Σύνοδος Κορυφής: Καλό... Μάιο οι κρίσιμες αποφάσεις για την ενέργεια

Το θέμα της ενέργειας είναι πού δύσκολο, παραδέχτηκε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά την ολοκλήρωση της πολύωρης συνεδρίασης των ηγετών.

Υπάρχει η επιλογή να στηθεί μηχανισμός κοινός μηχανισμός για προμήθεια φυσικού αερίου και θα πρέπει να εργαστούμε για να δούμε ποια άλλα μέτρα θα είναι τα πλέον επωφελή.

Εξετάσαμε διάφορες επιλογές για τη στήριξη των οικονομιών μας, σημείωσε από την πλευρά της η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα βον ντε Λάιεν. Ολες οι επιλογές έχουν υπέρ και κατά. Πρέπει να δούμε πρώτα την πηγή του προβλήματος των υψηλών τιμών ενέργειας και αυτό είναι οι τιμές στο φυσικό αέριο. Τα ενεργειακά μίγματα των κρατών μελών είναι διαφορετικά αλλά θα πρέπει να έχουμε μια κοινή προσέγγιση.

Θα χρησιμοποιήσουμε την κοινή διαπραγματευτική μας δύναμη. Επιπλέον πρέπει να διευρύνουμε το δίκτυο αγωγών μας αλλά και τους αποθηκευτικούς μας χώρους. Στόχος να έχουμε καλύψει 80% των αποθηκών φέτος και το 90% την επόμενη χρονιά.

Παράλληλα, σημείωσε ότι θα παρουσιαστούν λύσεις για «αποδέσμευση» της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από αυτή του φυσικού αερίου. Επ’ αυτού η Κομισιόν θα παρουσιάσει τις προτάσεις της τον Μάιο.

Η πρόεδρος της Κομισιόν επεσήμανε ότι στην Ιβηρική χερσόνησο υπάρχει ένα ειδικό θέμα γιατί έχει πολύ μικρό δίκτυο αγωγών. Γι’ αυτό θα υπάρχει «ειδικό καθεστώς», για την περιοχή.

Μακρόν: Η Κομισιόν θα έχει την εντολή να κάνει κοινές αγορές ενέργειας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει την εντολή να προβαίνει σε κοινές αγορές ενέργειας, προκειμένου να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει καλύτερο έλεγχο στον ενεργειακό εφοδιασμό της και στην αντιμετώπιση των τιμών της ενέργειας, ανακοίνωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Μακρόν είπε επίσης σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες ότι υπάρχει ανάγκη να βελτιωθεί η αποσύνδεση μεταξύ της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου.

Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για τη Γαλλία να αποδεχθεί το αίτημα της Ρωσίας να πληρώσει σε ρωσικά ρούβλια για το ρωσικό αέριο.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε δηλώσει νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι η Ρωσία θα επιδιώξει πληρωμές σε ρούβλια για αγορά φυσικού αερίου που πωλείται σε «μη φιλικές» χώρες, εγείροντας συναγερμό για μια πιθανή κρίση εφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Ο Μακρόν είπε σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες ότι «κείμενα δείχνουν ότι απαγορεύεται» να υπάρχουν τέτοιες απαιτήσεις για πληρωμές σε ρούβλια.

Ντράγκι: Η Κομισιόν θα συζητήσει επιλογές για να χαλαρώσει η κρίση ενέργειας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συζητήσει με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη επιλογές για να χαλαρώσει η κρίση στην αγορά ενέργειας που επιδεινώθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήλωσε σήμερα ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, συμπεριλαμβανομένης μιας πρότασης για επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές φυσικού αερίου.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συζητήσει με τα ενδιαφερόμενα μέρη, τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και ηλεκτρικής ενέργειας, εταιρείες διανομής και άλλους», είπε ο Ντράγκι σε συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι οι 27 συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε απαίτηση από τη Ρωσία να λάβει πληρωμές σε ρούβλια για τις εξαγωγές φυσικού αερίου της θα αντιπροσωπεύει παραβίαση της σύμβασης.

Τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για την ενέργεια

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταργήσει σταδιακά την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατό, όπως ορίζεται στη Διακήρυξη των Βερσαλλιών. Ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσβλέπει στο ολοκληρωμένο και φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο εκπονήθηκε σε στενό συντονισμό με τα κράτη μέλη, το οποίο θα υποβάλει η Επιτροπή για το σκοπό αυτό έως τα τέλη Μαΐου 2022. Οι εθνικές συνθήκες και το ενεργειακό μείγμα των κρατών μελών θα ληφθούν υπόψη.

