Λετονία-Εκλογές: Φοβάται για την ταυτότητά του ο ρωσόφωνος πληθυσμός

Οι βουλευτικές εκλογές στη Λετονία που θα διεξαχθούν αύριο Σάββατο κινδυνεύουν να διευρύνουν το χάσμα ανάμεσα στη λετονική πλειονότητα στη χώρα και στην ρωσόφωνη μειονότητα σχετικά με την θέση της τελευταίας στην κοινωνία εν μέσω της ευρείας λαϊκής οργής για την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που διαρκεί ήδη επτά μήνες, έχει αναγκάσει την κεντροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού του Αρτούρς Κρισιάνις Καρίνς να επιβάλει περιορισμούς στη χρήση της ρωσικής γλώσσας στη δημόσια ζωή.

Ένα από τα διακυβεύματα των εκλογών είναι το αν αυτές οι προσπάθειες θα μπορέσουν να υλοποιηθούν με ζητήματα όπως το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος και ο υψηλός πληθωρισμός να έχουν τεθεί ουσιαστικά στο περιθώριο λόγω των επιτακτικών ερωτημάτων εθνικής ταυτότητας και της ανησυχίας για θέματα ασφαλείας.

"Ποιο είναι το πρόβλημα (για τους ρωσόφωνους), τα τελευταία 30 χρόνια, να μάθουν τη γλώσσα της χώρας; Αν δεν το κάνεις, δεν θέλεις να γίνεις πλήρες μέλος της κοινωνίας", δήλωσε αυτή την εβδομάδα στο Reuters ο Ρίχαρντς Κολς του συντηρητικού κόμματος Εθνική Συμμαχία.

Το κόμμα του, καθώς και ο εταίρος του στην κυβέρνηση, το κεντρώο κόμμα της Ενότητας του Καρίνς, επωφελούνται από την επιθετική προσέγγισή τους προς την Ρωσία ενόψει των εκλογών.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα της Ενότητας θα κερδίσει τις περισσότερες ψήφους με περίπου 20%.

Πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου σε μια "ειδική στρατιωτική επιχείρηση", όπως την αποκαλεί η Μόσχα, δεκάδες χιλιάδες ρωσόφωνοι στην Λετονία συνήθιζαν να συγκεντρώνονται κάθε χρόνο στις 9 Μαΐου γύρω από ένα μνημείο στη Ρίγα για να τιμήσουν την νίκη των σοβιετικών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι συναντήσεις τους απαγορεύτηκαν μετά την εισβολή και το ύψους 84 μέτρων μνημείο, στο κέντρο της πρωτεύουσας, κατεδαφίστηκε κατόπιν κυβερνητικής εντολής.

Η πλειονότητα των κατοίκων της πρωτεύουσας είναι Λετονοί που προτιμούν να απωθούν τις μνήμες από την εποχή που η χώρα τους ήταν τμήμα της Σοβιετικής Ένωσης μέχρι το 1991.

Επίσης έχουν απαγορευτεί οι τηλεοπτικές μεταδόσεις από τη Ρωσία, που στο παρελθόν παρακολουθούσαν πολλοί, ενώ το συμβούλιο επίσημης γλώσσας πρότεινε την μετονομασία ενός κεντρικού δρόμου της Ρίγας που λεγόταν Αλεξάντερ Πούσκιν προς τιμήν του Ρώσου ποιητή. Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να διδάσκονται τα μαθήματα στα σχολεία μόνο στα λετονικά και να σταματήσει η διδασκαλία της ρωσικής γλώσσας.

"Η κοινωνία χρειάζεται να συσπειρωθεί"

Πολλοί Λετονοί στηρίζουν τις αλλαγές.

Αλλά πολλοί Ρώσοι της Λετονίας, που αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού του 1,9 εκατομμυρίου, αισθάνονται ότι πιθανόν να χάνουν την θέση τους στην κοινωνία.

"Πολλοί Ρώσοι δεν αισθάνονται άνετα, από ψυχολογικής πλευράς, να ζουν σήμερα στη Λετονία", λέει στο Reuters ο κοινωνιολόγος Άρνις Κάκτινς.

Η ρωσική μειονότητα αυξήθηκε σημαντικά όταν η Λετονία βρισκόταν υπό την διακυβέρνηση της Μόσχας, ενισχυμένοι και από αποίκους.

Οι Λετονοί θεωρούν σε μεγάλο βαθμό την ενσωμάτωση της χώρας τους στη Σοβιετική Ένωση το 1940 ως μια παράνομη προσάρτηση, τη νίκη των Σοβιετικών το 1945 ως μια επανάληψη της βάρβαρης κατοχής και θεωρούν απειλή τη σύγχρονη Ρωσία.

Οι ρωσόφωνοι τείνουν να πιστεύουν ότι η Λετονία εντάχθηκε εκούσια στη Σοβιετική Ένωση και ότι η Ρωσία--τουλάχιστον πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία--είναι μια φιλική χώρα, εξηγεί ο Κάκτινς.

"Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία πολλοί ρωσόφωνοι είχαν πολύ θετική άποψη για τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Έπειτα ξεκίνησε ο πόλεμος, το οποίο τους προκάλεσε σοκ", προσθέτει ο ίδιος.

Πολλοί ρωσόφωνοι αρνούνται να μιλήσουν στους δημοσκόπους σήμερα, γεγονός που δείχνει την αμηχανία τους ως προς την έκφραση των απόψεών τους, υποστηρίζει ο επιστήμονας αυτός.

Ο Καρίνς, από την πλευρά του, εκτιμά ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία συσπείρωσε τη χώρα του και υπόσχεται ότι αν επανεκλεγεί θα ενσωματώσει την ρωσική μειονότητα με την διδασκαλία των ρωσόφωνων παιδιών στα λετονικά.

Όπως δήλωσε ο ίδιος την Τρίτη στο Reuters, "επικεντρώνουμε όλο μας το ενδιαφέρον στη νεολαία, για να διασφαλίσουμε ότι ανεξάρτητα με το ποια γλώσσα μιλιέται στο σπίτι, το παιδί θα μεγαλώνει με το προνόμιο του να γνωρίζει την γλώσσα μας και τον πολιτισμό μας".

Ωστόσο, για την Γιελένα Ματζακουμπόβα, μια δασκάλα σε σχολείο της Ρίγας και επικεφαλής του Ρωσικού Πολιτιστικού Συνδέσμου, παραγκωνίζοντας την ρωσική γλώσσα και τον ρωσικό πολιτισμό θα αυξηθούν οι εντάσεις ανάμεσα στις δύο εθνοτικές ομάδες.

"Την πιο κρίσιμη στιγμή, όταν η κοινωνία χρειάζεται να είναι ενωμένη, τότε ξαφνικά αρχίζουν να προωθούν την επιβολή των πιο επώδυνων ζητημάτων", λέει στο Reuters.

Όπως η ίδια αναφέρει, κάποιοι μαθητές της λένε ότι σκοπεύουν να αλλάξουν την εθνικότητά τους σε λετονική σε όλα τα επίσημα έγγραφά τους, ενώ άλλοι θέλουν να ξεκινήσουν μια ζωή μακριά από τη Λετονία όταν αποφοιτήσουν.

Η ίδια μάλιστα μιλάει μόνο ρωσικά δημοσίως σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ασέβεια, όπως εκείνη την αντιλαμβάνεται. "Αν μου απαντήσουν ευγενικά, τότε το γυρίζω στα λετονικά", καταλήγει.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