Η στρατηγική της ΕΕ για ένα νέο οικοσύστημα ασφάλειας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει νέα στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας για την περίοδο 2020-2025, η οποία επικεντρώνεται σε τομείς προτεραιότητας στους οποίους η ΕΕ μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία για τη στήριξη των κρατών μελών στην ενίσχυση της ασφάλειας για όλους όσοι ζουν στην Ευρώπη.

Οπως αναφέρει η ανακοίνωση της Κομισιόν, από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος ως την πρόληψη και τον εντοπισμό υβριδικών απειλών και την αύξηση της ανθεκτικότητας των υποδομών ζωτικής σημασίας μας, ως την προώθηση της κυβερνοασφάλειας και την προαγωγή της έρευνας και της καινοτομίας, η στρατηγική καθορίζει τα εργαλεία και τα μέτρα που πρέπει να αναπτυχθούν κατά τα επόμενα 5 έτη για την κατοχύρωση της ασφάλειας στο φυσικό και ψηφιακό περιβάλλον μας.

Ο Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε τα εξής:

«Η ασφάλεια αποτελεί οριζόντιο ζήτημα που καλύπτει σχεδόν όλους τους τομείς της ζωής και επηρεάζει πολλούς τομείς πολιτικής. Με τη νέα στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας συνδέουμε όλες τις κουκίδες για τη δημιουργία ενός πραγματικού οικοσυστήματος ασφάλειας. Είναι καιρός να ξεπεραστεί η ψευδής διχοτόμηση μεταξύ διαδικτυακών και μη, μεταξύ ψηφιακών και υλικών και μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών ανησυχιών και απειλών για την ασφάλεια. Από την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας ως την καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος και την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια όσον αφορά την ασφάλειά μας. Η στρατηγική αυτή θα χρησιμεύσει ως γενικό πλαίσιο για τις πολιτικές ασφάλειάς μας, οι οποίες πρέπει πάντοτε να βασίζονται πλήρως στις κοινές μας αξίες.»

Η Ίλβα Γιούανσον, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, δήλωσε τα εξής:

«Η επίγνωση ότι είστε ασφαλείς, στο διαδίκτυο, δημοσίως, στο σπίτι σας, για τα παιδιά σας, οικοδομεί εμπιστοσύνη και συνοχή στην κοινωνία. Με τη σημερινή στρατηγική για την Ένωση Ασφάλειας εστιάζουμε σε τομείς όπου η ΕΕ μπορεί να κάνει τη διαφορά για την προστασία των προσώπων ανά την Ευρώπη, προβλέποντας και αντιμετωπίζοντας εξελισσόμενες απειλές. Κατά τα προσεχή έτη, το έργο μου για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ θα οικοδομήσει ένα σύστημα που αποδίδει αποτελέσματα, ξεκινώντας σήμερα με τη δράση για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, τα ναρκωτικά και τα παράνομα πυροβόλα όπλα.»

Η στρατηγική αυτή καθορίζει 4 στρατηγικές προτεραιότητες δράσης σε επίπεδο ΕΕ:

Διαχρονικό περιβάλλον ασφάλειας

Τα άτομα βασίζονται σε βασικές υποδομές, εντός και εκτός διαδικτύου, για να ταξιδεύουν, να εργάζονται ή να επωφελούνται από βασικές δημόσιες υπηρεσίες· και οι επιθέσεις σε τέτοιου είδους υποδομές μπορούν να προκαλέσουν ισχυρές διαταραχές. Η ετοιμότητα και η ανθεκτικότητα είναι καίριας σημασίας για την ταχεία ανάκαμψη. Η Επιτροπή θα προτείνει νέους κανόνες της ΕΕ για την προστασία και την ανθεκτικότητα των υποδομών ζωτικής σημασίας, υλικών και ψηφιακών.

Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις επικεντρώθηκαν σε δημόσιους χώρους, συμπεριλαμβανομένων χώρων λατρείας και συγκοινωνιακών κόμβων, εκμεταλλευόμενες τον ανοικτό και προσιτό τους χαρακτήρα. Η Επιτροπή θα προωθήσει ενισχυμένη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σ' αυτόν τον κλάδο, ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη φυσική προστασία των δημόσιων χώρων και κατάλληλα συστήματα ανίχνευσης.

