Το μεγάλο δίλημμα της Fed για τράπεζες και επιτόκια

Η Fed καλείται να λάβει σήμερα μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις από τότε που ξεκίνησε την εκστρατεία σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, καθώς εξετάζει εάν θα προχωρήσει σε νέα αύξηση επιτοκίων, χωρίς να γνωρίζει εάν θα λειτουργήσουν μακροπρόθεσμα οι προσπάθειες για τη στήριξη του τραπεζικού τομέα.

Οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας συγκεντρώθηκαν χθες για τη διήμερη συνεδρίασή τους, για να συζητήσουν αν θα συνεχίσουν με νέα αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης ή αν θα διατηρήσουν τα επιτόκια αμετάβλητα.

Το δίλημμα έρχεται καθώς οι παγκόσμιες εποπτικές αρχές κινήθηκαν τάχιστα για να παράσχουν στήριξη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα στον απόηχο της κατάρρευσης της Silicon Valley Bank, με τη Fed να προσφέρει διευκόλυνση στην τραπεζική χρηματοδότηση και την ελβετική κυβέρνηση να μεσολαβεί για την εξαγορά της παραπαίουσας Credit Suisse από τη UBS.

Ωστόσο, παραμένει ασαφές εάν αυτές οι ενέργειες θα είναι αρκετές για να αναχαιτίσουν τις επιπτώσεις από την κρίση. Οι τιμές των μετοχών των περισσότερων περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ έχουν υποχωρήσει αρκετά κάτω από τα επίπεδα που βρίσκονταν πριν από την κατάρρευση της SVB, ενώ η μετοχή της First Republic Bank είχε βουτήξει κατακόρυφα μετά τη δεύτερη υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας την Κυριακή, προτού ανακάμψει την Τρίτη. 

Ως αποτέλεσμα, η Fed είναι έως έναν βαθμό αναγκασμένη να λάβει αποφάσεις χωρίς να γνωρίζει ποιος θα είναι ο αντίκτυπος. «Είναι μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδος», τόνισε στους Financial Times η Έλεν Μιντ, η οποία υπηρέτησε ως ανώτερη σύμβουλος στο διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας μέχρι το 2021. «Σε αυτή την περίπτωση, ο Πάουελ πρέπει να είναι και πυροσβέστης και αστυνομικός».

Η απόφαση για τα επιτόκια περιπλέκεται ακόμα περισσότερο από τις νέες προβλέψεις που θα δημοσιευτούν, όχι μόνο για την τροχιά των επιτοκίων αλλά και για την ανάπτυξη, τον πληθωρισμό και την ανεργία, σε μια περίοδο που η κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας αλλάζει ραγδαία.

«Όλο αυτό το πράγμα είναι ένα γεγονός που ασκεί καθοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό, αλλά είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζουμε, σε αυτό το σημείο, σε τι βαθμό το κάνει», δήλωσε ο Ίαν Σέφερντσον, επικεφαλής οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics, αναφερόμενος στην αναταραχή στον τραπεζικό τομέα.

Η αβεβαιότητα διογκώνεται και από το γεγονός ότι οι περιφερειακές τράπεζες αναμένεται να περιορίσουν δραστικά τον δανεισμό τους ως απάντηση στις πρόσφατες πτωχεύσεις. Ο Τόρστεν Σλοκ, επικεφαλής οικονομολόγος στην Apollo Global Management, εκτιμά ότι οι τράπεζες που κατέχουν περίπου το 40% όλων των περιουσιακών στοιχείων σε ολόκληρο τον κλάδο θα μπορούσαν να βάλουν «φρένο» στην έκδοση νέων δανείων, κάτι που θα οδηγήσει σε απότομη ύφεση φέτος.

Ο ίδιος εκτιμά ότι ο συνδυασμός πιο σφιχτών χρηματοοικονομικών συνθηκών και προτύπων δανεισμού μετά τις πρόσφατες τραπεζικές χρεοκοπίες έχει ουσιαστικά αυξήσει τα επιτόκια της Fed κατά 1,5 ποσοστιαίες μονάδες από το τρέχον εύρος του 4,5% και 4,75%.

Μια παύση των αυξήσεων επιτοκίων θα σηματοδοτούσε μια ριζική στροφή για την κεντρική τράπεζα, η οποία μόλις αυτόν τον μήνα είχε αναβαθμίσει την προοπτική επιτάχυνσης του ρυθμού των αυξήσεων των επιτοκίων κατά μισή μονάδα.

Πριν από την έκρηξη της SVB, πολλοί πίστευαν ότι η μέση εκτίμηση για το τελικό επίπεδο των επιτοκίων θα αυξανόταν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 5,5% και 5,75%. Τώρα, κάποιοι προβλέπουν ότι θα παραμείνει αμετάβλητο, ενώ άλλοι αναμένουν αύξηση μόνο κατά 25 μονάδες βάσης.

Οι traders στις αγορές προθεσμιακών συμβολαίων είναι ακόμη πιο διστακτικοί, υποδηλώνοντας ότι η Fed θα αυξήσει τα επιτόκια μόνο ένα τέταρτο της εκατοστιαίας μονάδας, προτού αλλάξει πορεία και αρχίσει τις μειώσεις.

«Η Fed έχει πολλά ακόμα να κάνει», είπε ο Βίνσεντ Ράινχαρτ, ο οποίος εργαζόταν στην κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ για περισσότερες από δύο δεκαετίες και τώρα βρίσκεται στις Dreyfus and Mellon, αν και είπε ότι οι αξιωματούχοι ήταν «λιγότερο σίγουροι για το πού κατευθύνονται».