Ολη η πολιτική συμφωνία τριών σημείων στην ΕΕ για την ενέργεια

Στα «εύκολα» τα βρήκαν οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρώπης, όπως γνωστοποίησε η τσεχική προεδρία. Όπως αναφέρει μήνυμα της τσεχικής προεδρίας στο Twitter, κατέληξαν σε συμφωνία για 1) υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, 2) ανώτατο όριο στα έσοδα όσων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με άλλες τεχνολογίες και 3) συνεισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων.

Υπενθυμίζεται ότι για το καυτό θέμα του πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου τα κράτη μέλη παραμένουν διχασμένα.

Στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας ο Τσέχος Τζότζεφ Σίκελα (σ.σ. η χώρα ασκεί την προεδρία το τρέχον εξάμηνο) δήλωσε ότι η εισφορά που θα πληρώσουν τα διυλιστήρια θα είναι τουλάχιστον 33%.

Σε ότι αφορά τα επόμενα βήματα, σημείωσε ότι ένα από τα βασικά θέματα είναι το πλαφόν στο φυσικό αέριο καθώς και η αναθεώρηση του δείκτη TTF που καθορίζει το κόστος του καυσίμου στην Ευρώπη.

Σε ότι αφορά την πρόταση των «15» για πλαφόν στο φυσικό αέριο σημείωσε ότι υπάρχουν κάποιες τεχνικές διαφορές στις θέσεις τους και η Κομισιόν θα κληθεί να εξετάσει το θέμα και να παρουσιάσει εναλλακτικές.

Η ανακοίνωση των υπ. Ενέργειας

Οι υπουργοί ενέργειας της ΕΕ κατέληξαν σήμερα σε πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας. Ο κανονισμός εισάγει κοινά μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και τη συλλογή και αναδιανομή των πλεονασματικών εσόδων του ενεργειακού τομέα στους τελικούς πελάτες.

Μείωση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας

Το Συμβούλιο συμφώνησε σε εθελοντικό στόχο συνολικής μείωσης 10% της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και υποχρεωτικό στόχο μείωσης 5% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής. Τα κράτη μέλη θα προσδιορίσουν το 10% των ωρών αιχμής για το διάστημα 1ης Δεκεμβρίου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μειώσουν τη ζήτηση. Τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης και για τους δύο στόχους κατά την περίοδο αυτή.

Ανώτατο όριο στα έσοδα της αγοράς ηλεκτρισμού

Το Συμβούλιο συμφώνησε να περιορίσει τα έσοδα της αγοράς στα 180 ευρώ/MWh για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των μεσαζόντων, που χρησιμοποιούν τις λεγόμενες «υποπεριθωριακές» τεχνολογίες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνικά και λιγνίτης. Τέτοιοι φορείς εκμετάλλευσης σημείωσαν απροσδόκητα μεγάλα οικονομικά κέρδη τους τελευταίους μήνες, χωρίς να αυξηθεί το λειτουργικό τους κόστος. Αυτό οφείλεται στο ρόλο του άνθρακα και του φυσικού αερίου ως οριακών πηγών καθορισμού των τιμών που διογκώνουν επί του παρόντος την τελική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας.

Το επίπεδο του ανώτατου ορίου έχει σχεδιαστεί για να διατηρεί την κερδοφορία των φορέων εκμετάλλευσης και να αποφεύγει την παρεμπόδιση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να χρησιμοποιήσουν μέτρα της επιλογής τους για τη συλλογή και τη διάθεση των πλεονασματικών εσόδων προς την υποστήριξη και την προστασία των τελικών πελατών ηλεκτρικής ενέργειας. Τα κράτη μέλη εισήγαγαν ορισμένες ευελιξίες για να αντικατοπτρίζουν τις εθνικές τους συνθήκες και τα μέτρα που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο. Αυτά περιλαμβάνουν τη δυνατότητα ορισμού υψηλότερου ανώτατου ορίου εσόδων, τη χρήση μέτρων που περιορίζουν περαιτέρω τα έσοδα της αγοράς, τη διαφοροποίηση μεταξύ τεχνολογιών και την εφαρμογή ορίων στα έσοδα άλλων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των traders, μεταξύ άλλων.

Σε περιπτώσεις όπου η καθαρή εξάρτηση ενός κράτους μέλους από τις εισαγωγές είναι ίση ή μεγαλύτερη από 100%, θα συνάψουν συμφωνία έως την 1η Δεκεμβρίου 2022 για την επαρκή κατανομή των πλεονασματικών εσόδων με το κράτος μέλος εξαγωγής. Άλλα κράτη μέλη καλούνται επίσης να συνάψουν τέτοιες συμφωνίες.

Εισφορά αλληλεγγύης για τον τομέα των ορυκτών καυσίμων

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να ορίσουν μια υποχρεωτική προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης στα κέρδη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του αργού πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του άνθρακα και των διυλιστηρίων. Η εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογίζεται επί των φορολογητέων κερδών, όπως καθορίζονται από τους εθνικούς φορολογικούς κανόνες για το οικονομικό έτος που αρχίζει το 2022 ή/και το 2023, και αφορά κέρδη τα οποία είναι πάνω από μια αύξηση 20% των μέσων ετήσιων φορολογητέων κερδών από το 2018. Η εισφορά αλληλεγγύης θα ισχύει επιπλέον των τακτικών φόρων και εισφορών που ισχύουν στα κράτη μέλη. (The solidarity contribution would be calculated on taxable profits, as determined under national tax rules in the fiscal year starting in 2022 and/or in 2023, which are above a 20% increase of the average yearly taxable profits since 2018. The solidarity contribution will apply in addition to regular taxes and levies applicable in member states).

Τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρήσουν τα εθνικά μέτρα που ισοδυναμούν με την εισφορά αλληλεγγύης υπό τον όρο ότι είναι συμβατά με τους στόχους του κανονισμού και παράγουν τουλάχιστον συγκρίσιμα έσοδα.

Τα κράτη μέλη θα χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τη συνεισφορά αλληλεγγύης για την παροχή οικονομικής στήριξης σε νοικοκυριά και εταιρείες και για να μετριάσουν τις επιπτώσεις των υψηλών λιανικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.

Μέτρα για τις μικρομεσαίες

Το Συμβούλιο συμφώνησε ότι τα κράτη μέλη μπορούν να ορίσουν προσωρινά μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για να στηρίξουν περαιτέρω τις μικρομεσαίες που αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές ενέργειας. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης ότι μπορούν κατ' εξαίρεση και προσωρινά να ορίσουν μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας η οποία είναι χαμηλότερη του κόστους.

Εφαρμογή

Τα μέτρα έχουν προσωρινό και έκτακτο χαρακτήρα. Θα ισχύουν από την 1η Δεκεμβρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Οι στόχοι μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας θα ισχύουν έως τις 31 Μαρτίου 2023. Το υποχρεωτικό ανώτατο όριο των εσόδων από την αγορά θα ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2023.

Τα κράτη μέλη εισήγαγαν ειδικές εξαιρέσεις για την Κύπρο και τη Μάλτα.

⚡️ #TTE Energy | DEAL!👏 Ministers reached a political agreement on measures to mitigate high electricity prices: mandatory electricity demand reduction, cap on market revenues from inframarginal electricity producers and solidarity contribution from fossil fuels producers. pic.twitter.com/BLU4fxWNWj

— EU2022_CZ (@EU2022_CZ) September 30, 2022