Υπεράνω εμβολίων και φαρμάκων οι νέες υποπαραλλαγές της Όμικρον

Οι υποπαραλλαγές της Όμικρον που κυριαρχούν τους τελευταίους μήνες καθιστούν αναποτελεσματικές τόσο τις νέες ενισχυτικές δόσεις των εμβολίων όσο και τις θεραπείες με αντισώματα, οδηγώντας πιθανώς σε νέα έξαρση λοιμώξεων, σύμφωνα με μελέτη που επικαλείται το CNBC.

Οι νέες υποπαραλλαγές BQ.1, BQ.1.1, XBB και XBB.1 είναι οι πιο ανοσιακές μέχρι σήμερα, σύμφωνα με επιστήμονες που συνεργάζονται με το Πανεπιστήμιο Κολούμπια και το Πανεπιστήμιο Μίσιγκαν. Επί του παρόντος είναι υπεύθυνες συνολικά για το 72% των νέων μολύνσεων στις ΗΠΑ, σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στο επιστημονικό περιοδικό Cell, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι αυτές οι υποπαραλλαγές είναι «ελάχιστα ευαίσθητες στην εξουδετέρωση» από τα εμβόλια, συμπεριλαμβανομένων των νέων ενισχυτικών δόσεων για την Όμικρον. Η ανοσολογική απόκριση των εμβολιασμένων ατόμων που στη συνέχεια μολύνθηκαν ήταν επίσης ασθενέστερη.

«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι υποπαραλλαγές BQ και XBB αποτελούν σοβαρή απειλή για τα τρέχοντα εμβόλια Covid-19, καθιστούν ανενεργά όλα τα εγκεκριμένα φάρμακα αντισωμάτων και πιθανώς κυριαρχούν στον πληθυσμό λόγω του πλεονεκτήματός τους στην αποφυγή αντισωμάτων», έγραψαν οι επιστήμονες.

Αν και αυτές οι υποπαραλλαγές είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν λοιμώξεις σε εμβολιασμένους, εντούτοις έχει αποδειχθεί ότι τα εμβόλια παραμένουν αποτελεσματικά στην πρόληψη σοβαρής νόσησης και νοσηλείας, προσθέτουν.

Η μελέτη εξέτασε δείγματα αίματος από άτομα που έλαβαν τρεις ή τέσσερις δόσεις των αρχικών εμβολίων, από άτομα που έλαβαν ενισχυτική δόση με τα νέα εμβόλια κατά της Όμικρον μετά από τρεις δόσεις των αρχικών εμβολίων, καθώς και άτομα που εμβολιάστηκαν με τα αρχικά εμβόλια και στη συνέχεια μολύνθηκαν από τις υποπαραλλαγές BA.2 ή ΒΑ.5.

Όσοι και όσες έλαβαν ενισχυτική δόση κατά της Όμικρον είχαν 24 φορές χαμηλότερα αντισώματα έναντι της BQ.1, 41 φορές χαμηλότερα αντισώματα έναντι της BQ.1.1, 66 φορές χαμηλότερα αντισώματα έναντι της XBB και 85 φορές χαμηλότερα αντισώματα έναντι της XBB.1 σε σύγκριση με τις αποδόσεις έναντι του αρχικού στελέχους που εμφανίστηκε το 2019.

Ωστόσο, τα άτομα που έλαβαν ενισχυτική δόση κατά της Όμικρον είχαν μετρίως υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων έναντι αυτών των υποπαραλλαγών, σε σύγκριση με άτομα που έλαβαν τρεις ή τέσσερις δόσεις από τα αρχικά εμβόλια, συνεχίζει η μελέτη.

Τα άτομα που ήταν εμβολιασμένα και στη συνέχεια μολύνθηκαν είχαν τα υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων από οποιαδήποτε ομάδα της μελέτης, αν και παρέμεναν πολύ χαμηλότερα σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επίπεδα έναντι του αρχικού στελέχους.

Οι εν λόγω υποπαραλλαγές έχουν εξελιχθεί πολύ διαφορετικά απ' ό,τι οι προηγούμενες παραλλαγές της Όμικρον. Η BQ.1.1, για παράδειγμα, λίγο πολύ είναι τόσο διαφορετική από την BA.5 όσο η BA.5 από το αρχικό στέλεχος, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Ως εκ τούτου, είναι ανησυχητικό ότι οι υποπαραλλαγές που εμφανίστηκαν πρόσφατα θα μπορούσαν να υπονομεύσουν περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των σημερινών εμβολίων για τον Covid-19 και να προκαλέσουν έξαρση λοιμώξεων σε εμβολιασμένους, καθώς και επαναλοιμώξεων», έγραψαν οι επιστήμονες.

Τη μεγαλύτερη πρόκληση, ωστόσο, παρουσιάζει η XBB.1. Είναι περίπου 49 φορές πιο ανθεκτική στην εξουδετέρωση αντισωμάτων απ' ό,τι η υποπαραλλαγή BA.5. Αυτή τη στιγμή, όμως, προκαλεί μόλις το 1% των μολύνσεων στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα CDC.

Οι BQ.1.1 και το BQ.1 αντιπροσωπεύουν το 37% και το 31% των νέων λοιμώξεων αντίστοιχα, ενώ η XBB προκαλεί το 4,7%, σύμφωνα με στοιχεία.

Αναποτελεσματικές θεραπείες αντισωμάτων 

Τα βασικά φάρμακα αντισωμάτων, τα Evusheld και bebtelovimab, φάνηκαν «εντελώς ανενεργά» έναντι των νέων υποπαραλλαγών, σύμφωνα με τη μελέτη. Αυτά τα αντισώματα χρησιμοποιούνται κυρίως σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. «Αυτό δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα για εκατομμύρια ανοσοκατεσταλμένα άτομα που δεν ανταποκρίνονται σθεναρά στα εμβόλια κατά του Covid-19», έγραψαν οι επιστήμονες. «Η επείγουσα ανάγκη ανάπτυξης ενεργών μονοκλωνικών αντισωμάτων για κλινική χρήση είναι προφανής».

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων έχει ήδη ανακαλέσει την έγκρισή του για το bebtelovimab σε εθνικό επίπεδο στις ΗΠΑ, επειδή δεν είναι πλέον αποτελεσματικό έναντι των κυρίαρχων υποπαραλλαγών της Όμικρον στις ΗΠΑ, και μόνη εγκεκριμένη επιλογή παραμένει το Evusheld.

Τον Δεκέμβριο στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 50% οι νέες μολύνσεις και κατά 61% οι θάνατοι από Covid. Ανοδική τροχιά ακολουθούν και οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.

Ο επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου δρ Άντονι Φάουτσι έχει εκφράσει την ελπίδα πως υπάρχει αρκετή ανοσία στον πληθυσμό λόγω των εμβολιασμών και των προηγούμενων λοιμώξεων, έτσι ώστε να αποφευχθεί η μαζική αύξηση νέων λοιμώξεων και νοσηλειών.