Χρέος ΗΠΑ: Πρόοδος στις διαπραγματεύσεις αλλά και ακανθώδη ζητήματα

Ο πρόεδρος της αμερικανικής βουλής, Ρεπουμπλικανός Κέβιν Μακάρθι δήλωσε ότι σημειώνεται «πρόοδος» στις διαπραγματεύσεις με τον Δημοκρατικό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν για την αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει κίνδυνο χρεοκοπίας σε λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα.

Ερωτηθείς εάν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία έως τις 5 Ιουνίου, όταν το υπουργείο Οικονομικών λέει ότι η κυβέρνηση δεν θα έχει χρήματα για να πληρώσει όλους τους λογαριασμούς της, απάντησε «ναι».

Και συμπλήρωσε: «Η νέα προθεσμία δεν αλλάζει τα πράγματα, η συμφωνία θα έρθει στην ώρα της, όταν τα βρούμε».

Ο χρόνος πιέζει. Το Υπουργείο Οικονομικών την Παρασκευή δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν θα έχει χρήματα για να πληρώσει όλους τους λογαριασμούς της στις 5 Ιουνίου, αν δεν προκύψει συμφωνία, δίνοντας μια ελάχιστη αναβολή αλλά με ισχυρότερες δόσεις σαφήνειας σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη για χρεοκοπία ήδη από την 1η Ιουνίου.

Και οποιαδήποτε επί της αρχής συμφωνία μεταξύ του Μπάιντεν και του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων ΜακΚάρθι θα είναι η αρχή μιας εβδομαδιαίας νομοθετικής διαδικασίας στο διχασμένο Κογκρέσο, μεταδίδει το Reuters.

«Δεν έχουμε συμφωνία», είπε ο ΜακΚάρθι στους δημοσιογράφους. «Δεν είμαστε ακόμα εκεί. Κάναμε πρόοδο, δουλέψαμε καλά μέχρι νωρίς σήμερα το πρωί και προχωρούμε».

«Η συμφωνία είναι πολύ κοντά και είμαι αισιόδοξος», είπε ο Μπάιντεν στους δημοσιογράφους την Παρασκευή.

Οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν τη Βουλή με 222-213 έδρες, ενώ οι Δημοκρατικοί έχουν πλειοψηφία 51-49 στη Γερουσία.

Τα σημεία τριβής

Οι σκληροπυρηνικοί Ρεπουμπλικάνοι έχουν απειλήσει να μπλοκάρουν οποιοδήποτε νομοσχέδιο δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τους, με κύριο αίτημά τους την περικοπή δαπανών.

Οι προοδευτικοί Δημοκρατικοί απείλησαν επίσης να μην υποστηρίξουν ορισμένους από τους συμβιβασμούς, ιδίως σχετικά με την επιβολή νέων προαπαιτήσεων εργασίας σε ομοσπονδιακά προγράμματα κατά της φτώχειας.

Οι Ρεπουμπλικάνοι επιδιώκουν μεγάλη μείωση στις κρατικές δαπάνες τα επόμενα 10 χρόνια για να επιβραδυνθεί η ανάπτυξη του αμερικανικού χρέους, το οποίο είναι πλέον ίσο με την ετήσια παραγωγή της οικονομίας.

Η προσωρινή συμφωνία προβλέπει αύξηση του ανώτατου ορίου του χρέους ώστε να καλύψει τις δανειακές ανάγκες της χώρας μέχρι τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024.

Θα ενισχύσει τις δαπάνες για τη φροντίδα του στρατού και θα περιορίσει τις δαπάνες για πολλά εγχώρια προγράμματα, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τις συνομιλίες.

Ο Μακάρθι είπε ότι οι Ρεπουμπλικάνοι εξακολουθούν να πιέζουν για μεταρρυθμίσεις όσον αφορά τις ενεργειακές αδειοδοτήσεις, όπως η διευκόλυνση της γεωτρήσεων για φυσικό αέριο και πετρέλαιο.

