Σύμφωνα με τα ευρήματα της 24ης Ετήσιας Έκθεσης CEO της PwC, ένα χρόνο μετά την ανακήρυξη της πανδημίας της Covid-19, η αισιοδοξία για την οικονομική ανάκαμψη βρίσκεται σε επίπεδα-ρεκόρ, με το 76% των παγκόσμιων επιχειρηματικών ηγετών να προβλέπουν βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης το 2021.
Η έρευνα πραγματοποιείται για 24η χρονιά με τη συμμετοχή 5.050 CEO από 100 χώρες, κατά το διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2021.
Το ποσοστό των CEO που εκφράζουν βεβαιότητα για την ανάπτυξη αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο αισιοδοξίας από το 2012, οπότε και εντάχθηκε ως ερώτημα στη μελέτη, ενώ ξεπερνάει κατά πολύ το 22% του 2020 και το 42% του 2019. Η αισιοδοξία αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη, με ποσοστό 86% και 76% αντίστοιχα.
«Μετά από έναν χρόνο πανδημίας, η οποία συνετέλεσε σε εκτεταμένες οικονομικές δυσκολίες, είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε ότι οι άνθρωποι που λαμβάνουν τις αποφάσεις για επενδύσεις και πρόσληψη προσωπικού νιώθουν συγκρατημένα αισιόδοξοι για την φετινή χρονιά. Οι CEO έχουν εμπιστοσύνη ότι η ανάπτυξη θα επιστρέψει, παίρνοντας ώθηση από την ταχεία εξέλιξη των εμβολίων και των προγραμμάτων εμβολιασμού σε πολλά μέρη του κόσμου», αναφέρει ο Bob Moritz, Πρόεδρος του παγκόσμιου δικτύου της PwC.
«Κατά τη διάρκεια της επεισοδιακής περυσινής χρονιάς, οι CEO χρειάστηκε να επανεξετάσουν και να επαναπροσδιορίσουν τι κάνουν και πώς το κάνουν, έχοντας ταυτόχρονα να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές δυσκολίες και να στηρίξουν τους υπαλλήλους που αναγκάστηκαν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα.
Οι CEO πλέον αντιμετωπίζουν δύο ουσιαστικές προκλήσεις: πρώτον, την ενίσχυση της εμπιστοσύνης για μεγάλο αριθμό ενδιαφερομένων μερών, των οποίων οι προσδοκίες από τις επιχειρήσεις είναι υψηλότερες από ποτέ, και δεύτερον, την προσαρμογή των λειτουργιών της επιχείρησης για την επίτευξη βιώσιμων αποτελεσμάτων σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Οι οργανισμοί που θα το πετύχουν, θα ενισχύουν τη θέση τους ώστε να μπορέσουν να βγουν από την πανδημία ως ισχυρές, ανθεκτικές και παραγωγικές επιχειρήσεις, ικανές να αντέξουν μελλοντικά σοκ».
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι CEO είναι πιο αισιόδοξοι σχετικά με τις προοπτικές των επιχειρήσεών τους. Περίπου 36% όσων ερωτήθηκαν ανέφεραν ότι είναι «Πολύ αισιόδοξοι» σχετικά με την αύξηση των εσόδων τους επόμενους 12 μήνες, σημειώνοντας άνοδο από το 27%το 2020.
Ωστόσο, ενώ η παγκόσμια αισιοδοξία έχει αυξηθεί, υπάρχει ευρεία διακύμανση μεταξύ κλάδων, αντικατοπτρίζοντας τους διαφορετικούς βαθμούς κατά τους οποίους η καταναλωτική συμπεριφορά έχει επηρεαστεί από την πανδημία. Οι CEO στους κλάδους τεχνολογίας και τηλεπικοινωνιών καταγράφουν τα υψηλότερα επίπεδα αισιοδοξίας σε ποσοστό 45% και 43%, αντίστοιχα. Οι CEΟ στους κλάδους μεταφορών και logistics (29%) και φιλοξενίας και αναψυχής (27%), είναι μεταξύ των λιγότερο αισιόδοξων σχετικά με την ικανότητά τους να αυξήσουν τα έσοδά τους κατά τους επόμενους 12 μήνες.
Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει τη θέση τους ως την κορυφαία αγορά στην οποία οι CEO προβλέπουν ανάπτυξη τους επόμενους 12 μήνες. Αυτό αποτυπώνεται με ποσοστό 35%, επτά μονάδες μπροστά από το 28% της Κίνας. Το 2020, οι ΗΠΑ ξεπερνούσαν την Κίνα μόλις κατά μια μονάδα.
Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις και οι συνεχιζόμενες εντάσεις επηρέασαν τις απόψεις των CEO στις ΗΠΑ. Πλέον περιορίζουν την εστίασή τους στην Κίνα, ως παράγοντα της ανάπτυξης, και δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στον Καναδά και το Μεξικό. Σε σύγκριση με το 2020, το ενδιαφέρον των CEO των ΗΠΑ για αυτές τις δύο χώρες αυξήθηκε κατά 78%. Εν τω μεταξύ, οι CEO της Κίνας εκδηλώνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για μεγάλες οικονομίες όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ιαπωνία, που αποτελούν βασικούς προορισμούς για τις εξαγωγές.
Στο 17%, η Γερμανία διατηρεί την τρίτη θέση στη λίστα των προορισμών ανάπτυξης, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο, στον απόηχο του Brexit, ανεβαίνει στην τέταρτη θέση (11%), ξεπερνώντας την Ινδία (8%). Η Ιαπωνία επίσης ανεβαίνει στην κατάταξη, κατακτώντας την έκτη θέση μεταξύ των πιο ελκυστικών προορισμών ανάπτυξης, ξεπερνώντας την Αυστραλία που κατείχε την ίδια θέση πέρυσι.
Η κλιματική αλλαγή επείγουσα προτεραιότητα
Το ποσοστό των CEO που εκφράζουν την ανησυχία τους για την κλιματική αλλαγή έχει αυξηθεί από το 24% το 2020, στο 30% το 2021. Αυτό αποτελεί μια οριακή αύξηση στο πλαίσιο του COP26, που θα πραγματοποιηθεί φέτος στην Γλασκώβη στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η κλιματική αλλαγή συγκεκριμένα, κατατάσσεται μόλις στην ένατη θέση μεταξύ των απειλών για την ανάπτυξη, από την οπτική των CEO. Επιπλέον,το 27% των CEO αναφέρει ότι «δεν ανησυχεί καθόλου» ή «δεν ανησυχεί πολύ» για την κλιματική αλλαγή. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή δεν θεωρείται άμεση απειλή για την ανάπτυξη, σε σύγκριση με άλλα θέματα, όπως η πανδημία, ο μεγάλος αριθμός κανονιστικών πλαισίων και οι κυβερνοαπειλές.
Το 39% των CEO που ερωτήθηκαν πιστεύουν ότι η επιχείρησή τους χρειάζεται αναλάβει περισσότερες δράσεις για την μέτρηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος τους. Επίσης, σε ποσοστό 43% πιστεύουν ότι η επιχείρησή τους χρειάζεται να κάνει περισσότερα για την αποτύπωση σε reports, των σχετικών στοιχείων. Αυτό είναι ενθαρρυντικό, καθώς είναι βασικό να παρέχονται περισσότερες και καλύτερες εταιρικές πληροφορίες σχετικά με τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, ώστε να επιτευχθεί η αλλαγή που χρειάζεται για μια οικονομία κλιματικής ουδετερότητας. Ωστόσο, το 60% των CEO δεν έχουν λάβει ακόμα υπόψη τους την κλιματική αλλαγή στις στρατηγικές για την διαχείριση κινδύνων, γεγονός ανησυχητικό καθώς αυτή αποτελεί αυξανόμενο κίνδυνο για τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, οι CEO σε χώρες με μεγάλη έκθεση σε φυσικούς κινδύνους όπως η Ινδία και η Κίνα είναι μεταξύ των λιγότερο προετοιμασμένων για τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής.
Ενώ το 23% των CEO σχεδιάζουν να αυξήσουν σημαντικά τις επενδύσεις σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας ως αποτέλεσμα της Covid-19, σχεδόν το ένα τρίτο των CEO δεν σχεδιάζουν καμία απολύτως αλλαγή.
Ο Bob Moritz αναφέρει: «Για να αντιμετωπίσουμε τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας σήμερα, χρειάζεται να μεταβάλλουμε τα κίνητρα που οδηγούν στη λήψη αποφάσεων. Αυτό απαιτεί από τις χρηματοοικονομικές αγορές να υιοθετήσουν μια ευρύτερη προσέγγιση στην αξία πέρα από την οικονομική απόδοση και την βραχυπρόθεσμη αξία, οδηγώντας σε πιο σωστή διαχείριση κεφαλαίων. Είναι κρίσιμη, η βελτιωμένη και συγκρίσιμη μη χρηματοοικονομική εταιρική πληροφόρηση, ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες δημιουργούν αξία για την κοινωνία και τον πλανήτη μας, και επιτυγχάνουν τους οικονομικούς τους στόχους. Οι εταιρείες που το πετύχουν αυτό θα ενισχύσουν το brand τους και θα αυξήσουν την εμπιστοσύνη των ενδιαφερόμενων μερών».
