Οι 22 τεχνολογίες που μπορεί να αλλάξουν τον κόσμο

H εντυπωσιακά γρήγορη εξέλιξη και διάθεση των εμβολίων κατά του κορωνοϊού αποτελεί μια υπενθύμιση της δύναμης που έχουν η επιστήμη και η τεχνολογία να αλλάξουν τον κόσμο. 

Αν και τα εμβόλια που στηρίζονται στην τεχνολογία mRNA μοιάζουν να δημιουργήθηκαν σχεδόν άμεσα, στην πραγματικότητα υπάρχουν δεκαετίες έρευνας από πίσω, από τη δεκαετία του 1970.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά κανόνα χρειάζονται χρόνια για να εμφανιστεί μια νέα τεχνολογία, μπορούμε να περιμένουμε ανάλογες θετικές εκπλήξεις και το 2022; To Economist παρουσιάζει 22 τεχνολογίες που αξίζουν την προσοχή μας.

Ηλιακή γεωμηχανική

Ακούγεται εξαιρετικά απλή σαν ιδέα. Αν ο πλανήτης θερμαίνεται υπερβολικά, γιατί να μην του προσφέρουμε λίγη σκιά;

Γνωρίζουμε ότι η σκόνη και η στάχτη που απελευθερώνουν τα ηφαίστεια και κατακάθεται στην στρατόσφαιρα οδηγεί σε πτώση της θερμοκρασίας. Η έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο το 1991 μείωσε τη θερμοκρασία της Γης κατά 0,5 βαθμούς Κελσίου για τέσσερα χρόνια. Η ηλιακή γεωμηχανική, η οποία είναι γνωστή ως διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας, θα έκανε το ίδιο πράγμα σκοπίμως.

Πρόκειται για μια εξαιρετικά αμφιλεγόμενη τεχνολογία. Θα έχει αποτέλεσμα; Θα επηρεάσει τα μετεωρολογικά μοτίβα; Θα υπονομεύσει τις προσπάθειες περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου;

Πολιτικοί και ακτιβιστές έχουν αντιταχθεί στις προσπάθειες να εφαρμοστεί η ιδέα. Ωστόσο, το 2022 ομάδα επιστημόνων στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ ελπίζει να διενεργήσει ένα πείραμα ονόματι scopex. Θα στείλουν ένα μπαλόνι στη στρατόσφαιρα, με στόχο να απελευθερώσουν 2 κιλά υλικού (πιθανότατα ανθρακικό ασβέστιο) και στη συνέχεια να μετρήσουν πώς διαχέεται, αντιδρά και διασκορπίζει την ηλιακή ενέργεια.

Αντλίες θερμότητας

Η θέρμανση των κτιρίων τον χειμώνα αντιστοιχεί περίπου στο ένα τέταρτο της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας. Η θέρμανση των κτιρίων γίνεται κατά κύριο λόγο με ξύλα, φυσικά αέριο ή αργό πετρέλαιο.

Για να επιτευχθούν οι παγκόσμιοι στόχοι για την κλιματική αλλαγή, αυτό πρέπει να αλλάξει. Η πιο ελπιδοφόρα εναλλακτική είναι η χρήση αντλιών θερμότητας, ουσιαστικά ψυγείων που λειτουργούν αντίστροφα. Αντί να αντλούν θερμότητα από έναν χώρο για να τον ψύξουν, οι αντλίες θερμότητας αντλούν θερμότητα από έναν εξωτερικό χώρο για να τη μεταφέρουν σε έναν εσωτερικό και να τον ζεστάνουν.

Ακριβώς επειδή μετακινούν ουσιαστικά την υφιστάμενη θερμότητα μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικές. Για κάθε κιλοβάτ ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται, οι αντλίες θερμότητας μπορούν να προσφέρουν 3 κιλοβάτ θερμότητας, καθιστώντας τις πιο φθηνές από τους ηλεκτρικούς θερμαντήρες.

Αεροπλάνα υδρογόνου

Η ηλεκτροκίνηση μπορεί να θεωρείται πλέον το μέλλον των αυτοκινήτων αλλά για τα αεροσκάφη τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Οι μπαταρίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για μικρά αεροσκάφη. Μπορεί η ηλεκτρική ενέργεια από κυψέλες καυσίμου υδρογόνου να δώσει τη λύση;

Η ZeroAvia με έδρα την Καλιφόρνια, σχεδιάζει να πραγματοποιήσει δοκιμαστικές πτήσεις αεροσκάφους 20 θέσεων και να υποβάλλει αίτημα για έγκριση του συστήματος πρόωσης με υδρογόνο που έχει εξελίξει, ως το τέλος της χρονιάς.

