Πώς θα παρακάμψει το πλαφόν της G7 στις τιμές πετρελαίου η Ρωσία

Η Ρωσία θα μπορούσε να βρει αρκετά δεξαμενόπλοια για να μεταφέρουν το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου της, αψηφώντας το ανώτατο όριο τιμών της G7, σημειώνουν πηγές της αγοράς που επικαλείται το Reuters, και τονίζουν τους περιορισμούς που θα αντιμετωπίσει το πιο φιλόδοξο σχέδιο που έχει υιοθετηθεί μέχρι στιγμής με στόχο τον περιορισμό των εσόδων της Μόσχας. 

Η Ομάδα των Επτά έχει συμφωνήσει από τον περασμένο μήνα να επιβάλει έως τις 5 Δεκεμβρίου όριο τιμής για τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου, ωστόσο βασικοί παράγοντες της παγκόσμιας βιομηχανίας πετρελαίου εκφράζουν φόβους ότι η κίνηση θα μπορούσε να παραλύσει το διεθνές εμπόριο.

Συζητήσεις μηνών μεταξύ ΗΠΑ, ναυτασφαλιστών και ναυτιλιακών εταιρειών έχουν αμβλύνει τις ανησυχίες για την έκθεσή τους σε κυρώσεις, ωστόσο όλα τα μέρη συνειδητοποιούν τώρα ότι η Ρωσία μπορεί σε μεγάλο βαθμό να παρακάμψει το σχέδιο με τα δικά τους πλοία και τις δικές τους υπηρεσίες. 

Εκτιμάται ότι έως και το 80-90% του ρωσικού πετρελαίου θα συνεχίσει να ρέει αψηφώντας τον μηχανισμό ανώτατου ορίου εάν το επιδιώξει η Μόσχα, δήλωσε στο Reuters αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, μόνο 1 με 2 εκατ. βαρέλια εξαγωγών ρωσικού αργού και διυλισμένων προϊόντων ημερησίως θα μπορούσαν να πληγούν, πρόσθεσε ο αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Η Ρωσία εξήγε πάνω από 7 εκατ. βαρέλια τη μέρα (bpd) τον Σεπτέμβριο.

Παράλληλα, σημειώνεται ότι οι οικονομικές και τεχνικές δυσκολίες που θα προκληθούν στη Ρωσία συνεπάγονται επίσης μείωση 1-2% στην παγκόσμια προσφορά πετρελαίου, σε μια συγκυρία που ο πληθωρισμός αυξάνεται και η ύφεση πλησιάζει.

Ορισμένα πλοία αλλάζουν χώρα προέλευσης και εταιρείες απεγκαθίστανται από τους G7, προκειμένου να αποφύγουν το σχέδιο, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Η Ρωσία, βέβαια, θα επιβαρυνθεί με το επιπλέον κόστος των μεγαλύτερων ταξιδιών, καθώς και με υποδεέστερα συμβόλαια ναυτασφάλισης και χρηματοδότησης, δίνοντας στις ΗΠΑ την αισιοδοξία ότι με την πάροδο του χρόνου η Ρωσία θα αναγκαστεί να πουλήσει εντός του ανώτατου ορίου τιμής.

Οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι το ανώτατο όριο τιμών θα δώσει τη δυνατότητα στην Κίνα και την Ινδία να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο σε χαμηλότερες τιμές, προς όφελος των οικονομιών τους.

Παλιές καραβάνες της βιομηχανίας και της πολιτικής βλέπουν ωστόσο ακόμη ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, που αρχικά φαινόταν ότι θα έθετε ολόκληρο το ρωσικό εμπόριο πετρελαίου στο στόχαστρο, να χαμηλώνει σημαντικά τον ορίζοντα των προσδοκιών του.

«Θεωρητικά υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος σκιώδης στόλος για να συνεχίσει τις ροές ρωσικού αργού μετά τις 5 Δεκεμβρίου», δήλωσε στο Reuters ο Andrea Olivi, επικεφαλής διεθνών μεταφορών στην Trafigura, κολοσσό του trading.

«Πολλά απ' αυτά τα σκιώδη πλοία θα μπορούν να αυτασφαλιστούν ή να ασφαλιστούν στο ρωσικό P&I», πρόσθεσε.

Η JP Morgan βλέπει τζούφιο τον αντίκτυπο από την επιβολή ορίου τιμής, εκτιμώντας ότι η Ρωσία μπορεί να παρακάμψει σχεδόν πλήρως την απαγόρευση στρατολογώντας κινεζικά, ινδικά και δικά της πλοία - που έχουν υψηλότερο μέσο όρο ηλικίας σε σύγκριση με τη σύγχρονη ναυτιλία. Αυτό θα μείωνε τις ρωσικές εξαγωγές τον Δεκέμβριο κατά μόλις 600.000 bpd σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο, πρόσθεσε η τράπεζα.

Όχι μόνο τα πλοία, αλλά και οι υπηρεσίες που χρειάζονται για να διατηρηθεί η ροή των πετρελαϊκών φορτίων επαναχαρτογραφούνται διεθνώς, σύμφωνα με τον Norbert Rucker, επικεφαλής οικονομικών ερευνών στην ελβετική Julius Baer.

«Οι traders που διαπραγματεύονται ρωσικό πετρέλαιο δεν βρίσκονται πλέον στην Ελβετία, στη Γενεύη ή στο Λονδίνο. Όλο και περισσότερο έρχονται από τη Μέση Ανατολή», δήλωσε στο Reuters.

Το σχέδιο ανώτατων τιμών που συμφώνησαν τον Σεπτέμβριο οι G7 υπαγορεύτηκε από τις ΗΠΑ σε παράγοντες του κλάδου ως δικλίδα ασφαλείας έναντι της πλήρους απαγόρευσης στις ρωσικές αποστολές που επικύρωσε η ΕΕ τον Ιούνιο.

Οι υπηρεσίες P&I που τηρούν τη νομοθεσία της ΕΕ ασφαλίζουν το 95% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων, που σημαίνει ότι η κίνηση της ΕΕ θα μπορούσε να σταματήσει τις περισσότερες εξαγωγές της Ρωσίας.

Όμως θα μπορούσε και να γυρίσει μπούμερανγκ, εκτοξεύοντας τις τιμές ενέργειας εν μέσω μιας ήδη βαθιάς κρίσης στο κόστος ζωής.

Ο Daniel Ahn, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, λέει ότι οι χώρες που επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία υπερεκτίμησαν τον έλεγχό τους στο παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου και ότι οι αλλαγές και διευκρινίσεις στην πολιτική τους στοχεύουν στη μείωση του αυτοτραυματισμού.

«Το μόνο που πρόκειται να γίνει είναι να αλλάξει τη διαδρομή του πετρελαίου... και να κάνει τη ζωή δύσκολη για όλους», δήλωσε ο Ahn, συνεργάτης στο Διεθνές Κέντρο Μελετών Woodrow Wilson.

«Θα είναι λιγότερο επιζήμιο από μια πλήρη απαγόρευση εισαγωγών διά θαλάσσης. Αυτοπυροβολήθηκαν στο πόδι και τώρα το μπαντάρουν και το ξαναμπαντάρουν με επιδέσμους».