Αυξανόμενες οι ανησυχίες για την κυβερνοασφάλεια
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πανδημίες και οι υγειονομικές κρίσεις βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των απειλών για την προοπτική ανάπτυξης, ξεπερνώντας τον φόβο του μεγάλου αριθμού κανονιστικών πλαισίων, που από το 2014 αποτελεί τον κορυφαίο φόβο για τους CEO παγκοσμίως.
Η αύξηση της ψηφιοποίησης εντείνει και τους κινδύνους που δημιουργούν οι απειλές στον κυβερνοχώρο. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σημαντική αύξηση των περιστατικών κυβερνοασφάλειας το 2020, μεταξύ των οποίων οι επιθέσεις ransomware, είχε ως αποτέλεσμα οι κυβερνοαπειλές να σκαρφαλώσουν στη δεύτερη θέση της κατάταξης των ανησυχιών, καθώς αναφέρθηκαν από το 47% των CEOs σε σύγκριση με το 33% το 2020. Οι κυβερνοαπειλές ανησυχούν ιδιαίτερα τους CEO στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη, όπου θεωρούνται απειλή μεγαλύτερη και από την πανδημία.
Επίσης, ταχύτατα στην κατάταξη των ανησυχιών των CEO ανεβαίνει η διάδοση της παραπληροφόρησης (28%, αυξημένη κατά 16% το 2020), η οποία έχει επηρεάσει εκλογές, τη φήμη και τη δημόσια υγεία - συνεισφέροντας περαιτέρω στη μείωση της εμπιστοσύνης εντός της κοινωνίας.
Το 2020, η αβεβαιότητα αναφορικά με την φορολογική πολιτική βρέθηκε εκτός της κορυφαίας δεκάδας των ανησυχιών για τους CEO, με μόλις 19% των CEO να ανησυχούν. Φέτος, η σημαντικότητά της αυξήθηκε ταχύτατα, σκαρφαλώνοντας στην έβδομη θέση (31%), με τους CEO χωρίς αμφιβολία να παρακολουθούν τα κρατικά χρέη να συσσωρεύονται και να συνειδητοποιούν ότι πιθανότητα θα χρειαστεί να αυξηθούν οι επιχειρηματικοί φόροι.
Ψηφιακές επενδύσεις για το μέλλον
Ερωτώμενοι σχετικά με τις δαπάνες τους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, σχεδόν οι μισοί CEO (49%) προβλέπουν άνοδο 10% ή περισσότερο. Παρά το αυξανόμενο επίπεδο ανησυχίας που εκφράζουν οι CEO για τις κυβερνοεπιθέσεις, αυτό δεν έχει μεταφραστεί σε συγκεκριμένες ενέργειες. Λιγότεροι από τους μισούς CEO που σχεδιάζουν να αυξήσουν τις ψηφιακές επενδύσεις τους σχεδιάζουν επίσης να ενισχύσουν τις δαπάνες τους για την κυβερνοασφάλεια και την προστασία των δεδομένων κατά 10% ή περισσότερο.
Ταυτόχρονα, ένας αυξανόμενος αριθμός CEO (36%) σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τον αυτοματισμό και την τεχνολογία για να καταστήσουν το εργατικό τους δυναμικό πιο ανταγωνιστικό, υπερδιπλάσιος αριθμός από το ποσοστό των CEO που δήλωσαν το ίδιο το 2016.
Ο Bob Moritz προσθέτει: «Συμπληρώνοντας έναν χρόνο από την έναρξη της πανδημίας, βρισκόμαστε σε σημείο καμπής καθώς ξεκινούν να επιταχύνονται οι εμβολιασμοί παγκοσμίως. Αν και η μορφή της ανάκαμψης παραμένει άγνωστη, είναι σαφές ότι δεν θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε απλά στο σημείο που βρίσκονταν τα πράγματα προηγουμένως. Για να επιτευχθεί το είδος της αλλαγής που χρειάζεται, οι CEO θα χρειαστεί να υιοθετήσουν διαφορετικό τρόπο σκέψης αξιολογώντας συνεχώς τις αποφάσεις και τις δράσεις τους στο πλαίσιο των ευρύτερων κοινωνικών επιπτώσεων. Με αυτόν τον στόχο, θα ακολουθήσουν μια πορεία οικοδόμησης της εμπιστοσύνης, επιτυγχάνοντας βιώσιμα αποτελέσματα για τους μετόχους, την κοινωνία και τον πλανήτη μας».