Σε μία έτσι κι αλλιώς συναισθηματικά αλλά και πολιτικά φορτισμένη στιγμή του Athens Democracy Forum, ο Ουκρανός φωτογράφος και ντοκιμαντερίστας Alexander Chekmenov, συνεργάτης των New York Times, περιέγραψε όλα όσα έζησε, δημιουργώντας πορτρέτα καθημερινών Ουκρανών αμέσως μετά την εισβολή των Ρώσων στις 24 Φεβρουαρίου 2022, υπενθυμίζοντας ωστόσο ότι η επιθετικότητα της Μόσχας είχε αρχίσει το 2014 με την προσάρτηση της Κριμαίας.
Ο Alexander Chekmenov σημείωσε ότι όλες οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας όχι μόνον συσπείρωσαν τους Ουκρανούς, αλλά και τη Δύση, «την ευρωπαϊκή πολιτισμένη κοινωνία», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
Περιέγραψε τις πρώτες ημέρες της εισβολής, όπου το Κίεβο- στο οποίο ζούσε- έμοιαζε να έχει ξαναμπεί σε lockdown: όσοι δεν κρύβονταν στα σπίτια τους έφευγαν μακριά από την πόλη, όπως εξάλλου και η κόρη του. Μάλιστα, ανέφερε ότι, ως πεπειραμένος πορτρετίστας αστέγων, χρησιμοποίησε ακριβώς την ίδια τεχνική για την καταγραφή των Ουκρανών και της καθημερινότητάς τους.
Οι πολίτες που κατέγραψε, όπως τόνισε ο ίδιος, είναι οι δικοί του ήρωες. Μίλησε για έναν αρτοποιό που στέλνει καθημερινά 1.000 καρβέλια ψωμί στα μέτωπα και ο οποίος του είχε πει ότι δουλεύει για να μην τρελαθεί.
Μίλησε για έναν δεύτερο Ουκρανό που επί έξι ημέρες αιμορραγούσε στο σπίτι του από πυρά Ρώσων, έως ότου έρθουν οι ουκρανικές δυνάμεις για να τον διασώσουν, ενώ ο φίλος του είχε μόλις θαφτεί σε αυτοσχέδιο τάφο έξω από το σπίτι του. Αφηγήθηκε τα βασανιστήρια με σφυρί και ξίφος που υπέφερε μία Ουκρανή, προκειμένου να δώσει τα κλειδιά του σπιτιού της στους Ρώσους για να την κλέψουν, ενώ ταυτόχρονα έκαιγαν σπίτια στη γειτονιά της.
Ο Alexander Chekmenov δήλωσε εμφατικά ότι η Ουκρανία δέχτηκε «πισώπλατη μαχαιριά» τη στιγμή που αποφάσισε να στραφεί στη Δύση και στην Ευρώπη, αλλά προεξοφλεί τη νίκη του ουκρανικού λαού, αφού, όπως ανέφερε, μέχρι και μικρά παιδιά κάνουν έρανο για τα στρατεύματα του μετώπου. Έκλεισε λέγοντας ότι η νίκη της Ουκρανίας θα είναι νίκη όλου του κόσμου, θα είναι νίκη του φωτός έναντι του σκότους, προσθέτοντας «δόξα στην Ουκρανία», οπότε και καταχειροκροτήθηκε από τους παρευρισκομένους.