Η Universal Hydrogen, επίσης από την Καλιφόρνια, ελπίζει ότι το 40 θέσεων αεροσκάφος της θα απογειωθεί τον Σεπτέμβριο το 2022.

Αμεση δέσμευση αέρα

Το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη. Οπότε γιατί να μην το ρουφήξουμε χρησιμοποιώντας μηχανές;

Υπάρχουν αρκετά startup που εξελίσσουν την άμεση δέσμευση αέρα, μια τεχνολογία που κάνει ακριβώς αυτό.

Το 2022, η Carbon Engineering, μια καναδική εταιρεία, θα ξεκινήσει την κατασκευή της μεγαλύτερης εγκατάστασης άμεσης δέσμευσης αέρα στο Τέξας, η οποία θα είναι σε θέση να δεσμεύει 1 εκατομμύριο τόνους CO2 τον χρόνο.

Κατακόρυφη καλλιέργεια

Μια νέου τύπου γεωργία είναι υπό εξέλιξη. Οι κατακόρυφες καλλιέργειες σε εσωτερικούς χώρους και πολλαπλά επίπεδα, μειώνουν την ανάγκη για μεγάλες εκτάσεις και την εξάρτηση από τις καιρικές μεταβολές.

Το ενεργειακό κόστος παραμένει ένα πρόβλημα, αν και ο φωτισμός led έχει καταστήσει την όλη διαδικασία φθηνότερη. Επίσης, οι κατακόρυφες καλλιέργειες μπορεί να βρίσκονται κοντά στους πελάτες, να μειώσουν τα κόστη μεταφοράς και τις εκπομπές ρύπων. Η χρήση νερού είναι περιορισμένη και δεν υπάρχει ανάγκη για ζιζανιοκτόνα.

Φορτηγά πλοία με πανιά

Τα πλοία παράγουν το 3% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τούτο δεν αποτελούσε πρόβλημα την εποχή των ιστιοφόρων, το οποίο αποτελεί βασικό λόγο για τη μεγάλη επιστροφή των πανιών, σε high-tech μορφή.

Το 2022 η γαλλική Michelin θα εξοπλίσει ένα φορτηγό πλοίο με ένα φουσκωτό πανί, το οποίο αναμένεται να μειώσει την κατανάλωση καυσίμων κατά 20%. Η Mol, μια ιαπωνική ναυτιλιακή, σχεδιάζει να τοποθετήσει ένα πτυσσόμενο άκαμπτο πανί σε πλοίο τον Αύγουστο του 2022.

Ως το τέλος του 2022 ο αριθμός των μεγάλων φορτηγών πλοίων με κάποιου είδους πανιά θα έχει τετραπλασιαστεί σε 40.

Ψηφιακή γυμναστική

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κάνουν αρκετή φυσική άσκηση. Πολλοί θα το ήθελαν, αλλά δεν έχουν το κίνητρο.

Oι κάσκες εικονικής πραγματικότητας αφήνουν τους ανθρώπους να παίζουν παιχνίδια και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού να καίνε θερμίδες, καθώς ρίχνουν γροθιές σε φανταστικά αντικείμενα και πηδάνε φανταστικά εμπόδιο.

Τα προγράμματα ψηφιακής εκγύμνασης έγιναν πιο δημοφιλή κατά τη διάρκεια της πανδημίας καθώς τα lockdown έκλεισαν τα γυμναστήρια και βγήκε στην αγορά το Oculus Quest 2. Eν τω μεταξύ, το Supernatural, μια εφαρμογή ψηφιακής εκγύμνασης που είναι διαθέσιμη μόνο στις ΗΠΑ, μπορεί να κυκλοφορήσει και στην Ευρώπη.

Εμβόλια για τον HIV και τη μαλάρια

Η εντυπωσιακή επιτυχία των εμβολίων κατά του κορωνοϊού που στηρίζονται στην τεχνολογία mRNA προαναγγέλλει μια νέα εποχή για τα εμβόλια.

Η Moderna εξελίσσει ένα εμβόλιο κατά του HIV στη βάση της ίδιας τεχνολογίας mRNA που χρησιμοποίησε στο εξαιρετικά επιτυχημένο εμβόλιο της κατά του κορωνοϊού. Το 2021 ξεκίνησαν οι κλινικές δοκιμές και τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται το 2022. H ΒioNTech εργάζεται πάνω σε ένα νέο εμβόλιο για τη μαλάρια. Οι κλινικές δοκιμές αναμένεται να ξεκινήσουν το 2022.

