ΔΝΤ: Πώς τα υψηλά ναύλα αυξάνουν τον πληθωρισμό

Το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μέσω των θαλάσσιων εμπορικών διαδρομών επταπλασιάστηκε τους 18 μήνες μετά τον Μάρτιο του 2020, ενώ το κόστος αποστολής χύδην εμπορευμάτων αυξήθηκε ακόμη περισσότερο.

Έρευνα οικονομολόγων του ΔΝΤ δείχνει ότι ο πληθωριστικός αντίκτυπος αυτών των υψηλότερων δαπανών πρόκειται να συνεχίσει να εντείνται μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Οι ίδιοι εκτιμούν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πιθανότατα θα επιδεινώσει τον παγκόσμιο πληθωρισμό.

Μελετώντας δεδομένα από 143 χώρες τα τελευταία 30 χρόνια, οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ διαπιστώουν ότι το κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων μέσω θαλάσσης είναι μια σημαντική κινητήρια δύναμη του πληθωρισμού σε όλο τον κόσμο: όταν οι ναύλοι διπλασιάζονται, ο πληθωρισμός αυξάνεται κατά περίπου 0,7 ποσοστιαίες μονάδες. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα αποτελέσματα είναι αρκετά επίμονα, κορυφώνονται μετά από ένα χρόνο και διαρκούν έως και 18 μήνες. Αυτό σημαίνει ότι η αύξηση των ναύλων που παρατηρήθηκε το 2021 θα μπορούσε να αυξήσει τον πληθωρισμό κατά περίπου 1,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2022.

Ενώ η μετακύλιση στον πληθωρισμό είναι μικρότερη από αυτή που σχετίζεται με τις τιμές των καυσίμων ή των τροφίμων - οι οποίες αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερο μερίδιο των αγορών των καταναλωτών - τα ναύλα είναι πολύ πιο ασταθή. Ως αποτέλεσμα, η συμβολή στη διακύμανση του πληθωρισμού λόγω των παγκόσμιων μεταβολών των τιμών της ναυτιλίας είναι ποσοτικά παρόμοια με τη διακύμανση που προκαλείται από κλυδωνισμούς στις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων.

Οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ υπολογίζουν ότι η αύξηση των ναύλων έχει αντίκτυπο στις τιμές των εισαγόμενων αγαθών εντός δύο μηνών και περνά γρήγορα στις τιμές παραγωγού, πολλοί από τους οποίους βασίζονται σε εισαγόμενες εισροές για την παραγωγή των αγαθών τους.

Αλλά ο αντίκτυπος στις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές στο ταμείο αυξάνεται πιο σταδιακά, φτάνοντας στο υψηλότερο σημείο μετά από 12 μήνες.

Πρόκειται σύμφωνα με τους ίδιους για μια πολύ πιο αργή διαδικασία από αυτή που παρατηρείται μετά από μια άνοδο των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου, την οποία οι οδηγοί αυτοκινήτων διαπιστώνουν στα βενζινάδικα μέσα σε έναν με δύο μήνες.

Οι ερευνητές του ΔΝΤ τονίζουν ότι η άνοδος των ναύλων επηρεάζει τον πληθωρισμό σε ορισμένες χώρες περισσότερο από άλλες.

Πρώτον, τα δομικά χαρακτηριστικά μιας οικονομίας έχουν σημασία. Χώρες που εισάγουν περισσότερα από αυτά που καταναλώνουν βλέπουν μεγαλύτερες αυξήσεις στον πληθωρισμό, όπως και αυτές που είναι περισσότερο ενσωματωμένες στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Ομοίως, οι χώρες που συνήθως πληρώνουν υψηλότερα ναύλα - περίκλειστες χώρες, χώρες χαμηλού εισοδήματος και ιδιαίτερα νησιωτικά κράτη - έρχονται αντιμέτωπες με μεγαλύτερες αυξήσεις στον πληθωρισμό όταν αυξάνονται τα ναύλα.

Δεύτερον, ένα ισχυρό και αξιόπιστο πλαίσιο νομισματικής πολιτικής μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στον μετριασμό των δευτερογενών επιπτώσεων από τις τιμές εισαγωγής και τον πληθωρισμό.