφερε ο Ντούντα.

Ο Μοραβιέτσκι και ο Ντούντα κάλεσαν τους Πολωνούς να συμμετάσχουν σε ένα δημοψήφισμα για το μεταναστευτικό, που είναι προγραμματισμένο να διεξαχθεί παράλληλα με τις πολωνικές βουλευτικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός πάντως εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι επιτεύχθηκε επί της αρχής συμφωνία στο Συμβούλιο για τον κανονισμό της μετανάστευσης και του ασύλου, μια σημαντική ανακούφιση, όπως είπε, για τις χώρες πρώτης υποδοχής. Σε σύμπνοια με την Ιταλία, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι θα επιμείνει και πάλι στην ανάγκη να αυξηθεί ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της αναθεώρησης που επίκειται, έτσι ώστε να διατίθενται παραπάνω ευρωπαϊκοί πόροι για την αντιμετώπιση ενός τόσο κρίσιμου ζητήματος, που αφορά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτό που δεν εκφράζει ανοικτά κανένας ηγέτης, προς το παρόν τουλάχιστον, είναι ότι με τον «πόλεμο» Δύσης-Ανατολής, οι μεταναστευτικές ροές ενδέχεται να αυξηθούν σημαντικά.