Ναρκοπέδιο για τη Λαγκάρντ η πραγματική οικονομία

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ προσπαθεί να συγκρατήσει τον εκτροχιασμό των τιμών, ακριβαίνοντας τον δανεισμό. Η αύξηση επιτοκίων πέντε φορές σε επτά μήνες περιορίζει την προσφορά και τη ζήτηση. Ωστόσο, το χρέος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά καθίσταται πολύ πιο μακροπρόθεσμο απ' ό,τι στο παρελθόν. Αυτό θα αμβλύνει τις επιπτώσεις των ενεργειών της Λαγκάρντ, γράφει το Reuters.

Οι τράπεζες παρέχουν περίπου το 70% της συνολικής χρηματοδότησης για τις εταιρείες της ευρωζώνης, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Oliver Wyman για την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία. Συγκριτικά, στις ΗΠΑ τα τρία τέταρτα της χρηματοδότησης προέρχονται από τις κεφαλαιαγορές. Η Λαγκάρντ, λοιπόν, πρέπει να κλείσει τη στρόφιγγα χρηματοδότησης των τραπεζών για να επιβραδύνει την οικονομία και να κατατροπώσει τον πληθωρισμό, ο οποίος αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 8,5% τον Ιανουάριο. Από τον Ιούλιο αύξησε το βασικό επιτόκιο καταθέσεων της κεντρικής τράπεζας κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.

Με την πρώτη ματιά, φαίνεται να λειτουργεί. Το τελευταίο τρίμηνο του 2022 φάνηκαν πιο προσεκτικές περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες, στενεύοντας τον δρόμο για την πρόσβαση εταιρειών σε πιστώσεις, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από την κρίση δημόσιου χρέους του 2011, σύμφωνα με την ΕΚΤ. Η ζήτηση για δάνεια από εταιρείες και ιδιώτες μειώθηκε.

Και έρχονται περισσότερα. Έρευνα της ΕΚΤ δείχνει ότι οι όροι τραπεζικού δανεισμού χρειάζονται έως και 12 μήνες ώστε να αντανακλούν τις αλλαγές στη νομισματική πολιτική. Οι τράπεζες της ευρωζώνης αύξησαν τα εταιρικά επιτόκια δανεισμού κατά περίπου 170 μονάδες βάσης από τον Ιούλιο, σύμφωνα με την Goldman Sachs. Εάν, όπως αναμένουν οι αγορές, τα επιτόκια της ευρωζώνης κορυφωθούν στο 3,25%, τα επιτόκια δανεισμού θα φτάσουν στο 4,4% από 3,1% που είναι σήμερα, εκτιμούν οι ίδιοι αναλυτές.

Το πρόβλημα για τη Λαγκάρντ είναι ότι αυτές οι αυξήσεις θα «δαγκώσουν» μόνο όταν λήξει το χρέος των δανειοληπτών, αναγκάζοντάς τους να το αναχρηματοδοτήσουν. Το ολοένα και μακροπρόθεσμο χρέος επιχειρήσεων και νοικοκυριών θα μπορούσε να μετριάσει το πλήγμα. Από τον Ιούνιο του 2014, όταν η κεντρική τράπεζα έθεσε για πρώτη φορά τα επιτόκια κάτω από το μηδέν, το ποσό των ανεξόφλητων εταιρικών δανείων με διάρκεια μεγαλύτερη των πέντε ετών αυξήθηκε κατά 22%, στα 3 τρισ. ευρώ, σύμφωνα με την ΕΚΤ. Η αξία των δανείων με διάρκεια έως ένα έτος μειώθηκε κατά 10% την ίδια περίοδο και διαμορφώθηκε λίγο κάτω από το 1 τρισ. ευρώ. Παρόμοια τάση παρουσίασαν και τα νοικοκυριά. Τον Ιούνιο του 2014, σχεδόν ένα στα τρία στεγαστικά δάνεια στην ευρωζώνη είχε κυμαινόμενα επιτόκια. Τον Δεκέμβριο ήταν ένα στα τέσσερα, υποδηλώνοντας ότι πολλά νοικοκυριά θα προστατεύονται από την αυστηρότερη νομισματική πολιτική.

Αυτά είναι μεν καλά νέα για τους δανειολήπτες, αλλά έχουν αντίστροφη ανάγνωση από την ΕΚΤ. Οι αυξήσεις επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας μπορεί αυτή τη φορά να χρειαστούν ακόμη περισσότερο για να περάσουν στην πραγματική οικονομία. Η Λαγκάρντ θα πρέπει να συνεχίσει να περιορίζει τη ροή χρηματοδότησης των τραπεζών για να μειώσει τον πληθωρισμό.