ΕΕ: Πάνω από €1 τρισ. οι εξαγωγές στο πλαίσιο συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών

Οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ σημαίνουν αύξηση εξαγωγών, πιο σταθερές οικονομικές σχέσεις και εξασφαλισμένη πρόσβαση σε πόρους, όπως προκύπτει από νέα έκθεση που δημοσίευσε η Κομισιόν. Οι εξαγωγές της ΕΕ προς προτιμησιακούς εταίρους, αναφέρει σε ανακοίνωσή της, ξεπέρασαν για πρώτη φορά το 1 τρισ. ευρώ το 2021, σύμφωνα με τη 2η ετήσια έκθεση σχετικά με την εφαρμογή και επιβολή των εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ. Η έκθεση της Επιτροπής δείχνει επίσης ότι οι προσπάθειες της ΕΕ για την εξάλειψη των εμπορικών φραγμών και τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων βοηθούν τις εξαγωγές της και, ως εκ τούτου, στηρίζουν την απασχόληση στην Ευρώπη.

Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος και επίτροπος Εμπορίου Βάλντις Ντομπρόβσκις δήλωσε τα εξής: «Η έκθεση περιλαμβάνει ευχάριστες ειδήσεις ενόψει των πολυάριθμων οικονομικών και γεωστρατηγικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Αναδεικνύει πώς η εμπορική στρατηγική της ΕΕ αποφέρει καρπούς: έχουμε εξαλείψει περισσότερους φραγμούς πρόσβασης στις αγορές και καταφέραμε να στηρίξουμε καλύτερα τις ΜΜΕ. Τώρα εστιάζουμε στην επέκταση του εκτενούς δικτύου εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ, οι οποίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο καθώς βοηθούν τις οικονομίες μας να αναπτυχθούν στην τρέχουσα περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας, εξασφαλίζοντας προνομιακή πρόσβαση σε βασικές αγορές για τις εξαγωγές μας και πρόσβαση σε βασικές εισροές και πρώτες ύλες μέσω διαφοροποιημένων και ανθεκτικών αλυσίδων εφοδιασμού. Η συνεργασία με αξιόπιστους παγκόσμιους εταίρους σ' αυτό το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο είναι πιο σημαντική σήμερα από κάθε άλλη φορά».

Η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση και η αποτελεσματική εφαρμογή των εμπορικών συμφωνιών αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία: για παράδειγμα, το 44% των εμπορικών συναλλαγών της ΕΕ το 2021 πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο προτιμησιακών εμπορικών συμφωνιών, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί στο 47,4% με την ενσωμάτωση των συμφωνιών που βρίσκονται επί του παρόντος υπό έγκριση ή κύρωση.

Οι εξαγωγές από την ΕΕ προς προτιμησιακούς εταίρους (μείον το Ηνωμένο Βασίλειο) αυξήθηκαν περισσότερο (16%) απ' ό,τι οι εξαγωγές προς όλους τους εμπορικούς εταίρους (13%) μεταξύ 2020 και 2021.

Οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ διευκολύνουν τις εισαγωγές πρώτων υλών. Για παράδειγμα, η ΕΕ εισάγει σήμερα το 24% των κρίσιμων πρώτων υλών της από προτιμησιακούς εμπορικούς εταίρους, ποσοστό που θα φτάσει το 46% αφού τεθεί σε ισχύ η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Αυστραλία, η οποία βρίσκεται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση. Η επικαιροποίηση της συμφωνίας με τη Χιλή, τη μεγαλύτερη πηγή της ΕΕ για καθαρισμένο λίθιο (78%), αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την αξιόπιστη προμήθεια αυτού του βασικού πόρου και, ως εκ τούτου, την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, σημειώνει η Κομισιόν.

Άρση εμπορικών φραγμών και πρόοδος στις εμπορικές διαφορές

Οι εξαγωγές της ΕΕ το 2021 αυξήθηκαν κατά 7,2 δισ. ευρώ, χάρη στην άρση αρκετών εμπορικών φραγμών μεταξύ 2015 και 2020.

