Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Γρήγορη ανάλυση: Η ανταρσία στον Πούτιν κράτησε μια μέρα;

Μεγάλα ερωτήματα προκαλεί ο τρόπος που εκδηλώθηκε, εκτυλίχθηκε και κατά τα φαινόμενα εκτονώθηκε η ανταρσία Πριγκόζιν, μέσα σε λιγότερες από 24 ώρες. Το πλήγμα στο καθεστώς, οι συνέπειες εντός και εκτός Ρωσίας και η ανάδειξη των κινδύνων που θα προκαλούσε μια εξέγερση σε χώρα που είναι πυρηνική υπερδύναμη.

Γρήγορη ανάλυση: Η ανταρσία στον Πούτιν κράτησε μια μέρα;

Πολύ περισσότερα ερωτήματα από όσα απαντήθηκαν δημιουργούν οι εξελίξεις στην ιδιόμορφη ανταρσία του έως πρότινος στενού συνεργάτη του Πούτιν, η οποία φαίνεται να ακυρώνεται λιγότερο από 24 ώρες από τη στιγμή που ξεκίνησε, με τη διαμεσολάβηση ενός υποτακτικού του Πούτιν, του προέδρου της Λευκορωσίας Λουκασένκο.

Οι άντρες της Wagner φέρονται να γυρίζουν στα στρατόπεδα τους, με την υπόσχεση της «αμνηστίας» χωρίς να είναι γνωστό ποια θα είναι η τύχη του αρχηγού τους, τον οποίο ο Πούτιν κατηγόρησε για προδοσία, χωρίς όμως να τον… κατονομάσει.

Προφανώς, όλοι τώρα θα περιμένουν να δουν πως θα εξελιχθούν οι σχέσεις μεταξύ της ηγεσίας του ρωσικού υπουργείου Άμυνας και του Πούτιν, αλλά και ποια θα είναι η μοίρα του πρωτεργάτη της ανταρσίας. Ήδη πάντως κυκλοφορούν πληροφορίες ότι η εξέγερση θα σφραγίσει και την τύχη της ανώτατης ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας, χωρίς προς το παρόν να έχουν επιβεβαιωθεί.

Σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το γόητρο του ρωσικού καθεστώτος και του ίδιου του Βλάντιμιρ Πούτιν, δέχτηκε ισχυρό πλήγμα, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Γεγονός που θα έχει ίσως συνέπειες στις πολεμικές επιχειρήσεις, αλλά και στην επιρροή της Ρωσίας στον «παγκόσμιο Νότο».

Γιατί όμως λέμε ότι η ανταρσία αυτή είναι ιδιόμορφη; Διότι αφενός προαναγγέλθηκε ώρες πριν από τον ίδιο τον Πριγκόζιν κι αφετέρου διότι εκτυλίχθηκε με τρόπο και συνθήκες που δεν άφηναν μεγάλα περιθώρια επιτυχίας. Απ ότι φαίνεται επίσης, δεν υπήρχαν ευρύτερα ερείσματα ούτε στις Ένοπλες Δυνάμεις, ούτε στην πολιτική σκηνή και την κοινή γνώμη της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Όλα αυτά δε σε περίοδο κατά την οποία εκτυλίσσεται χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, η αντεπίθεση των Ουκρανών, στη Νότιο Ουκρανία.

Εκ πρώτης όψεως πάντως όλα φαίνονται να έχουν ως αφετηρία την κόντρα ισχύος και επιρροής, ανάμεσα στην ηγεσία του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, (Σόιγκου, Γκερασίμοφ) και τον ίδιο τον Πριγκόζιν.

Τα σημάδια είχαν ξεκινήσει εδώ και μήνες, όταν ο ηγέτης του μισθοφορικού στρατού Wagner Ευγκένι Πριγκόζιν και έμπιστος του Πούτιν, άρχισε τις λεκτικές επιθέσεις εναντίον του ρωσικού υπουργείου Άμυνας και ανώτατων στρατιωτικών διοικητών, ενώ μαίνονταν οι μάχες στο Μπαχμούτ. Οι κατηγορίες ήταν βαριές, ότι πρακτικά σαμποτάρουν την προσπάθεια της Wagner και υποσκάπτουν τον πόλεμο στην Ουκρανία, στερώντας από τους μισθοφόρους πυρομαχικά, κι ότι γενικώς το μεγαλύτερο μέρος του στρατού, υπολειτουργεί στις επιχειρήσεις με ανεκπαίδευτο προσωπικό επίστρατων.