Οι σταθερές υψηλές τιμές της ενέργειας έχουν ολοένα και πιο αρνητικό αντίκτυπο στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, κάτι που επιδεινώνεται περαιτέρω από τη ρωσική στρατιωτική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε τον τρόπο παροχής περαιτέρω ανακούφισης στους πιο ευάλωτους καταναλωτές και τον τρόπο στήριξης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων βραχυπρόθεσμα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

• καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να συνεχίσουν να κάνουν βέλτιστη χρήση της εργαλειοθήκης, συμπεριλαμβανομένου του νέου πλαισίου κρίσης για τις κρατικές ενισχύσεις, ως χρονικά περιορισμένη απόκλιση από το status quo. Όπως προτείνει η Επιτροπή, η προσωρινή φορολόγηση ή οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις στα υπερβολικά κέρδη (σ.σ. επιχειρήσεων ενέργειας) μπορεί να είναι χρήσιμη πηγή εθνικής χρηματοδότησης.
• αναθέτει στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, επειγόντως, να επικοινωνήσουν με τους ενεργειακούς φορείς και να συζητήσουν, εάν και πώς, οι βραχυπρόθεσμες επιλογές όπως παρουσιάζονται από την Επιτροπή (άμεση υποστήριξη στους καταναλωτές μέσω κουπονιών, επιστροφές φόρων ή μέσω ενός "μοντέλου συγκέντρωσης/μεμονωμένου αγοραστή", κρατικές ενισχύσεις, φορολογία (ειδικοί φόροι κατανάλωσης και ΦΠΑ), ανώτατα όρια τιμών, ρυθμιστικά μέτρα όπως συμβάσεις για διαφορές) θα συμβάλουν στη μείωση της τιμής του φυσικού αερίου και στην αντιμετώπιση των μεταδοτικών επιπτώσεών της στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές συνθήκες·
• καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα των υπερβολικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, διατηρώντας τα κίνητρα για την πράσινη μετάβαση, διατηρώντας την ασφάλεια του εφοδιασμού και αποφεύγοντας το δυσανάλογο δημοσιονομικό κόστος.

Στο παρόν πλαίσιο των πολύ υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η Επιτροπή είναι έτοιμη να αξιολογήσει επειγόντως τη συμβατότητα των έκτακτων προσωρινών μέτρων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που κοινοποιούν τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων για τον μετριασμό των επιπτώσεων των τιμών των ορυκτών καυσίμων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τις διατάξεις της Συνθήκες και Κανονισμός 2019/943.

Κατά την αξιολόγηση αυτής της συμβατότητας, η Επιτροπή θα διασφαλίσει επίσης, μέσω ταχείας διαδικασίας, ότι πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: τα μέτρα μειώνουν τις τιμές της spot αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για εταιρείες και καταναλωτές και δεν επηρεάζουν τους όρους συναλλαγών σε βαθμό αντίθετο προς το κοινό συμφέρον. Κατά τη διεξαγωγή αυτής της αξιολόγησης, θα ληφθεί υπόψη ο προσωρινός χαρακτήρας των μέτρων και το επίπεδο διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας με την ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε την άμεση ετοιμότητα της ΕΕ και ανέθεσε στο Συμβούλιο να εξετάσει τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με την πολιτική αποθήκευσης αερίου της ΕΕ, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τα συμφέροντα των κρατών μελών με σημαντική ικανότητα αποθήκευσης, προκειμένου να διασφαλιστεί δίκαιη ισορροπία. Η αναπλήρωση της αποθήκευσης αερίου σε ολόκληρη την Ένωση θα πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τα εθνικά μέτρα ετοιμότητας. Ενόψει του επόμενου χειμώνα, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα:

1. δημιουργήσουν τους απαραίτητους μηχανισμούς αλληλεγγύης και αποζημίωσης·
2. να συνεργαστούν για την εθελοντική κοινή αγορά φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου, αξιοποιώντας βέλτιστα το συλλογικό πολιτικό βάρος και το βάρος της αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της για τη μείωση των τιμών στις διαπραγματεύσεις. Η κοινή πλατφόρμα αγορών θα είναι επίσης ανοιχτή για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους τρεις συνδεδεμένους Ανατολικούς Εταίρους.
3. θα ολοκληρώσουν και να βελτιώσουν τις διασυνδέσεις φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένου του πλήρους συγχρονισμού των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας·
4. εργαστούν για τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού για όλα τα κράτη μέλη.

Η ενεργειακή ασφάλεια και η κλιματική ουδετερότητα μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται σε μια ισχυρή και πλήρως διασυνδεδεμένη εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και μια εύρυθμη αγορά άνθρακα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε πώς να προχωρήσει η εργασία για την παρακολούθηση και τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας τους. Καλεί την Επιτροπή να λάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες έως τον Μάιο του 2022, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις τελικές εκθέσεις ACER και ESMA.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να συντονίζεται με διεθνείς εταίρους προκειμένου να εξασφαλιστεί επαρκής εφοδιασμός και να μετριαστεί η αύξηση των τιμών της ενέργειας