Οι δύσκολες επιλογές Σι απέναντι στο τσουνάμι διαδηλώσεων

Οι διαμαρτυρίες που ξέσπασαν κατά της στρατηγικής «μηδενική Covid» της Κίνας αντιπροσωπεύουν μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις για την εξουσία του Κομμουνιστικού Κόμματος από την κρίση της Τιενανμέν, πριν από περισσότερα από 30 χρόνια, σημειώνει το Bloomberg. Το πώς θα αντιδράσει ο πρόεδρος Xi Jinping μπορεί να αποδειχτεί καθοριστικό για το μέλλον της χώρας.

Από την πρωτεύουσα μέχρι το μακρινό δυτικό φυλάκιο του Kashgar, οι Κινέζοι κάτοικοι, απογοητευμένοι από τα lockdown και τις εκστρατείες μαζικών τεστ, έχουν βγει στους δρόμους τις τελευταίες ημέρες για να ζητήσουν αλλαγή. Στη Σαγκάη -που επλήγη από ένα εξαντλητικό δίμηνο lockdown νωρίτερα φέτος- το πλήθος ζήτησε να παραιτηθεί ο Xi, αψηφώντας τον κίνδυνο μακροχρόνιας φυλάκισης.

Η αντίδραση του Xi είναι ίσως το μεγαλύτερο πολιτικό του δίλημμα μετά από μια δεκαετία στην εξουσία. Ταχεία έξοδος από τη στρατηγική «μηδενικής Covid» θα μπορούσε να πυροδοτήσει αύξηση των θανάτων. Η καταστολή των διαδηλώσεων, από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να πυροδοτήσει νέες αντιδράσεις.

«Ό,τι κι αν συμβεί, θα αφαιρέσει τη λάμψη από την έναρξη της τρίτης θητείας του Xi», δήλωσε ο Charles Parton, πρώην Βρετανός διπλωμάτης με έδρα την Κίνα και συνεργάτης στο Συμβούλιο Γεωστρατηγικής και στο Βασιλικό Ινστιτούτο Ηνωμένων Υπηρεσιών. «Αν χρησιμοποιήσει βία, και αν αυτό δεν λειτουργήσει πολύ καλά, θα καταστρέψει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στο κόμμα. Αυτό θα διευρυνθεί καθώς η οικονομία συνεχίζει να υποφέρει».

Τα κινεζικά περιουσιακά στοιχεία βούτηξαν σήμερα καθώς ένα αίσθημα χάους και αβεβαιότητας κατέλαβε τους traders. Ο δείκτης Hang Seng China Enterprises υποχώρησε σχεδόν στο 2% στις απογευματινές συναλλαγές, με τις μετοχές της τεχνολογίας και των ακινήτων να οδηγούν στην πτώση, ενώ το γουάν υποχώρησε 0,6% έναντι του δολαρίου.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Zhao Lijian στην τακτική ενημέρωση απέκρουσε μια ερώτηση σχετικά με τον εκτεταμένο θυμό και την απογοήτευση, λέγοντας ότι «αυτό που αναφέρατε δεν αντικατοπτρίζει αυτό που πραγματικά συνέβη», είπε, συμπληρώνοντας ότι «η Κίνα ακολουθεί τη δυναμική πολιτική μηδενικής Covid και κάνει προσαρμογές με βάση την πραγματικότητα».

Το Κομμουνιστικό Κόμμα δεν έχει δει τόσο εκτεταμένες εκδηλώσεις δημόσιας κριτικής από τότε που ανέπτυξε τον στρατό για να καταπνίξει τις διαδηλώσεις φοιτητών στην πλατεία Τιενανμέν. Τότε, όπως και τώρα, πολλοί από τους διαδηλωτές που συμμετείχαν ήταν άτομα ηλικίας 20 και 30 ετών. 

«Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό θα είναι ένα γεγονός που θα γράψει ιστορία, που θα αλλάξει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και το μέλλον της χώρας», δήλωσε ο Hebe Chen, αναλυτής αγοράς της IG Markets Ltd. στην Αυστραλία. «Η οργή των πολιτών, αν και αμφιβάλλω ότι θα αλλάξει αμέσως την περιβόητη πολιτική μηδενικής Covid, είναι πιθανό να φέρει μια άστατη, ταραχώδη και χαμηλής παραγωγικότητας φάση στην ιστορία της Κίνας».

Προς το παρόν, οι κινεζικές αρχές φαίνεται να έχουν αποφασίσει να αφήσουν τους διαδηλωτές να εκτονώσουν την απογοήτευσή τους ενώ χρησιμοποιούν την τεράστια δύναμή τους για να ελέγχουν τις επικοινωνίες στο Διαδίκτυο, για να κάνουν πιο δύσκολη την οργάνωση διαδηλώσεων. Την Κυριακή, υπήρξε έντονη αστυνομική παρουσία σε ορισμένες διαδηλώσεις στη Σαγκάη και στο Πεκίνο, οι δρόμοι είχαν μπλόκα και οι διαδηλωτές απωθήθηκαν επιθετικά.

Ο Xi «πρέπει να ανησυχεί πολύ, αν δεν το καταστείλεις γρήγορα, τότε ξεφεύγει από τον έλεγχο», είπε ο Frank Tsai, λέκτορας στην πανεπιστημιούπολη Emlyon Business School της Σαγκάης. «Νομίζω ότι πήρε αυτό το μάθημα. Η δυναμική σε αυτές τις καταστάσεις είναι ότι αν το αφήσεις να φύγει για λίγο και γίνει μεγαλύτερο, είναι δύσκολο να το ελέγξεις αργότερα».