Κάλεσμα 42 χωρών στη Μόσχα να εγκαταλείψει το πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια

Δεκάδες χώρες και η ΕΕ κάλεσαν να αποσυρθούν άμεσα τα ρωσικά στρατεύματα από τον κατεχόμενο πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό Ζαπορίζια της Ουκρανίας. «Το γεγονός ότι σταθμεύουν στην πυρηνική εγκατάσταση μέλη του στρατιωτικού προσωπικού της Ρωσίας και όπλα είναι απαράδεκτο», τονίζεται σε κοινή ανακοίνωση Τύπου των 42 χωρών και της ΕΕ, που δημοσιοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).

Η ανάπτυξη ρώσων στρατιωτικών και οπλισμού στο εργοστάσιο «αψηφά την ασφάλεια» και «τις αρχές που έχουν δεσμευτεί να τηρούν όλα τα κράτη μέλη του ΔΟΑΕ», του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

Πέραν των κρατών μελών της ΕΕ, το αίτημα να φύγει ο ρωσικός στρατός από την εγκατάσταση προσυπογράφεται επίσης από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Νορβηγία, την Αυστραλία, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και αρκετές άλλες χώρες. «Προτρέπουμε τη Ρωσική Ομοσπονδία να αποσύρει αμέσως τις δυνάμεις του στρατού της και όλο το άλλο μη εξουσιοδοτημένο προσωπικό από το πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο Ζαπορίζια και τον περιβάλλοντα χώρο» και «από όλη την Ουκρανία», ώστε «η διαχειρίστρια εταιρεία και οι ουκρανικές αρχές να μπορέσουν να αναλάβουν ξανά τις ευθύνες τους για αυτό εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων ουκρανικών συνόρων», αναφέρεται.

«Αυτό θα επιτρέψει επίσης στον ΔΟΑΕ να προχωρήσει στις επαληθεύσεις της τήρησης των ευθυνών της Ουκρανίας ως προς την ασφάλεια (λειτουργίας της εγκατάστασης), με ασφαλή και έγκαιρο τρόπο», προστίθεται στο κείμενο αυτό, που προειδοποιεί εναντίον του κινδύνου «πυρηνικών δυστυχημάτων και συμβάντων».

Ουκρανία και Ρωσία αλληλοκατηγορούνται για βομβαρδισμούς στην εγκατάσταση αυτή εδώ και αρκετές ημέρες.

Ζαχάροβα: H Ρωσία θα κάνει «ό,τι χρειαστεί»

Η Ρωσία δηλώνει πως θα κάνει "ό,τι χρειάζεται" προκειμένου ειδικοί από τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) να μπορέσουν να επισκεφθούν τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια στη νότια Ουκρανία, εν μέσω φόβων για την ασφάλεια του εργοστασίου λόγω των βομβαρδισμών.

Ο σταθμός παραγωγής πυρηνικής ενέργειας της Ζαπορίζια, ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη, καταλήφθηκε από τη Ρωσία τον Μάρτιο λίγες μέρες αφότου εισέβαλε στην Ουκρανία. Ο σταθμός έχει βρεθεί στο στόχαστρο πυρών τις τελευταίες ημέρες, με τη Μόσχα και το Κίεβο να αλληλοκατηγορούνται για τον βομβαρδισμό, που κινδυνεύει να προκαλέσει πυρηνικό δυστύχημα όπως παραδέχονται και οι δύο.

"Σε στενή συνεργασία με την Υπηρεσία και την ηγεσία της, θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται ώστε ειδικοί της IAEA να βρίσκονται στον σταθμό και να δώσουν μια αληθινή αξιολόγηση των καταστρεπτικών ενεργειών της ουκρανικής πλευράς", ανέφερε σε μια ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε σήμερα η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα.

Ενώ η Ρωσία υποστηρίζει πως η Ουκρανία πυροβολεί απερίσκεπτα εναντίον του σταθμού, το Κίεβο υποστηρίζει πως ρωσικά στρατεύματα χτύπησαν τους εαυτούς τους ώστε να επιρριφθεί η ευθύνη στην Ουκρανία για οποιεσδήποτε συνεπαγόμενες διακοπές ρεύματος. Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ακόμη πως οι ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποιούν τον σταθμό για κάλυψη ενώ βομβαρδίζουν κοντινές υπό τον έλεγχο των ουκρανικών δυνάμεων πόλεις.

Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες έκανε έκκληση την περασμένη εβδομάδα να σταματήσουν όλες οι εχθροπραξίες κοντά στον σταθμό.

Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην IAEA φέρεται να δήλωσε πως μια επίσκεψη στον σταθμό από την υπηρεσία θα εξεταστεί στο εγγύς μέλλον αλλά τα εμπόδια παραμένουν.

"Για εμάς, το πιο σημαντικό πράγμα είναι να διασφαλίσουμε απολύτως την ασφάλεια της διεθνούς αποστολής", δήλωσε ο Μιχαήλ Ουλιάνοφ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν την ικανότητα υλικοτεχνικής υποστήριξης και ασφάλειας για να στηρίξουν μια επίσκεψη των επιθεωρητών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια στην Ουκρανία, εάν και η Ρωσία και η Ουκρανία συμφωνήσουν, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίτς.

"Η Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ δεν έχει καμιά δικαιοδοσία να εμποδίσει ή να ακυρώσει οποιοδήποτε δραστηριότητα της ΙΑΕΑ", πρόσθεσε ο Ντουζαρίτς.

Ο Ντουζαρίτς απάντησε σε μια κατηγορία της Ρωσίας ότι η ασφάλεια του ΟΗΕ εμπόδισε επίσκεψη των επιθεωρητών της ΙΑΕΑ στον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ευρώπης, ο οποίος από τον Μάρτιο τελεί υπό τον έλεγχο της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.

Ο εκπρόσωπος δήλωσε ότι "σε στενή επαφή με την ΙΑΕΑ, η Γενική Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών έχει αξιολογήσει ότι διαθέτει στην Ουκρανία την ικανότητα υλικοτεχνικής υποστήριξης και ασφάλειας για να μπορεί να υποστηρίξει οποιαδήποτε αποστολή της ΙΑΕΑ στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ζαπορίζια από το Κίεβο".

Σύμφωνα μεπληροφορίες, ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες συνομίλησαν τηλεφωνικά νωρίτερα για την ασφάλεια του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια, που τελεί υπό τον έλεγχο του ρωσικού στρατού στη νότια Ουκρανία, όπου το εργοστάσιο αποτέλεσε στόχο βομβαρδισμών.

"Ο Σεργκέι Σοϊγκού είχε τηλεφωνικές διαπραγματεύσεις με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σε σχέση με τις συνθήκες για μια ασφαλή λειτουργία του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια", δήλωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας σε ανακοίνωση.

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας Σοϊγκού και Γκουτέρες συζήτησαν επίσης πρωτοβουλίες για να διευκολυνθούν οι συνθήκες για τις εξαγωγές ρωσικών τροφίμων και λιπασμάτων, προσθέτει το ρωσικό υπουργείο στην ανακοίνωση.

ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