Το 2021 άρθηκαν πλήρως ή εν μέρει 39 εμπορικοί φραγμοί (έξι περισσότεροι απ' ό,τι το 2020), κυρίως μέσω συνεργατικών επαφών με τους αντίστοιχους εμπορικούς εταίρους. Η εξάλειψή τους είχε άμεσο θετικό αντίκτυπο στους εξαγωγείς της ΕΕ, ιδίως στον τομέα των τροφίμων, καθώς οι περισσότεροι απ' αυτούς αφορούσαν υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα. Ο Καναδάς, για παράδειγμα, αποδέχτηκε το εναρμονισμένο πιστοποιητικό της ΕΕ για το κρέας των πουλερικών, κατόπιν συνεργασίας με την Επιτροπή, τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις επιχειρήσεις. Οι μακροχρόνιες επαφές με τη Νότια Κορέα οδήγησαν σε επανέναρξη των εξαγωγών χοιρινού κρέατος και πουλερικών από τα κράτη μέλη της ΕΕ τον Σεπτέμβριο του 2022, αφού η ασιατική χώρα αναγνώρισε τα αυστηρά μέτρα περιφερειοποίησης της ΕΕ για τον έλεγχο των εστιών αφρικανικής πανώλης των χοίρων. Η συνεργασία αυτή μπορεί να αποδεσμεύσει εμπορικές συναλλαγές ύψους πάνω από 1 δισ. ευρώ κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται.

Σημαντική πρόοδος σημειώθηκε επίσης στην αντιμετώπιση των δασμολογικών φραγμών με την Αίγυπτο, ώστε να αποτραπεί η σχεδιαζόμενη επανεπιβολή τελωνειακών δασμών στην εισαγωγή αυτοκινήτων από την ΕΕ. Παρόμοια πρόοδος σημειώθηκε και στην αντιμετώπιση μη δασμολογικών φραγμών που εμποδίζουν τις εξαγωγές καλλυντικών από την ΕΕ προς την Τουρκία.

Η δραστηριότητα επίλυσης διαφορών στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) συνεχίστηκε, παρά την παράλυση του δευτεροβάθμιου δικαιοδοτικού οργάνου του Οργανισμού. Η Επιτροπή ρύθμισε μια διαφορά με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με την αιολική ενέργεια και πέτυχε πρόοδο με μια σειρά άλλων εταίρων, ιδίως με τις ΗΠΑ σχετικά με το αλουμίνιο και με την Τουρκία σχετικά με τα φαρμακευτικά προϊόντα. Πρόοδος σημειώθηκε και όσον αφορά την εφαρμογή της έκθεσης της ειδικής ομάδας στο πλαίσιο της διμερούς διαφοράς της ΕΕ με τη Νότια Κορέα σχετικά με το εμπόριο και την εργασία, καθώς τρεις θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ τέθηκαν σε ισχύ τον Απρίλιο του 2022. Η Επιτροπή υπέβαλε επίσης αρκετές νέες καταγγελίες για παραβιάσεις εμπορικών κανόνων που βλάπτουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, μεταξύ άλλων κατά της Κίνας και της Αιγύπτου.

Ο κανονισμός της ΕΕ για τους εμπορικούς φραγμούς συνέβαλε στην επίλυση των διαφορών με το Μεξικό όσον αφορά τις εξαγωγές τεκίλας.

Πρόκειται για τη δεύτερη ενοποιημένη ετήσια έκθεση της Επιτροπής, σχετικά με τις δράσεις εφαρμογής και επιβολής εμπορικών συμφωνιών το 2021 και το πρώτο τρίμηνο του 2022, η οποία επικεντρώνεται στα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο του ΠΟΕ και του δικτύου προτιμησιακών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ όσον αφορά την προώθηση των συμφωνιών και την εξάλειψη ή την αποφυγή των εμπορικών φραγμών, ώστε να υποστηριχθούν οι ευρωπαϊκές ΜΜΕ.