Επτά συμπεράσματα από τον β’ γύρο των γαλλικών εκλογών

Για τον συνασπισμό του Μακρόν, η νίκη μπορεί να μην είναι και μεγάλη παρηγοριά. Ο συνασπισμός «Μαζί» εξακολουθεί να διατηρεί τις περισσότερες έδρες, όμως τα αποτελέσματα της Κυριακής επέφεραν σοβαρό πλήγμα σε ένα κόμμα που τα τελευταία πέντε χρόνια είχε την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.

Τα τελικά στοιχεία που παρείχε το υπουργείο Εσωτερικών δίνουν στον συνασπισμό του Μακρόν 246 από τις 577 έδρες. Απέχει δηλαδή 44 έδρες από την απόλυτη πλειοψηφία, ενώ χάνει 100 έδρες σε σχέση με τις 346 που κατείχε μέχρι τις χθεσινές εκλογές. 

Έτσι, το νομοθετικό σώμα της Γαλλίας μένει χωρίς πλειοψηφικό κόμμα, κατάσταση πρωτοφανής στην Πέμπτη Δημοκρατία, και εύλογα εγείρονται σημαντικά ερωτήματα ως προς το αν ο Μακρόν θα μπορέσει να υλοποιήσει την ατζέντα του, ιδιαίτερα στα μεγάλα και αμφιλεγόμενα ζητήματα όπως οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις. 

Δυο μήνες αφότου επανεξελέγη πρόεδρος, ο Μακρόν απέτυχε να πείσει τους ψηφοφόρους να του δώσουν την «ακλόνητη πλειοψηφία» που είχε ζητήσει. Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για τα επόμενα πέντε χρόνια στη γαλλική πολιτική; Το France 24 παρουσιάζει τα βασικά συμπεράσματα από τον β’ γύρο των γαλλικών εκλογών.

Χωρίς πλειοψηφία το κόμμα του προέδρου

Τα τελευταία πέντε χρόνια το κόμμα του Μακρόν κατείχε περίπου το 60% των εδρών στην Εθνοσυνέλευση, κάτι που του έδινε τη δυνατότητα να περνά νόμους εύκολα, ξεπερνώντας τις αντιρρήσεις των αντιπάλων του στην Αριστερά και στη Δεξιά.

Τώρα το ποσοστό του μπλοκ του προέδρου έχει μειωθεί περίπου στο 40% των εδρών, κάτι που σημαίνει πως δεν θα μπορεί να περάσει κανέναν νόμο αν δεν εξασφαλίσει νέους εταίρους. Και ο ηγέτης των δεξιών Ρεπουμπλικάνων –του κόμματος που είναι πιο πιθανό να συμμαχήσει με το μπλοκ του προέδρου- μέχρι τώρα υπόσχεται να παραμείνει στην αντιπολίτευση. Έτσι, η Γαλλία εισέρχεται σε αχαρτογράφητα ύδατα.

«Θα χρειαστεί πολλή φαντασία» για τη διακυβέρνηση, παραδέχτηκε μετά την ψηφοφορία ο υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ.

Η Αριστερά ηγείται της αντιπολίτευσης

Ο παν-αριστερός συνασπισμός NUPES, του οποίου ηγείται ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ήρθε ξεκάθαρα δεύτερος την Κυριακή. Η ομάδα διεκδικεί 131 έδρες σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, ενώ άλλες 22 έδρες πήγαν σε διάφορους αριστερούς υποψήφιους, ορισμένοι εκ των οποίων ευθυγραμμίζονταν με το NUPES εάν και δεν είχαν κατέβει στις εκλογές υπό το σήμα του συνασπισμού (γι’ αυτό και τα περισσότερα ειδησεογραφικά πρακτορεία θεωρούν πως ο τελικός αριθμός των εδρών του NUPES είναι υψηλότερος των 131).

Το αποτέλεσμα, ωστόσο, ήταν χαμηλότερο απ’ όσο προέβλεπαν πολλοί. Η εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipson/Sopra Steria, με την οποία συνεργάζεται το France 24, προέβλεπε τουλάχιστον 150 έδρες για το NUPES μετά τον πρώτο γύρο των εκλογών, όριο που τελικά δεν κατάφερε να πιάσει ο συνασπισμός.

Αλλά και πάλι οι αριστεροί ηγέτες πανηγύρισαν για το αποτέλεσμα. Ο Μελανσόν το περιέγραψε ως «απόλυτη ήττα» για το κόμμα του Μακρόν.

Η Ακροδεξιά ανεβαίνει περισσότερο από τις προσδοκίες

Ίσως το μεγαλύτερο σοκ της βραδιάς ήρθε από την άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος, με το ακροδεξιό κόμμα Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν να κερδίζει ένα ρεκόρ 89 εδρών. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος από τις προβλέψεις των δημοσκόπων, ενώ σηματοδοτεί έναν δεκαπλασιασμό σε σύγκριση με τις 8 έδρες που κατείχε μέχρι τώρα το κόμμα.

Η Λεπέν έκανε λόγο για «ιστορική νίκη» και υποσχέθηκε ότι θα ασκήσει «στιβαρή αντιπολίτευση» στην ατζέντα του προέδρου, σεβόμενη όμως τους θεσμούς της Γαλλίας.

«Ο λαός της Γαλλίας αποφάσισε να στείλει μια πολύ ισχυρή Εθνική Συσπείρωση στην Εθνοσυνέλευση, κάνοντας το κόμμα λίγο πιο "εθνικό"» είπε στους υποστηρικτές της. Η ίδια η Λεπέν κέρδισε τον αριστερό της αντίπαλο με 61-39 στην περιφέρεια Pas-de Calais.

Ο Ζορντάν Μπαρντελά, προσωρινός πρόεδρος της Εθνικής Συσπείρωσης, χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «τσουνάμι» για το κόμμα του.

Πλήγμα για τους συντηρητικούς, που ίσως όμως θα διαμορφώσουν το αποτέλεσμα

Οι Ρεπουμπλικάνοι, σταθεροί εκπρόσωποι της γαλλικής Δεξιάς, δέχτηκαν ισχυρό πλήγμα καθώς διολίσθησαν από τις 101 στις 61 έδρες. Θα μπορούσαν ωστόσο να βρεθούν με τεράστια εξουσία στα χέρια τους, καθώς έχουν την προοπτική να αποτελέσουν τον παράγοντα που θα καθορίσει τις εξελίξεις. Ορισμένα επιφανή μέλη, συμπεριλαμβανομένου του πρώην προέδρου του κόμματος Ζαν-Φρανσουά Κοπέ, έχουν ζητήσει συμφωνία με το στρατόπεδο Μακρόν.

«Είναι στο χέρι της ρεπουμπλικανικής Δεξιάς να σώσει τη χώρα», είπε o Κοπέ.

Αλλά οι σημερινοί κομματικοί ηγέτες έχουν υποβαθμίσει το σενάριο αυτό. Ο πρόεδρος Κριστιάν Ζακόμπ υποσχέθηκε την Κυριακή πως το κόμμα θα παραμείνει στην αντιπολίτευση, ενώ ο βουλευτής Ερίκ Σιοτί –που στις προκριματικές εκλογές ήταν υποψήφιος για την προεδρία– είπε πως δεν μπορεί να δει τον εαυτό του να στηρίζει «έναν μακρονισμό που αποτυγχάνει».

Μεικτά αποτελέσματα για το υπουργικό συμβούλιο του Μακρόν

Ήταν μια δύσκολη νύχτα για πολλές κορυφαίες προσωπικότητες στο περιβάλλον του Μακρόν. Η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν, η οποία δεν είχε θέσει ποτέ ξανά υποψηφιότητα, εξασφάλισε μια έδρα στην περιοχή του βόρειου Καλβαντός κερδίζοντας την 22χρονη αριστερή αντίπαλό της με μόλις 52,5%.

Αρκετοί νυν και πρώην υπουργοί, καθώς και ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, έχασαν την έδρα τους. Η υπουργός Περιβάλλοντος Αμελί ντε Μονσαλέν και η υπουργός Υπερπόντιων Εδαφών Ζουστίν Μπενίν ηττήθηκαν από αριστερούς υποψήφιους, ενώ η υπουργός Υγείας Μπριζίτ Μπουργκινιόν έχασε από υποψήφια της Ακροδεξιάς. Και οι τρεις αναμένεται να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση.

Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέ –νυν πρόεδρος του κόμματος Μακρόν– έχασε επίσης από αριστερό υποψήφιο. Το ίδιο έπαθε και η πρώην υπουργός Αθλητισμού Ροξάνα Μαρασινεάνου, η οποία ηττήθηκε οριακά από τη Ρασέλ Κεκέ, πρώην καθαρίστρια που ηγήθηκε μιας επιτυχημένης απεργίας 22 μηνών κατά της αλυσίδας ξενοδοχείων Ibis.

Κάλεσμα σε συμβιβασμό

Η σύναψη συμφωνιών τις επόμενες εβδομάδες θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά κρίσιμη για τον Μακρόν. «Κάνω έκκληση στο αίσθημα ευθύνης όλων. Πρέπει να αποφύγουμε ένα αδιέξοδο», είπε ο υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ μετά την ψηφοφορία, τονίζοντας την ανάγκη για «διάλογο μεταξύ ανδρών και γυναικών που συμμερίζονται το σχέδιο του προέδρου».

Η συμμετοχή μειώθηκε, αλλά δεν ήταν τόσο χαμηλή όσο το 2017

Όπως και στον πρώτο γύρο, περισσότεροι από τους μισούς ψηφοφόρους έμειναν μακριά από τις κάλπες. Με τη συμμετοχή στο 46%, καταγράφηκε πτώση σε σχέση με το περασμένο Σαββατοκύριακο, ματαιώνοντας τις ελπίδες της Αριστεράς να συσπειρώσει τους απογοητευμένους στη Γαλλία. Όσο φτωχή κι αν ήταν η συμμετοχή, όμως, δεν έπεσε τόσο χαμηλά όσο το 2017, όταν καταγράφηκε το ρεκόρ αποχής 57%.