Μοσχεύματα οστών τρισδιάστατης εκτύπωσης

Εδώ και χρόνια, ερευνητές προσπαθούν να εξελίξουν τεχνικές για τη δημιουργία τεχνητών οργάνων χρησιμοποιώντας την τρισδιάστατη εκτύπωση βιολογικών υλικών. O απώτερος στόχος είναι να ληφθούν μερικά κύτταρα από έναν ασθενή και να δημιουργηθούν πλήρως λειτουργικά όργανα για μεταμόσχευση, το οποίο θα έβαζε τέλος στις μεγάλες λίστες αναμονής, στις δοκιμές για συμβατά μοσχεύματα και στον κίνδυνο απόρριψης

Ο στόχος είναι ακόμα μακριά για τα σπλαχνικά όργανα. Αλλά τα οστά δεν είναι τόσο δύσκολα.
Δύο startup, το Particle3d και το adam, ελπίζουν να έχουν εκτυπωμένα οστά διαθέσιμα για μεταμόσχευση το 2022.

Και οι δύο εταιρείες χρησιμοποιούν υλικά με βάση το ασβέστιο για να τυπώσουν τα οστά τους.

Ιπτάμενα ηλεκτρικά ταξί

Τα ιπτάμενα ταξί αντιμετωπίζονται εδώ και καιρό ως μια μη ρεαλιστική φαντασίωση, αλλά τα τελευταία χρόνια τα πράγματα δείχνουν πιο σοβαρά. Αρκετές εταιρείες από όλον τον κόσμο θα κάνουν δοκιμαστικές πτήσεις το 2022 με στόχο να λάβουν έγκριση για εμπορική χρήση μετά από ένα ή δύο χρόνια.

Η Joby Aviation, με έδρα την Καλιφόρνια, σχεδιάζει να κατασκευάσει πάνω από δέκα πενταθέσια ταξί, με αυτονομία 150 μιλίων. Η γερμανική Volocopter σκοπεύει να προσφέρει υπηρεσίες ιπτάμενου ταξί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το 2024.

Διαστημικός τουρισμός

Μετά από μια εκπληκτική χρονιά για τον διαστημικό τουρισμό το 2021, οι προσδοκίες είναι υψηλές για το 2022.

Η Virgin Galactic του Ρίσταρντ Μπράνσον κέρδισε την κούρσα με την Blue Origin του Τζεφ Μπέζος, και πραγματοποίησε το πρώτο διαστημικό ταξίδι τον Ιούλιο. Τον Σεπτέμβριο, η SρaceX του Έλον Μασκ έστειλε τέσσερις επιβάτες σε ολιγοήμερη «κρουαζιέρα» γύρω από τη Γη.

Οι τρεις εταιρείες ελπίζουν ότι θα στείλουν περισσότερους «τουρίστες» στο διάστημα το 2022.

Παραδόσεις με drone

Πέρασε περισσότερος καιρός από ότι αναμενόταν για να σηκωθούν από το έδαφος. Αλλά οι νέοι κανονισμοί οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ το 2021, θα βοηθήσουν τις παραδόσεις με drone να κερδίσουν έδαφος το 2022.

Η Manna, ένα ιρλανδικό startup το οποίο παραδίδει βιβλία, γεύματα και φάρμακα στην περιφέρεια του Γκάλγουεϊ, σχεδιάζει να επεκτείνει την υπηρεσία της στην Ιρλανδία και τη Βρετανία. Η Wing, θυγατρική της Google, πραγματοποιεί δοκιμαστικές παραδόσεις στις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Φινλανδία.

Η Dronamics, βουλγαρικό startup, θα αρχίσει να χρησιμοποιεί drone για να μεταφέρει φορτίο σε 39 αεροδρόμια.

Aθόρυβα υπερηχητικά αεροσκάφη

Για μισό αιώνα, οι επιστήμονες αναρωτιούνταν κατά πόσον οι αλλαγές στο σχήμα ενός υπερηχητικού αεροσκάφους θα μείωναν την ένταση του θορύβου. Μόνο τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει οι υπολογιστές τόσο ισχυροί ώστε να κάνουν τις απαιτούμενες προσομοιώσεις για να μετατρέψουν τις θεωρίες μείωσης του θορύβου σε πράξη.

Το 2022 το x-59 Quest της NASA θα κάνει την πρώτη του δοκιμαστική πτήση. Η πτήση θα πραγματοποιηθεί πάνω από χερσαίο έδαφος. Τούτο είναι σημαντικό αν λάβουμε υπόψη ότι το Concorde, το πρώτο και μοναδικό υπερηχητικό εμπορικό αεροσκάφος δεν επιτρεπόταν να ταξιδεύει πιο γρήγορα από τον ήχο όταν πετούσε πάνω από χερσαία εδάφη.

Ο «ηχητικός κρότος» του x-59 αναμένεται να είναι το ένα όγδοο του Concorde. Στα 75 ντεσιμπέλ, θα είναι ανάλογο με μια μακρινή καταιγίδα.

Η NASA ελπίζει ότι αν οι δοκιμές είναι επιτυχημένες οι ρυθμιστικές αρχές θα άρουν την απαγόρευση πτήσης των υπερηχητικών αεροσκαφών πάνω από χερσαία γη.

Κατοικίες τρισδιάστατης εκτύπωσης

Οι αρχιτέκτονες χρησιμοποιούν συχνά την τρισδιάστατη εκτύπωση για να δημιουργήσουν μακέτες κτιρίων. Αλλά η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μεγαλύτερη κλίμακα για την κατασκευή κανονικών κτιρίων.

Το 2022 η Mighty Buildings, με έδρα την Καλιφόρνια, θα ολοκληρώσει την κατασκευή 15 φιλικών στο περιβάλλον κατοικιών με τρισδιάστατη εκτύπωση. Η Icon, με έδρα το Τέξας, σχεδιάζει να αρχίσει την ανέγερση μιας κοινότητας 100 κατοικιών κοντά στο Όστιν.

Τεχνολογία ύπνου

Είναι η νέα τρέλα στη Σίλικον Βάλεϊ. Μη όντας ικανοποιημένοι από τη μεγιστοποίηση της απόδοσής τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι κομπιουτεράδες θέλουν τώρα να βελτιστοποιήσουν και τον ύπνο τους, χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνολογίες. Μεταξύ αυτών, κορδέλες και βραχιόλια που καταγράφουν και παρακολουθούν την ποιότητα του ύπνου, μηχανές που βγάζουν χαλαρωτικούς ήχους, συσκευές που θερμαίνουν στρώματα και έξυπνα ξυπνητήρια τα οποία σε σηκώνουν από το κρεβάτι την ιδανική στιγμή.

H Google λάνσαρε το 2021 ένα τάμπλετ που παρακολουθεί τον ύπνο και η Amazon αναμένεται να ακολουθήσει το 2022.

Προσωποποιημένη διατροφή

Οι δίαιτες δεν έχουν αποτέλεσμα. Πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι ο μεταβολισμός του καθενός είναι μοναδικός και ότι έτσι θα έπρεπε να είναι και οι διατροφικές επιλογές.

Εδώ μπαίνει στο παιχνίδι η προσωποποιημένη διατροφή: εφαρμογές που σου λένε τι και πότε να φας, χρησιμοποιώντας αλγόριθμους, τεστ αίματος και δεδομένα για τον τρόπο ζωής και για τη φυσική σου κατάσταση.

Μετά από επιτυχημένα λανσαρίσματα στις ΗΠΑ, οι εταιρείες προσωποποιημένης διατροφής έχουν βάλει στο μάτι και άλλες αγορές.

Φορετοί ιχνηλάτες υγείας

Οι ιατρικές διαγνώσεις από απόσταση έχουν γίνει πλέον κάτι το συνηθισμένο. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τις προοπτικές των φορετών ιχνηλατών υγείας όπως το Fitbit ή το Apple Watch.

Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούνται κυρίως για την καταγραφή της φυσικής κατάστασης. Αλλά τα όρια μεταξύ ιατρικής και καταναλωτικής χρήσης των συσκευών αυτών αρχίζουν να θολώνουν, λένε αναλυτές της Gartner. Τα έξυπνα ρολόγια μπορούν ήδη να μετρήσουν το οξυγόνο στο αίμα, να κάνουν καρδιογραφήματα και να διαγνώσουν την καρδιακή μαρμαρυγή.

Το metaverse

H λέξη «metaverse» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο μυθιστόρημα «Snow Crash» του Νιλ Στέφενσον και αναφερόταν σε ένα ψηφιακό κόσμο, ο οποίος ήταν προσβάσιμος μόνο μέσω ειδικών γυαλιών και στον οποίο οι άνθρωποι μπορούσαν να συναντηθούν, να παίξουν παιχνίδια, να φλερτάρουν και πολλά πέρα από αυτά. 

Το 2022 αναφέρεται στη μείξη βιντεοπαιχνιδιών, κοινωνικής δικτύωσης και διασκέδασης για τη δημιουργία νέων εμπειριών, όπως το να κολυμπά κανείς μέσα στο αγαπημένο του τραγούδι σε μια διαδικτυακή συναυλία. 

Παιχνίδια όπως το Minecraft, το Roblox και το Fortnite, είναι ενδιάμεσα σκαλοπάτια για ένα νέο αναδυόμενο μέσο. Το Facebook άλλαξε το όνομα του σε Meta για να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να αποσπάσει την προσοχή από τα άλλα προβλήματά του...

Kβαντική πληροφορική

Μια ιδέα που υπήρχε μόνο στους μαυροπίνακες τη δεκαετία του 1990 έχει εξελιχθεί σε μια κούρσα δισεκατομμυρίων ανάμεσα σε κυβερνήσεις, τεχνολογικούς κολοσσούς και startup: η χρησιμοποίηση στοιχείων της κβαντικής φυσικής για την κατασκευή ενός νέου είδους υπολογιστή. 

Οι κβαντικοί υπολογιστές θα μπορούσαν να υπερκεράσουν οποιαδήποτε μη κβαντική μηχανή που θα μπορούσε να κατασκευαστεί, πραγματοποιώντας με μεγάλη ταχύτητα υπολογισμούς για την επίλυση προβλημάτων στην κρυπτογραφία, τη χημεία και τα χρηματοοικονομικά. 

Αλλά πότε θα είναι διαθέσιμοι τέτοιοι υπολογιστές; Μια μέτρηση της ισχύος ενός κβαντικού υπολογιστή είναι ο αριθμός των qubits. Mια κινεζική ομάδα έχει κατασκευάσει έναν υπολογιστή με 66 qubits. Η αμερικανική IBM ελπίζει να φτάσει τα 433 qubits το 2022 και τα 1.000 το 2023. 

Ψηφιακοί επηρεαστές

Σε αντίθεση με τους ανθρώπους που επηρεάζουν την κοινή γνώμη, οι ψηφιακοί επηρεαστές δεν αργούν ποτέ σε μια φωτογράφιση, δεν μεθάνε σε πάρτι και δεν γερνάνε. Ο λόγος είναι ότι οι ψηφιακοί επηρεαστές είναι απλώς χαρακτήρες που έχουν δημιουργήσει προγράμματα υπολογιστών και οι οποίοι προωθούν προϊόντα στο Instagram, το Facebook και το TikTok. 

Η πιο γνωστή είναι η Μικέλα Σόουζα ή η «Λιλ Μικέλα», μια φανταστική 19χρονη βραζιλιανοαμερικάνα με 3 εκατομμύρια ακόλουθους στο Instagram. 

Διεπαφές εγκεφάλου-υπολογιστή

Τον Απρίλιο του 2019 ο Έλον Μασκ έγραψε με ενθουσιασμό στον λογαριασμό του στο Twitter ότι ένας πίθηκος «παίζει κυριολεκτικά ένα βιντεοπαιχνίδι χρησιμοποιώντας ένα τσιπ στον εγκέφαλό του».

Η εταιρεία του, η Neuralink, είχε εμφυτεύσει δύο μικροσκοπικά ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο του πιθήκου. Τα σήματα από τα ηλεκτρόδια, τα οποία μεταδίδονταν ασύρματα και στη συνέχεια αποκωδικοποιούνταν από έναν κοντινό υπολογιστή, επέτρεπαν στον πίθηκο να παίζει «mind-Pong».

Το 2022 η Neuralink φιλοδοξεί να δοκιμάσει την τεχνολογία αυτή σε ανθρώπους. 

Τεχνητό κρέας και ψάρι

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ είχε σχολιάσει κάποτε πόσο παράδοξο είναι να μεγαλώνεις ένα ολόκληρο κοτόπουλο για να φας μόνο ένα στήθος ή μια φτερούγα. 

Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, περίπου 70 εταιρείες «καλλιεργούν» κρέατα σε βιοαντιδραστήρες. Κύτταρα που συλλέγονται από ζώα τοποθετούνται σε σούπες πλούσιες σε πρωτεΐνες, ζάχαρα, λίπη, βιταμίνες και μέταλλα. 

Το 2020 η Eat Just, ένα startup τεχνητού κρέατος με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, έγινε η πρώτη εταιρεία που κέρδισε έγκριση για την πώληση των προϊόντων της στη Σιγκαπούρη. 

Το 2022 το ισραηλινό startup, SuperMeat, αναμένεται να κερδίσει την έγκριση για την πώληση μπέργκερ με καλλιεργημένο κοτόπουλο, για $10 το ένα, πολύ πιο φθηνά από τα $2.500 που στοίχιζε το 2018.