«Θα ενημερώσω τον πρόεδρο για τις προθέσεις μου», είπε ο Μάριο Ντράγκι σε ομιλία του στο κοινοβούλιο το πρωί της Πέμπτης. «Μερικές φορές και οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν καρδιά», δήλωσε συγκινημένος.
Οπως μεταδίδει το Reuters, η ιταλική προεδρία ενημέρωσε ότι ο πρωθυπουργός υπέβαλε την παραίτησή του και ότι ο Ιταλός πρόεδρος του ζήτησε να παραμείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός.
Μετά από αυτές τις εξελίξεις, θα μπορούσαν να προκηρυχθούν έκτακτες εκλογές στις αρχές Οκτωβρίου -θα είναι η πρώτη φορά που η χώρα θα προσφύγει σε εκλογές το φθινόπωρο. Ισχυρές πιέσεις στα ιταλικά ομόλογα, άλμα 20 μονάδων κάνει η απόδοση του 10ετούς και φτάνει στο 3,69%, βουτιά 2,7% στο χρηματιστήριο στο Μιλάνο.
Η παραίτησή του φέρνει αναταραχή στη χώρα, τη στιγμή που η Ευρώπη προετοιμάζεται για ύφεση και οι Ιταλοί αντιμετωπίζουν μια επερχόμενη ενεργειακή κρίση. Οι βουλευτές -πλέον χωρίς την πειθαρχία που επέβαλλε ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης- θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ξεκλειδώσουν 200 δισ. ευρώ βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Μάριο Ντράγκι προσπάθησε να πάρει με το μέρος του τους διχασμένους συμμάχους του στον κυβερνητικό συνασπισμό. Αλλά το βράδυ της Τετάρτης το σχέδιό του απέτυχε και η κυβέρνηση της Ιταλίας βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, οδηγώντας τη χώρα σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο και σε μήνες πολιτικού χάους. Αλμα 20 μονάδων βάσης για την απόδοση του ιταλικού 10ετούς, που φτάνει σήμερα στο 3,67%.
Τρεις από τους εταίρους του στον συνασπισμό απέσυραν την υποστήριξή τους αφού ο Ντράγκι τούς οδήγησε σε αναγκαστική ψήφο εμπιστοσύνης απειλώντας να παραιτηθεί. Ο Ντράγκι έλαβε 95 ψήφους υπέρ και 38 κατά σε σύνολο 321, καθώς η Φόρτσα Ιτάλια, η Λέγκα και τα Πέντε Αστέρια δεν έλαβαν μέρος στην ψήφο εμπιστοσύνης.
Και ενώ ο Ντράγκι δεν παραιτήθηκε αμέσως μετά την αποτυχημένη ψηφοφορία, η κίνηση ουσιαστικά τερμάτισε την κυβέρνηση ενότητας που διοικούσε από τον Φεβρουάριο του 2021.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος για Οικονομικά Θέματα Πάολο Τζεντιλόνι προειδοποίησε ότι μια ανεύθυνη κίνηση κατά του Ντράγκι μπορεί να προκαλέσει την «τέλεια καταιγίδα». Οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι για την Ιταλία αλλά είμαστε μεγάλη χώρα, τόνισε ο ίδιος.
«Ο μόνος τρόπος, αν θέλουμε να παραμείνουμε μαζί, είναι να ξαναχτίσουμε αυτό το σύμφωνο από την αρχή, με θάρρος, αλτρουισμό, αξιοπιστία», είπε ο Ντράγκι στους βουλευτές χθες ενόψει της ψήφου εμπιστοσύνης. Στο τέλος, τρεις από τους συμμάχους της κυβέρνησης του Ντράγκι, το λαϊκιστικό κίνημα των Πέντε Αστέρων, η εθνικιστική Λέγκα και η κεντροδεξιά Forza Italia τον εγκατέλειψαν.
