Φουντώνει η διαμάχη ΕΕ-Λευκορωσίας για μετανάστες και φυσικό αέριο

Να κλείσει βασικό αγωγό που μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ενωση απείλησε ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο, κλιμακώνοντας τη διαμάχη που φουντώνει σχετικά με τους μετανάστες που προσπαθούν να περάσουν από τη χώρα του στην ΕΕ.

Οπως μεταδίδει το Bloomberg, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, η ΕΕ σχεδιάζει περισσότερες κυρώσεις στον απομονωμένο αυταρχικό ηγέτη, ο οποίος έχει στραφεί στη Μόσχα για οικονομική και πολιτική υποστήριξη.

Για δεύτερη διαδοχική μέρα, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ μίλησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν για την κατάσταση, όπως ενημέρωσε το Κρεμλίνο. Σε απάντηση στις εκκλήσεις της Μέρκελ να μεσολαβήσει στον σύμμαχό του Λουκασένκο, ο Πούτιν επανέλαβε τη θέση του ότι η ΕΕ πρέπει να συνομιλήσει απευθείας με το Μινσκ.

Οι προσφυγικές εντάσεις στα σύνορα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας -για τις οποίες η ΕΕ κατηγορεί τον Λουκασένκο ότι υποκίνησε λόγω της πίεσης που ασκεί στην κυβέρνησή του για τη βίαιη καταστολή των εγχώριων αντιπάλων του- έχουν αυξηθεί τις τελευταίες ημέρες, με αρκετές χιλιάδες ανθρώπους να έχουν κολλήσει στα σύνορα.

Ρωσία: Δεν υπήρξε διαβούλευση με τον Λουκασένκο για τις ροές

Το Κρεμλίνο δήλωσε την Παρασκευή ότι ο Λευκορώσος ηγέτης Αλεξάντερ Λουκασένκο δεν είχε διαβουλευτεί με τη Μόσχα προτού εγείρει τη δυνατότητα περικοπής των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και ότι η Ρωσία είναι ένας αξιόπιστος εξαγωγέας που εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της.

Οπως σημειώνει το Bloomberg, δεν είναι σαφές εάν ο Λευκορώσος πρόεδρος είχε τη νομική εξουσία να το κάνει. Από τότε που οι εντάσεις με τη Δύση εκτοξεύτηκαν πέρυσι, μετά την καταστολή των επικριτών του ύστερα από τις προεδρικές εκλογές, ο Λουκασένκο απείλησε με ένα ευρύ φάσμα κινήσεων αντιποίνων, αλλά ακολούθησε μόνο λίγες.

«Ζεσταίνουμε την Ευρώπη και μας απειλούν ότι θα κλείσουν τα σύνορα», είπε ο Λουκασένκο σε συνάντηση με αξιωματούχους. «Κι αν κόψουμε τη ροή φυσικού αερίου εκεί; Ως εκ τούτου, θα συνιστούσα στην ηγεσία της Πολωνίας, των Λιθουανών και άλλων άμυαλων να σκέφτονται πριν μιλήσουν». 

Περίπου το 20% των ρωσικών ροών φυσικού αερίου προς την ΕΕ στάλθηκε μέσω Λευκορωσίας μέχρι στιγμής φέτος, κυρίως μέσω του αγωγού Yamal-Europe, καθιστώντας τον βασική οδό εφοδιασμού καθώς η ήπειρος αντιμετωπίζει τη χειρότερη ενεργειακή κρίση των τελευταίων δεκαετιών, εν μέσω περιορισμένων ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου, μεταξύ άλλων παραγόντων. Η Ρωσία ασκεί πιέσεις στην ΕΕ για να εγκρίνει τον αμφιλεγόμενο αγωγό Nord Stream 2. Οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου διεύρυναν τα κέρδη τους, μετά την απειλή του Λουκασένκο.

Ο Λουκασένκο είπε ότι ζήτησε από τη Ρωσία να αναπτύξει στρατηγικά βομβαρδιστικά, ικανά να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα για να περιπολούν τα σύνορα της χώρας του και ότι σκέφτεται να κλείσει τη διαμετακόμιση φορτίου προς την Ευρώπη, καθώς και άλλα πιθανά μέτρα για αντίποινα σε τυχόν πρόσθετες κυρώσεις.

«Αυτό που κάνει ο Λουκασένκο είναι ανεύθυνο», δήλωσε την Πέμπτη ο Ολαφ Σολτς, επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας. «Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τελειώσει αυτό το παιχνίδι» πρόσθεσε, λέγοντας ότι «αυτό περιλαμβάνει κυρώσεις εναντίον όλων εκείνων που βοηθούν και υποστηρίζουν αυτό το παιχνίδι».

Νέες κυρώσεις από ΕΕ και ΗΠΑ

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μετά τη συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, δήλωσε την Τετάρτη ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να τιμωρήσουν το καθεστώς για ενορχήστρωση μιας «υβριδικής επίθεσης» στο μπλοκ.

«Πρέπει να προστατεύσουμε τις δημοκρατίες μας από αυτού του είδους το κυνικό γεωπολιτικό παιχνίδι εξουσίας», είπε στους δημοσιογράφους έξω από τον Λευκό Οίκο.

«Θα διευρύνουμε τις κυρώσεις μας κατά της Λευκορωσίας, οπότε πολύ γρήγορα στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, θα υπάρξει διεύρυνση των κυρώσεων», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν. «Από όσο πληροφορούμαι, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ετοιμάσει κυρώσεις που θα ισχύσουν στις αρχές Δεκεμβρίου».

Η Πολωνία εκτίμησε ότι χιλιάδες μετανάστες μπορεί να βρίσκονται στα δάση κατά μήκος των συνόρων και ακόμη περισσότεροι στη διαδρομή προς τη συνοριακή περιοχή από την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας. Η γειτονική Λιθουανία, που αντιμετωπίζει παρόμοιο πρόβλημα, κάλεσε τα Ηνωμένα Έθνη να ανοίξουν έναν ανθρωπιστικό διάδρομο στη Λευκορωσία.