Η Ευρώπη θα μείνει φέτος χωρίς... σαλάτα

Σε όλη την Ευρώπη αγρότες και επιχειρήσεις τροφίμων μειώνουν την παραγωγή, καθώς αντιμετωπίζουν απαγορευτικό ενεργειακό κόστος που δεν λέει να σταματήσει. Άγγλος καλλιεργητής λέει στους Financial Times ότι ο λογαριασμός ενέργειας έχει πενταπλασιαστεί σε σύγκριση με πέρυσι, κι έτσι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις καλλιέργειες. Αδυνατεί να θερμάνει τα θερμοκήπια των λαχανικών του. Η παραγωγή του θα πέσει κάτω από το μισό.

Ο κλάδος ζητά κρατική υποστήριξη και προειδοποιεί πως θα υπάρξουν εποχιακές ελλείψεις που... ήρθαν για να μείνουν, όσο επιμένει η κρίση στο φυσικό αέριο. 

Καλλιέργειες που απαιτούν εντατική θέρμανση σε ψυχρότερα κλίματα, όπως αγγούρια, ντομάτες και μαρούλια, επηρεάζονται άμεσα. Ωστόσο, η ενεργειακή κρίση αγκαλιάζει ευρύτερα την ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, επηρεάζοντας αρτοποιία, γαλακτοπαραγωγή, παραγωγή ζάχαρης και ελαιοκομία. Οι παραγωγοί δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς, ενώ οι τιμές που πωλούν στους χονδρεμπόρους είναι χαμηλές. Παράλληλα, εκτοξεύεται το κόστος σε λιπάσματα και οι ζωοτροφές. Κατά συνέπεια, δεν σπέρνουν, δεν φυτεύουν.

«Εκτιμώ ότι το 75%-80% όσων καλλιεργούν κηπευτικά στη Βρετανία δεν θα φυτέψουν την επόμενη χρονιά, γιατί απλώς δεν έχει κανένα νόημα», δηλώνει ο Jimmy Russo, συνιδιοκτήτης της Valley Grown Salads. «Ποιος θα αγοράσει ένα αγγούρι που κάνει 2,50 λίρες;» είπε.

Στην Ολλανδία, που αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα πέμπτο των παγκόσμιων εξαγωγών ντομάτας, πολλά θερμοκήπια σκοτεινιάζουν. Οι εταιρείες που συνήθως χρησιμοποιούν φωτισμό για να βοηθήσουν την ντομάτα να αναπυχθεί «πιθανότατα θα κατεβάσουν τους διακόπτες λόγω της υψηλής τιμής του ρεύματος», δήλωσε ο Alexander Formsma, ειδικός ενέργειας στο Glastuinbouw Nederland.

Το ίδιο δήλωσε ότι θα κάνει και η Alfred Pedersen & Son, ο μεγαλύτερος προμηθευτής ντομάτας σε Σουηδία και Δανία, που διαθέτει θερμοκήπια 350.000 τετραγωνικών μέτρων και προμηθεύει τα σούπερ μάρκετ με 20.000 τόνους ντομάτας κάθε χρόνο.

Οι καλλιεργητές σε θερμότερα κλίματα, όπως η Ισπανία και το Μαρόκο, ενδέχεται να μην μπορέσουν να καλύψουν το κενό, δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος Torben Roll. Το κόστος ενέργειας έχει δεκαπλασιαστεί, «θα μας λείψει η ντομάτα στη Βόρεια Ευρώπη», είπε.

Ορισμένοι Γάλλοι παραγωγοί ζαχαρότευτλων αναγκάστηκαν να επισπεύσουν τη συγκομιδή τους εξαιτίας φόβων για πιθανή έλλειψη αερίου το χειμώνα, όπως η Tereos, η μεγαλύτερη παραγωγός της χώρας.

Κι αν, συνεχίζουν οι Financial Tiimes, οι αυξανόμενες τιμές ενέργειας έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στα θερμοκήπια στα ψυχρότερα κλίματα, οι αγρότες στις πιο ζεστές χώρες πλήττονται από το υψηλότερο κόστος εισαγωγών και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Στην Ιταλία, όπου οι καλλιεργητές αντιμετώπιζαν ήδη ξηρασία το καλοκαίρι, περίπου το ένα τρίτο των αγροτών έχει ζημιές, σύμφωνα με έρευνα για την ιταλική αγροτική ένωση Coldiretti, ενώ οι τιμές των λιπασμάτων είναι κατά τέσσερις φορές υψηλότερες.

Ορισμένοι αγρότες επιλέγουν, μάλιστα, να πουλήσουν την ηλεκτρική ενέργεια που συμφώνησαν να αγοράσουν σε σταθερή τιμή, αντί να τη χρησιμοποιήσουν για τη γεωργία.