Η απάντηση του καθεστώτος ήρθε μετά την κατάληψη του Μπαχμούτ και ήταν εις βάρος του Πριγκόζιν, καθώς αποφασίστηκε οι άνδρες της Wagner να υπογράφουν πλέον συμβόλαια, όχι με την μισθοφορική εταιρεία, αλλά με τον στρατό. Ο Πούτιν στήριξε το υπουργείο Αμυνας στην κίνησή του αυτή.

Η κορύφωση της «βεντέτας» όμως, ήρθε χθες όταν ο Πριγκόζιν υποστήριξε ότι άνδρες της Wagner που έχουν αποσυρθεί για ανάπαυση από το μέτωπο, δέχθηκαν αεροπορική επίθεση από ρωσικά μέσα. Παρουσίασε και ένα βίντεο το οποίο προς το παρόν θεωρείται fake τόσο από τους Ρώσους, όσο και από τους Δυτικούς. Και σχεδόν αμέσως μετά ξεκίνησε την ανταρσία, κάτι που εξέπληξε σε τέτοιο βαθμό τους πάντες, που να υπάρχουν ζωηρές αμφιβολίες, έως αργά το βράδι αν πρόκειται για «ψυχολογική επιχείρηση των Ρώσων».

Ο ίδιος ο Πριγκόζιν υποστηρίζει ότι ξεκίνησε την «ειρηνική» προσπάθειά του εναντίον της ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας, προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντα της Ρωσίας, ενώ ο Πούτιν μίλησε για «εξωπραγματικές πολιτικές φιλοδοξίες και προσωπικά συμφέροντα» που ισοδυναμούν με προδοσία, εν μέσω των επιχειρήσεων στην Ουκρανία.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν -και θα απαντηθούν προσεχώς, αφορουν:

  • Την αναδιαμόρφωση των σχέσεων ισχύος στη ηγεσία του καθεστώτος και των μηχανισμών άμυνας και ασφάλειας, μέσα στη Ρωσία, ακόμη και στο επίπεδο του ίδιου του Πούτιν. Ποια θα είναι εφεξής η ισορροπία μεταξύ μετριοπαθέστερων και σκληροπυρηνικών; Θα ενταθούν τα μέτρα ασφαλείας μέσα στη Ρωσία και ο έλεγχος του καθεστώτος; Θα υπάρξει άλλη-σκληρότερη- στρατηγική στο πόλεμο;.
  • Αν ο Πούτιν θα προχωρήσει σε δεύτερη μερική επιστράτευση, είτε σε ολική επιστράτευση, με το επιχείρημα ότι η Ρωσία δεν μπορεί να στηρίζεται στις διαθέσεις μισθοφορικών στρατευμάτων όπως η Wagner. 
  • Την επίδραση που θα έχουν οι εξελίξεις στις πολεμικές επιχειρήσεις και στο ηθικό των στρατευμένων Ρώσων.
  • Την επίδραση που θα έχει στο εξωτερικό και στη Δύση. Η υπόθεση μοιάζει και λίγο με…πρόβα του τι θα μπορούσε να συμβεί, στην περίπτωση μιας ευρείας εξέγερσης κατά του καθεστώτος. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ οι αντιδράσεις ήταν πολύ προσεκτικές, ακόμη και από την πλευρά των Ουκρανών.

Ένα από τα πιο επικίνδυνα σενάρια που μελετώνται στα επιτελεία της Δύσης, αφορά τους μεγάλους κινδύνους που θα μπορούσαν να προκύψουν από μια εξέγερση σε χώρα που διαθέτει πυρηνικά όπλα. Και η Ρωσία διαθέτει χιλιάδες πυρηνικές κεφαλές.

Το χειρότερο άλλωστε σενάριο θα ήταν να αντικατασταθεί ο Πούτιν, (για τον οποίο παρά τις πολιτικές κορώνες, η Δύση εκτιμά ότι είναι ιδιαίτερα υπολογιστής στις κινήσεις του και αποφεύγει τα μεγάλα ρίσκα) από κάποιον εκπρόσωπο της γνήσια σκληροπυρηνικής πτέρυγας. Όπως ο Πριγκόζιν.

Από την άλλη, είναι σαφές ότι σε μια περίοδο κατά την οποία η Ουκρανία δεν φαινόταν ικανή να φέρει τη "γρήγορη επιτυχία" που απαιτούν οι πολιτικές συνθήκες στις δυτικές δημοκρατίες, όσα συνέβησαν στη Ρωσία αναπτερώνουν τις ελπίδες ότι ο Πούτιν θα βρεθεί σύντομα σε πολύ δύσκολη θέση

Το επόμενο διάστημα αναμένεται σε κάθε περίπτωση, να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v