Από την άλλη, έχουν απορρίψει τις προτεινόμενες φορολογικές αυξήσεις του Μπάιντεν, ενώ καμία πλευρά δεν έχει δείξει προθυμία να υποστηρίξει τα προγράμματα υγείας και συνταξιοδότησης που θα αυξήσουν απότομα το χρέος τα επόμενα χρόνια.

Οι νόμοι Μπάιντεν για τις υποδομές και την πράσινη ενέργεια θα παραμείνουν άθικτοι, ενώ η Υπηρεσία Εσωτερικών Εσόδων θα δει την πρόσφατη αύξηση του προϋπολογισμού της να περιορίζεται ελαφρώς.

Κομβικό σημείο παραμένουν τα προγράμματα που απλώνουν δίχτυ ασφαλείας στην κοινωνία. Οι Ρεπουμπλικάνοι θέλουν να ενισχύσουν τις απαιτήσεις εργασίας για το σχέδιο υγείας Medicaid για τους φτωχούς και το πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας SNAP. Οι Δημοκρατικοί λένε ότι αυτό θα δημιουργούσε περισσότερα εμπόδια για τους ανθρώπους που ήδη δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα.

Και τα δύο προγράμματα επεκτάθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά έχουν ψαλιδιστεί τους τελευταίους μήνες.

«Ακανθώδη ζητήματα»

Ο Ρεπουμπλικανός διαπραγματευτής Πάτρικ Μακ Χένρι δήλωσε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν «ακανθώδη ζητήματα» στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ρεπουμπλικανών της Βουλής και του Λευκού Οίκου για την αποτροπή μιας καταστροφικής χρεοκοπίας των ΗΠΑ.

«Είναι θέμα ωρών ή ημερών», είπε ο εκ των κορυφαίων διαπραγματευτών του προέδρου της Βουλής Κέβιν Μακάρθι στο Καπιτώλιο.

Υπάρχει μια «βραχεία λίστα» διαφορών που παραμένουν, πρόσθεσε.

Εάν όντως συμβεί μια χρεοκοπία, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε ύφεση, με εκτεταμένες απώλειες θέσεων εργασίας και υψηλότερο κόστος δανεισμού των καταναλωτών, ενόψει μάλιστα εκλογικής χρονιάς.

«Η τρέχουσα αντιπαράθεση σχετικά με το ανώτατο όριο του χρέους των ΗΠΑ θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερο όλεθρο στην οικονομία από οποιαδήποτε προηγούμενη αντίστοιχη περίπτωση», έγραψε η οικονομολόγος του Bloomberg Άννα Γουόνγκ.

Λιγότερα από 40 δισ. στα ταμεία

Ενώ οι διαπραγματευτές συνεχίζουν τα παζάρια, τα ταμειακά διαθέσιμα του Υπουργείου Οικονομικών μειώνονται ραγδαία. Υποχώρησαν στα 38,8 δισ. δολάρια την Πέμπτη, το χαμηλότερο από το 2017, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή.

Ο ΜακΚάρθι έχει δεσμευτεί να τηρήσει τον κανόνα των 72 ωρών για να επιτρέψει στους βουλευτές να αναθεωρήσουν το κείμενο πριν από την ψηφοφορία. 

Αυτός ο κανόνας, σε συνδυασμό με διαδικαστικά εμπόδια στη Γερουσία, κινδυνεύει να ωθήσει το Κογκρέσο μέχρι την προθεσμία της 5ης Ιουνίου.

Ο Μακ Χένρι είπε ότι η «αλληλεπίδραση όλων των θεμάτων», που περιλαμβάνουν ανώτατα όρια δαπανών και τη διάρκεια οποιασδήποτε συμφωνίας για το χρέος, σημαίνει ότι «τίποτα» δεν έχει λυθεί πραγματικά.

Αρκετοί οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας έχουν αναθεωρήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες προς πιθανή υποβάθμιση, που θα ανέβαζε το κόστος δανεισμού και θα υπονόμευε τη θέση της χώρας ως ραχοκοκαλιά του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Παρόμοιο αδιέξοδο το 2011 οδήγησε τη Standard & Poor's να υποβαθμίσει την αξιολόγησή της στο χρέος των ΗΠΑ, σφυροκοπώντας τις αγορές και αυξάνοντας το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης.