Νέα διακήρυξη G-20: Συμφώνησαν να μην... καταδικάσουν τη Ρωσία

Aπέφυγε ένα πιθανό ναυάγιο η σύνοδος της G-20 στην Ινδία, καταλήγοντας σε κοινή Διακήρυξη των Ηγετών. Κλειδί της επιτυχίας η απαλοιφή των αναφορών σε καταδίκη της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία. 

Η κύρια διαφορά στο φετινό κείμενο σε σχέση με την περυσινή σύνοδο στο Μπαλί είναι η αφαίρεση των περισσότερων φράσεων που εξέφραζαν διιστάμενες απόψεις για ζητήματα όπως οι κυρώσεις και η καταδίκη του πολέμου της Ρωσίας, και η αντικατάστασή τους με ομόφωνες θέσεις που αντλούνται από τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών.

Το απόσπασμα του Μπαλί, που έλεγε ότι «τα περισσότερα μέλη καταδίκασαν σθεναρά τον πόλεμο», δεν επαναλαμβάνεται στο φετινό προσχέδιο, το οποίο αντιθέτως υπογραμμίζει τομείς συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένων των αρχών του Χάρτη του ΟΗΕ κατά της χρήσης βίας και υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας. Το νέο προσχέδιο χαιρετίζει επίσης τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας «συνολικής, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία», μεταδίδει το Bloomberg.

Η φετινή δήλωση της συνόδου του Νέου Δελχί αναφέρεται απλώς στον «πόλεμο στην Ουκρανία», μια διατύπωση που υποστηρικτές του Κιέβου, όπως οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, είχαν προηγουμένως απορρίψει, καθώς υπονοεί ότι και οι δύο πλευρές είναι εξίσου υπεύθυνοι.

Αυτή η δήλωση, που διατυπώθηκε μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων και ώρες έντονων συζητήσεων μεταξύ διπλωματών, αποτελεί πλήγμα για τις δυτικές χώρες που πέρασαν τον περασμένο χρόνο προσπαθώντας να πείσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να καταδικάσουν τη Μόσχα και να στηρίξουν την Ουκρανία, γράφουν οι Financial Times.

Αναφερόμενος στον πόλεμο, ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας S. Jaishankar είπε: «Είναι γεγονός ότι πρόκειται για πολύ πολωτικό ζήτημα και υπάρχουν πολλές απόψεις. Πιστεύω ότι θα ήταν σωστό να καταγράψουμε ποια ήταν η πραγματικότητα στις αίθουσες συσκέψεων».

«Τονίζουμε τον ανθρώπινο πόνο και τις αρνητικές πρόσθετες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία σε σχέση με την παγκόσμια ασφάλεια τροφίμων και ενέργειας, τις αλυσίδες εφοδιασμού, τη μακροοικονομική σταθερότητα, τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη», αναφέρει η κοινή δήλωση. «Υπήρχαν διαφορετικές απόψεις και εκτιμήσεις για την κατάσταση».

Η διακήρυξη ζητά «δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία», αλλά δεν συνδέει ρητά το αίτημα με τη σημασία της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, όπως είχαν πιέσει οι δυτικές χώρες. Δεν περιλάμβανε επίσης τη δήλωση του 2022 ότι «τα περισσότερα μέλη καταδίκασαν έντονα τον πόλεμο».

Επιπλέον, η δήλωση περιέχει τη δέσμευση των ηγετών των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου να «συνεχίσουν και να ενθαρρύνουν προσπάθειες για τον τριπλασιασμό της ικανότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως», αλλά δεν περιλαμβάνει καμία προθεσμία για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Η Κίνα και η Σαουδική Αραβία ηγήθηκαν των προσπαθειών για τον αποκλεισμό μιας τέτοιας διατύπωσης στις συναντήσεις της G20 τον Ιούλιο.

«Διαδοχικές κρίσεις», τονίζεται επίσης, απειλούν τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Οι ευπάθειες του χρέους, ο επίμονος πληθωρισμός και οι γεωπολιτικές εντάσεις σημαίνουν ότι «το ισοζύγιο των κινδύνων παραμένει κατωφερές» και πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αποφευχθεί η χρηματοπιστωτική αναταραχή και να διασφαλιστεί η σταθερότητα των τιμών.

