Turkish Statistics: Αμφισβητούνται τα στοιχεία για τον πληθωρισμό

Η κρατική στατιστική υπηρεσία της Τουρκίας αντιμετωπίζει εκ νέου έλεγχο διαφάνειας, αφότου σταμάτησε να δημοσιεύει ορισμένες λεπτομέρειες για τον τρόπο υπολογισμού των στοιχείων για τον πληθωρισμό, τροφοδοτώντας τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης ότι ανακοινώνει ελλιπή στοιχεία. 

Οπως μεταδίδει το Bloomberg, η TurkStat ανακοίνωσε μια εβδομάδα πριν από τη δημοσίευση των πιο πρόσφατων στοιχείων για τον πληθωρισμό, στις 3 Ιουνίου, ότι θα κάνει αλλαγές για να ευθυγραμμιστεί με τις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ενισχύσει τη «διαφάνεια και την προσβασιμότητα».

Μόλις κυκλοφόρησαν τα στοιχεία του Μαΐου αποκάλυψαν μηνιαίο πληθωρισμό κοντά στο 3%, ενώ όλες οι εκτιμήσεις του Bloomberg -εκτός από δύο- προέβλεπαν υψηλότερο ποσοστό. Η έκθεση TurkStat παρέλειψε τα συνήθη διαγράμματα αύξησης τιμών για μεμονωμένα στοιχεία του καλαθιού πληθωρισμού της.

Η αξιωματική αντιπολίτευση της χώρας αντέδρασε.

«Μια μέρα σαν αυτή, η TurkStat έκρυψε το καλάθι προϊόντων και τη μέση τιμή τους που ανακοινώνεται από το 2003», δήλωσε ο Faik Oztrak, εκπρόσωπος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, σε συνέντευξη Τύπου στις 3 Ιουνίου.

Σε απάντηση στην κριτική, ο αναπληρωτής πρόεδρος της TurkStat, Ibrahim Demir, δήλωσε στο κρατικό πρακτορείο Anadolu το Σάββατο ότι 17 ανεπτυγμένες χώρες ή χώρες της ΕΕ δεν δημοσιεύουν αλλαγές τιμών σε μεμονωμένα είδη. Ο Demir, ωστόσο, είπε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να δημοσιεύει μια λεπτομερή ανάλυση των καταναλωτικών αγαθών.

Η υπηρεσία είπε στο Bloomberg ότι θέλει να εναρμονίσει τη διαφάνεια των δεδομένων της με τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, μοιράζοντας την ταξινόμηση της ατομικής κατανάλωσης στα νοικοκυριά στην πενταψήφια δομή (COICOP 5), σε αντίθεση με τον προηγούμενο τετραψήφιο δείκτη (COICOP 4). Δεν ανέφερε γιατί αφαίρεσε την άνοδο των τιμών για έναν ενδεικτικό κατάλογο αγαθών που προηγουμένως περιλαμβάνονταν σε μηνιαίες εκθέσεις πληθωρισμού.

Αυξάνονται οι διαμάχες

Η στατιστική υπηρεσία είχε ήδη τραβήξει την προσοχή, αφότου δύο επικεφαλής στατιστικολόγοι που εργάζονταν στα στοιχεία για τον πληθωρισμό αποχώρησαν μέσα σε ένα μήνα -ο ένας επικαλούμενος λόγους υγείας.

Ο περιορισμός του πληθωρισμού στην Τουρκία είναι μια βασική πρόκληση για τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενόψει των εκλογών που είναι προγραμματισμένες για τον Ιούνιο του 2023, καθώς η κρίση κόστους ζωής χτυπάει τους φτωχότερους Τούρκους που παραδοσιακά ψήφιζαν το κυβερνών κόμμα του AK.

Ενώ οι ηγέτες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν πρόβλημα πληθωρισμού, η αδιάκοπη αύξηση των τιμών στην Τουρκία είναι ιδιαίτερα άβολη για τον Ερντογάν, ο οποίος υποστηρίζει ότι τα υψηλότερα επιτόκια οδηγούν τις τιμές, το αντίθετο της κυρίαρχης οικονομικής σκέψης.

Ο Ερντογάν επανέλαβε τη Δευτέρα τις απόψεις του και αρνήθηκε ότι ο πληθωρισμός είναι το κύριο πρόβλημα της Τουρκίας, λέγοντας ότι το υψηλότερο κόστος δανεισμού κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους.

Αμφισβητούνται τα στοιχεία της TurkStat

Ο Έριντς Γιέλνταν, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Kadir Has στην Κωνσταντινούπολη, προειδοποίησε ότι η απόφαση να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο δημοσιεύονται τα δεδομένα θα βλάψει τη φήμη της TurkStat.

«Η Τουρκία χρειάζεται επειγόντως διαφανείς και ανοιχτές πληροφορίες», είπε. «Το αν αυτό ευθυγραμμίζεται με τη Eurostat ή όχι δεν είναι δείκτης για εμάς».

Δεν είναι η πρώτη φορά που αμφισβητούνται τα στοιχεία πληθωρισμού της TurkStat.

Μια ομάδα ανεξάρτητων μελετητών, η ENAGroup, δημοσιεύει εναλλακτικά μηνιαία στοιχεία για τον πληθωρισμό, τοποθετώντας τις τιμές καταναλωτή πολύ υψηλότερα από τις ανακοινωθείσες. Ανέφερε ότι ο πληθωρισμός τον Μάιο επιταχύνθηκε σχεδόν 161% (η στατιστική υπηρεσία ενημέρωσε ότι ήταν 73,5%).

Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να απαγορεύσει σε ανεξάρτητους οικονομολόγους να δημοσιεύουν τα δικά τους στοιχεία για τους οικονομικούς δείκτες, χωρίς προηγουμένως να ζητήσουν την έγκριση της TurkStat, με πιθανή ποινή φυλάκισης έως και τριών ετών για τυχόν παραβιάσεις.