Τουρκία: Αυστηρότεροι κανόνες για τα social media

Ενόψει των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών τον Ιούνιο του 2023 η τουρκική κυβέρνηση σχεδιάζει να εντείνει τη δράση κατά της «παραπληροφόρησης». Επικριτές του σχεδίου αυτού εκφράζουν τις ανησυχίες τους πως ο Τούρκος πρόεδρος, θέλει να θέσει υπό τον έλεγχο του την δράση στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ώστε να καταστείλει τα θεμελιώδη δικαιώματα της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του τύπου, λίγους μήνες ειδικά πριν την περίοδο των εκλογών.

Την 1η Οκτωβρίου θα συνεδριάσει για πρώτη φορά μετά τις καλοκαιρινές διακοπές το τουρκικό Kοινοβούλιο. Tο σχέδιο νόμου για την «καταπολέμηση της εξάπλωσης της παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» όπως έχει ονομαστεί, βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα. Αν και το προσχέδιο είχε ήδη συζητηθεί στην επιτροπή διαμεσολάβησης, η έγκρισή του αναβλήθηκε για μετά τις καλοκαιρινές διακοπές.

Οι αποκαλύψεις του εξόριστου μαφιόζου Σεντάτ Πεκέρ, ο οποίος δημοσιεύει βίντεο στο Youtube από το 2020 εξαπολύοντας δημόσια κατηγορίες ενάντια στο περιβάλλον του Ερντογάν για υποθέσεις διαφθοράς και εμπλοκής σε βρώμικες υποθέσεις, αποτελούν τον λόγο για τον νέο «νόμο περί παραπληροφόρησης». Επίσης ο Πεκέρ ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε περαιτέρω αποκαλύψεις, αυτή τη φορά για τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο, δύο μήνες πριν τις επόμενες εκλογές, προκαλώντας ανησυχίες στο κυβερνών κόμμα.  

Φυλάκιση έως 3 ετών προβλέπει ο νόμος

Όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, o «νόμος περί παραπληροφόρησης» προβλέπει αλλαγές στον νόμο περί Τύπου, αλλά και εισαγωγή ενός νέου ποινικού αδικήματος στον τουρκικό Ποινικό Κώδικα. Γνωστό και ως Άρθρο 217/Α, επιβάλλει ποινή φυλάκισης ενός έως τριών ετών σε όποιον «παραπληροφορεί σχετικά με την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, τη δημόσια τάξη και την υγεία». Αυτό που προκαλεί συζητήσεις εντός και εκτός Κοινοβουλίου, είναι πως ο νόμος αφήνει ένα ευρύ περιθώριο ως προς το τι συνιστά «παραπληροφόρηση». Ως εκ τούτου, οι επικριτές του αναφέρουν ότι ο νόμος επιτρέπει τον αδικαιολόγητο περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης. 

Ένα επίκαιρο παράδειγμα: η εκστρατεία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP) αναφορικά με την εξαφάνιση 128 δις. δολαρίων από τα συναλλαγματικά αποθέματα της τουρκικής κεντρικής τράπεζας αποτελεί για το κόμμα του Ερντογάν μια εκστρατεία παραπληροφόρησης. Με τον νέο νόμο η τουρκική κυβέρνηση επιθυμεί να ρυθμίσει αντίστοιχες περιπτώσεις στο μέλλον και για αυτό είναι πολύ αμφιλεγόμενες οι προθέσεις της.