Η G-20 επισημαίνει ότι θα εργαστεί για να διευκολύνει τη χρηματοδότηση χαμηλού κόστους ώστε να βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες στη μετάβαση προς χαμηλές εκπομπές άνθρακα, απόφαση λήφθηκε μετά την παρέμβαση του Βραζιλιάνου προέδρου Λούλα προς τα πλούσια κράτη καλώντας τα να βοηθήσουν στη χρηματοδότηση των αναδυόμενων οικονομιών στην προσπάθεια καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής.

Τέλος, η ομάδα ζήτησε την εντατικοποίηση των συνομιλιών για την αντιμετώπιση ζητημάτων χρέους σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, χαιρετίζοντας την πρόσφατη συμφωνία της Ζάμπια με τους πιστωτές και πιέζοντας για επίλυση της κατάστασης της Σρι Λάνκα.

Συνολικά, η δήλωση αποτελεί «ψήφο εμπιστοσύνης ότι η G20 μπορεί να αντιμετωπίσει ένα πιεστικό φάσμα δύσκολων θεμάτων που στην πραγματικότητα διαχωρίζουν πολύ ορισμένα μέλη από άλλα», είπε ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.

Η G-20 καλωσόρισε την Αφρικανική Ένωση ως μόνιμο μέλος και τόνισε την ισχυρή υποστήριξή της για την ήπειρο. Επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ θα φιλοξενήσουν το G-20 το 2026, εξέλιξη στην οποία είχε αντιτεθεί η Κίνα.

Επιμέρους αποσπάσματα της διακήρυξης

• Επιβεβαιώνεται η δέσμευση για τη συναλλαγματική ισοτιμία του Απριλίου 2021 που ανέλαβαν οι υπουργοί Οικονομικών και οι διοικητές των τραπεζών μα
• Υποστηρίζουμε τις συστάσεις του συμβουλίου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας για ρύθμιση, εποπτεία και επίβλεψη κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων και δραστηριοτήτων
• Οι υπουργοί Οικονομικών μας και οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών θα συζητήσουν την προώθηση του οδικού χάρτη για τα κρυπτονομίσματα στη συνάντησή τους τον Οκτώβριο
• Ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας να διασφαλίσουμε ίσους όρους ανταγωνισμού και θεμιτό ανταγωνισμό αποθαρρύνοντας τον προστατευτισμό και τις πρακτικές που στρεβλώνουν την αγορά
• Επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας να αναλάβουμε δράση για την αύξηση της βιώσιμης χρηματοδότησης
• Επαναλαμβάνουμε τη χρήση μηχανισμών τιμολόγησης και μη τιμολόγησης των εκπομπών άνθρακα και των κινήτρων για ουδετερότητα άνθρακα και για μηδενικές εκπομπές άνθρακα
• Αναγνωρίζουμε την ανάγκη για αυξημένες παγκόσμιες επενδύσεις για την επίτευξη των κλιματικών μας στόχων της συμφωνίας του Παρισιού
• Καταγράφουμε την ανάγκη για 5,8-5,9 τρισεκατομμύρια δολάρια την περίοδο πριν από το 2030 που απαιτείται για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως για τις ανάγκες τους να υλοποιήσουν τους στόχους τους για τις εκπομπές
• Καλούμε τα μέρη να θέσουν έναν φιλόδοξο, διαφανή και ανιχνεύσιμο νέο συλλογικό ποσοτικό στόχο χρηματοδότησης για το κλίμα το 2024, από ένα κατώτατο όριο 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως
• Παραμένουμε προσηλωμένοι στην ενίσχυση της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής υγείας και υποστηρίζουμε την ανάπτυξη συστημάτων υγείας ανθεκτικών στο κλίμα και χαμηλών εκπομπών άνθρακα, σε συνεργασία με πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες (MDBs).

Η Ουκρανία επικρίνει τους 20 ηγέτες

Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι η κοινή διακήρυξη των χωρών μελών της G20, σε ό,τι αφορά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, «δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είσαι περήφανος».

«Είναι σαφές ότι η συμμετοχή της ουκρανικής πλευράς (στη σύνοδο της G20) θα επέτρεπε στους συμμετέχοντες να καταλάβουν καλύτερα την κατάσταση», έγραψε στη σελίδα του στο Facebook ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Όλεγκ Νικολένκο.