Στον δρόμο για πρόωρες εκλογές... με αγκάθια
Η ειρωνία είναι ότι ο Μάριο Ντράγκι είναι ο άνθρωπος που κατάφερε να κρατήσει το ευρώ ενωμένο στο αποκορύφωμα της κρίσης δημόσιου χρέους στην ευρωζώνη ως πρόεδρος της ΕΚΤ τότε, αλλά τώρα δεν κατάφερε να κρατήσει τα ιταλικά πολιτικά κόμματα ενωμένα την ώρα που η ζώνη του ευρώ παλεύει με μια διπλή κρίση στο μέτωπο της ενέργειας και του πληθωρισμού, σχολιάζει το Bloomberg.
Το timing δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερο. Η παραίτησή του έρχεται την ημέρα της συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (που ήταν επικεφαλής) με σκοπό να αυξήσει τα επιτόκια για πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.
Κατά ειρωνικό τρόπο, η αποχώρησή του από την εξουσία έρχεται λίγο πριν από τη 10η επέτειο της δέσμευσής του, στις 26 Ιουλίου 2012, να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να διατηρήσει ζωντανό το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα και να αποσοβήσει την κατάρρευση στη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους που κλόνισε συθέμελα την ευρωζώνη.
Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι η χώρα οδηγείται σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, πιθανότατα στις 2 ή στις 9 Οκτωβρίου. Τέλη Αυγούστου, δηλαδή, αρχίζει επισήμως η προεκλογική εκστρατεία, αλλά είναι σαφές ότι στην πραγματικότητα, τα διάφορα κόμματα βρίσκονται ήδη σε θέση μάχης, μεταδίδει η Deutsche Welle.
Ο Ντράγκι δεν δέχθηκε να συνεχίσει να κυβερνά υπό όρους, με κίνδυνο να μην διαθέτει την αναγκαία στήριξη στο κοινοβούλιο, σε κρίσιμες για την χώρα ψηφοφορίες.
O ίδιος, από την άλλη, υποτίμησε το γεγονός ότι σε λίγους μήνες (την ερχόμενη άνοιξη) θα έπρεπε ούτως ή άλλως να στηθούν οι κάλπες. Και το ό,τι τα κόμματα είχαν αρχίσει να ανεβάζουν τους τόνους, φοβούμενα μεγάλες απώλειες ψήφων.
Oι απόψεις και οι προτεραιότητες του τεχνοκράτη πρωθυπουργού ουσιαστικά ήρθαν σε ευθεία σύγκρουση με εκείνες μεγάλου μέρους των ιθυνόντων των πολιτικών δυνάμεων.
Ανησυχία για την οικονομία της χώρας
Τώρα, οι κύριες ανησυχίες αφορούν, από την μία, τα υψηλά ποσοστά της άκρας δεξιάς των Αδελφών της Ιταλίας, τα οποία στα γκάλοπ ξεπερνούν το 23%. Η κεντροδεξιά του Μπερλουσκόνι με τα μέχρι τώρα στοιχεία των δημοσκοπικών εταιριών δεν θα μπορούσε να κυβερνήσει αυτόνομα, ούτε με την συνεργασία της Λέγκα του Σαλβίνι. Ξεκίνησε ήδη κατά συνέπεια ένας δύσκολος διάλογος με την επικεφαλής των «Αδελφών της Ιταλίας», Τζόρτζια Μελόνι.
Από την άλλη, υπάρχει ανησυχία για το οικονομικό μέλλον της χώρας και το ιταλικό Σχέδιο Ανάκαμψης. Ο Ντράγκι είχε τεθεί ως κύριος εγγυητής των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, για να μπορέσει, η Ιταλία, να εκταμιεύσει κανονικά όλες τις δόσεις από τις Βρυξέλλες. Μόνον για το εξάμηνο Ιουλίου- Δεκεμβρίου, ξεπερνούν τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως ο Ιταλός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ματαρέλα, φέρεται να επικοινώνησε ήδη με αρχηγούς ευρωπαϊκών κρατών και κυβερνήσεων, για να τους πληροφορήσει σχετικά με τις εξελίξεις και να στείλει καθησυχαστικά μηνύματα σε ό,τι αφορά τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητα της χώρας.