Λιβύη: Κίνδυνος νέας ανάφλεξης από την αλλαγή ηγεσίας στην εταιρεία πετρελαίου

Βαθιά ανησυχία για τη διαπάλη ανάμεσα στις δύο αντιπαρατιθέμενες κυβερνήσεις της Λιβύης με διακύβευμα τον έλεγχο της λιβυκής Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου (NOC) εξέφρασε η πρεσβεία των ΗΠΑ στη χώρα, μεταδίδει το Associated Press. Είχε προηγηθεί η απόλυση του Μουσταφά Σανάλα, προέδρου της εταιρείας, από την κυβέρνηση του Αμντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά με έδρα την Τρίπολη, μία από τις δύο αντίπαλες κυβερνήσεις, και ο διορισμός του πρώην διοικητή της κεντρικής τράπεζας Φαρχάτ Μπενγκνταρά στη θέση.  

Η πρεσβεία ανέφερε ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν τις εξελίξεις με «βαθιά ανησυχία» προσθέτοντας, σε ένδειξη υποστήριξης προς τον αποπεμφθέντα αξιωματούχο, ότι η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου διατήρησε την πολιτική της ανεξαρτησία και εργάστηκε αποτελεσματικά υπό τον πρόεδρο Μουσταφά Σαναλά.

Ο Ντμπεϊμπά ανακοίνωσε επίσης τον διορισμό τετραμελούς επιτροπής για την επίβλεψη της παράδοσης-παραλαβής. Ο Σανάλα, ωστόσο, αρνήθηκε να εγκαταλείψει το αξίωμα, υποστηρίζοντας σε τηλεοπτική ομιλία ότι η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά δεν είναι νόμιμη.

«Η εν λόγω αντικατάσταση του διοικητικού συμβουλίου της NOC μπορεί να αμφισβητηθεί στο δικαστήριο, αλλά δεν πρέπει να γίνει αντικείμενο ένοπλης αντιπαράθεσης», δήλωσε η πρεσβεία των ΗΠΑ.

Νωρίτερα την Πέμπτη, η NOC ανακοίνωσε ότι έχουν σταθμεύσει στις εγκαταστάσεις της στρατιωτικά οχήματα που ανήκουν σε πολιτοφυλακή προσκείμενη στην κυβέρνηση της Τρίπολης, την οποία θα θεωρήσει «υπεύθυνη για οποιαδήποτε απόπειρα διακοπής του έργου» της εταιρείας.

Σε βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται πως το προσωπικό της NOC συγκεντρώθηκε στην είσοδο του κτιρίου για να απομακρύνει τα μέλη της επιτροπής που διόρισε ο Ντμπεϊμπά. Ωστόσο, αργότερα, η κυβέρνηση της Τρίπολης ανακοίνωσε ότι τόσο η επιτροπή όσο και ο νέος πρόεδρος μπήκαν στο κτίριο και ανέλαβαν τα πόστα τους.

Η χώρα της Βόρειας Αφρικής δοκιμάζεται από το 2011, όταν η εξέγερση που υποστήριξε το ΝΑΤΟ μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο που ανέτρεψε και θανάτωσε τον επί μακρόν ηγέτη Μοαμάρ Καντάφι. Για πολλά χρόνια η χώρα μοιράζεται μεταξύ δύο κυβερνήσεων, μια στα ανατολικά και μια άλλη στα δυτικά, καθεμιά από τις οποίες υποστηρίζεται από διαφορετικές ξένες κυβερνήσεις και τοπικές πολιτοφυλακές.

Το πολύτιμο ελαφρύ αργό πετρέλαιο της χώρας, δηλαδή ο έλεγχος των μεγαλύτερων αποθεμάτων πετρελαίου της Αφρικής, αποτελεί μήλο της έριδος ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές εδώ και χρόνια.

Σε ανακοίνωσή της, η πρεσβεία των ΗΠΑ κάλεσε όλα τα μέρη να αποκαταστήσουν την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας και να λειτουργήσει ένας «διαφανής» μηχανισμός εποπτείας και διαχείρισης των εσόδων από το πετρέλαιο.

Τους τελευταίους μήνες, ηγέτες φυλών έκλεισαν κρίσιμες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου κοιτάσματος πετρελαίου της χώρας στο νότο, προκειμένου πιθανώς να στερήσουν κεφάλαια από την κυβέρνηση του Ντμπεϊμπά και να ενδυναμώσουν τον Φατί Μπασάγκα, ο οποίος διορίστηκε πρωθυπουργός από το ανατολικό κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο.

Το μπλοκάρισμα των εγκαταστάσεων επιδείνωσε τις ελλείψεις ηλεκτρικού ρεύματος και πυροδότησε διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, μια από τις οποίες κατέληξε σε εισβολή στο κοινοβούλιο στο Τομπρούκ.

Οι βουλευτές επιμένουν ότι η θητεία του Ντμπεϊμπά έληξε πέρυσι, μετά την αποτυχία του να διεξαγάγει γενικές εκλογές τον Δεκέμβριο, όπως υπαγόρευε ο οδικός χάρτης του ΟΗΕ.

Τους τελευταίους μήνες τα Ηνωμένα Έθνη υποστήριξαν αρκετούς γύρους συνομιλιών μεταξύ των δύο αντίπαλων νομοθετικών οργάνων της χώρας, ούτως ώστε να επιτευχθεί συνταγματική συμφωνία για τη διεξαγωγή εκλογών — χωρίς αποτελέσματα όμως.