Αντιικό φάρμακο κατά της Covid συνδέεται με μεταλλάξεις!

Ένα φάρμακο με τεράστιες πωλήσεις, που αναπτύχθηκε από τον αμερικανικό φαρμακευτικό όμιλο Merck για τη θεραπεία της Covid-19, έχει συνδεθεί με μεταλλάξεις που μεταδίδονται όταν ο κορωνοϊός εξαπλώνεται μεταξύ ασθενών, εύρημα που θα αυξήσει τον έλεγχο σχετικά με τη χρησιμότητά του και τα δισεκατομμύρια που ξοδεύουν οι κυβερνήσεις για την προμήθειά του.

Οπως γράφουν οι Financial Times, οι ερευνητές ανέλυσαν ένα γενεαλογικό δέντρο 15 εκατομμυρίων αλληλουχιών κορωνοϊού για να δουν ποιες μεταλλάξεις είχαν συμβεί και πότε, με τα αποτελέσματα να δείχνουν ότι αυξήθηκαν το 2022 μετά την εισαγωγή του molnupiravir, το οποίο είναι επίσης γνωστό με το εμπορικό όνομα Lagevrio, σε πολλές χώρες.

Οι μεταλλάξεις ήταν επίσης πιο πιθανό να εμφανιστούν σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες και σε άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου που έπαιρναν molnupiravir, και σε χώρες όπου η αντιική θεραπεία χρησιμοποιήθηκε ευρύτερα.

Τα ευρήματα θα εγείρουν ανησυχίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των αντιικών φαρμάκων για τη θεραπεία της Covid-19, καθώς οι υγειονομικές αρχές προετοιμάζονται για ένα δύσκολο φθινόπωρο μετά την αύξηση των κρουσμάτων που προκαλούνται από υποπαραλλαγές της Ομικρον, με μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων.

Οι ερευνητές από το Ινστιτούτο Francis Crick του Ηνωμένου Βασιλείου, τα πανεπιστήμια του Κέμπριτζ, του Λίβερπουλ και του Κέιπ Τάουν, το Imperial College του Λονδίνου και την Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, ταίριαξαν την «υπογραφή» σε αυτές τις μεταλλάξεις με αυτές που παρατηρήθηκαν σε δοκιμές του φαρμάκου.

«Η θεραπεία με molnupiravir μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει σε ιούς που φέρουν μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων αλλά παραμένουν βιώσιμοι και σε ορισμένες περιπτώσεις μεταδοτικοί», δήλωσε ο Theo Sanderson, επικεφαλής συγγραφέας και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Francis Crick, ο οποίος είπε ότι τα ευρήματα ήταν χρήσιμα για την αξιολόγηση του φαρμάκου. «Η πιθανότητα επίμονων μεταλλάξεων που προκαλούνται από αντιικά πρέπει να ληφθεί υπόψη για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων που λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο».

Τα αντιικά φάρμακα στοχεύουν τους ιούς σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τη μόλυνση των υγιών κυττάρων, βοηθώντας το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τη μόλυνση. Το Molnupiravir, που διατίθεται στην αγορά από τη Merck και αναπτύχθηκε από κοινού με τον αμερικανικό όμιλο βιοτεχνολογίας Ridgeback Biotherapeutics, δρα προκαλώντας μικρές μεταλλάξεις στον ίδιο τον ιό.

Η μελέτη, η οποία έχει αξιολογηθεί και δημοσιεύτηκε στο Nature, υποδηλώνει επίσης ότι υπήρχαν μικρές ομάδες μεταλλάξεων που ήταν σε θέση να μεταδοθούν μεταξύ των ασθενών, αν και η γενετική υπογραφή δεν συνδέεται με καμία τρέχουσα παραλλαγή ανησυχίας. Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η αύξηση των κρουσμάτων που οφείλονται σε παραλλαγές της Ομικρον όπως η BA. 2.86 συνδέεται με τη χρήση του molnupiravir.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αρνήθηκε την άδεια κυκλοφορίας στο molnupiravir, όπως αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τους Financial Times το 2022, και πλέον χρησιμοποιείται πολύ σπάνια σε άλλες δυτικές χώρες. Η Merck αρχικά αμφισβήτησε την απόφαση της ευρωπαϊκής ρυθμιστικής αρχής, αλλά αργότερα απέσυρε την προσφυγή της.

Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων στα τέλη του 2021 ενέκρινε τη χρήση έκτακτης ανάγκης για ορισμένες κατηγορίες ασθενών.

Σε κάθε περίπτωση, η Merck κατέγραψε πωλήσεις αξίας άνω των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ 2021 και 2022 και ο αριθμός δεν περιλαμβάνει τις πωλήσεις σε φτωχότερες αγορές, όπου οι αδειοδοτημένες εταιρείες παράγουν γενόσημες εκδόσεις του φαρμάκου.

Ο Andrew Hill, ανώτερος επισκέπτης ερευνητής στο τμήμα φαρμακολογίας και θεραπείας του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ, είπε ότι το φάρμακο είχε επίσης πιθανές παρενέργειες σε έγκυες.

Επιπλέον, το φάρμακο απέτυχε να δείξει ότι θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου σε ενήλικες με υψηλότερο κίνδυνο από τη νόσο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής στο Ηνωμένο Βασίλειο που κυκλοφόρησε πέρυσι. Τα αποτελέσματα ήταν μια σημαντική οπισθοδρόμηση μετά από δεδομένα πρώιμου σταδίου που έδειξαν ότι το molnupiravir μείωσε τον κίνδυνο θανάτου ή νοσηλείας στο μισό, αριθμός που αναθεωρήθηκε αργότερα σε περίπου 30%.

Η Merck είπε στους FT τη Δευτέρα ότι η μελέτη έχει «περιορισμούς» που οι ίδιοι οι συγγραφείς έχουν αναγνωρίσει και ότι είναι «σίγουρη» για το κλινικό προφίλ του φαρμάκου.