Οι κυβερνοεπιθέσεις έχουν καταστεί συχνότερες και πολυπλοκότερες. Έως το τέλος του έτους, η Επιτροπή θα πρέπει να ολοκληρώσει την αναθεώρηση της οδηγίας για τα συστήματα δικτύου και πληροφοριών (της κύριας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την κυβερνοασφάλεια) και να καθορίσει στρατηγικές προτεραιότητες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ μπορεί να προβλέπει και να αντιμετωπίζει εξελισσόμενες απειλές.

Επιπλέον, η Επιτροπή έχει επίσης επισημάνει την ανάγκη δημιουργίας Κοινής Μονάδας Κυβερνοχώρου ως πλατφόρμας διαρθρωμένης και συντονισμένης συνεργασίας.

Τέλος, η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να αναπτύσσει και να διατηρεί ισχυρές διεθνείς εταιρικές σχέσεις για την περαιτέρω πρόληψη, αποτροπή και αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων, καθώς και για την προώθηση ενωσιακών προτύπων για την αύξηση της κυβερνοασφάλειας των χωρών εταίρων.

Αντιμετώπιση εξελισσόμενων απειλών

Οι εγκληματίες εκμεταλλεύονται όλο και περισσότερο τις τεχνολογικές εξελίξεις για τους σκοπούς τους, με το κακόβουλο λογισμικό και την κλοπή δεδομένων να αυξάνονται. Η Επιτροπή θα μεριμνήσει ώστε οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ για την καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος να είναι κατάλληλοι για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονται και να εφαρμόζονται σωστά, ενώ θα εξετάσει μέτρα για την καταπολέμηση της κλοπής ταυτότητας.

Η Επιτροπή θα εξετάσει μέτρα για την ενίσχυση των ικανοτήτων των αρχών επιβολής του νόμου στις ψηφιακές έρευνες, διασφαλίζοντας ότι διαθέτουν κατάλληλα εργαλεία, τεχνικές και δεξιότητες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η τεχνητή νοημοσύνη, τα μαζικά δεδομένα και η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων στην πολιτική ασφάλειας.

Απαιτείται συγκεκριμένη δράση για την αντιμετώπιση των βασικών απειλών για τους πολίτες, όπως η τρομοκρατία, ο εξτρεμισμός ή η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, σε πλαίσιο που να διασφαλίζει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η Επιτροπή προτείνει σήμερα στρατηγική για αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.

Η αντιμετώπιση υβριδικών απειλών που έχουν ως στόχο την αποδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και την υπονόμευση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς, καθώς και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ΕΕ αποτελούν σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής για την Ένωση Ασφάλειας. Τα βασικά μέτρα περιλαμβάνουν μια προσέγγιση της ΕΕ για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, από την έγκαιρη ανίχνευση, την ανάλυση, την ευαισθητοποίηση, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και την πρόληψη έως την αντιμετώπιση κρίσεων και τη διαχείριση συνεπειών — συνεκτίμηση υβριδικών παραμέτρων στην ευρύτερη χάραξη πολιτικής. Η Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος θα συνεχίσουν να προωθούν από κοινού το έργο αυτό, σε στενή συνεργασία με στρατηγικούς εταίρους, ιδίως με το ΝΑΤΟ και την ομάδα των 7 (G7).

Προστασία των Ευρωπαίων από την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα

Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας ξεκινά με την αντιμετώπιση της πόλωσης της κοινωνίας, των διακρίσεων και άλλων παραγόντων που μπορούν να ενισχύσουν τον ευάλωτο χαρακτήρα των ατόμων στη ριζοσπαστική ρητορική. Το έργο για την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης θα επικεντρωθεί στον έγκαιρο εντοπισμό, την ανάπτυξη ανθεκτικότητας και την απεμπλοκή, καθώς και στην αποκατάσταση και την επανένταξη στην κοινωνία. Εκτός από την καταπολέμηση των βαθύτερων αιτίων, ουσιαστικής σημασίας θα είναι η αποτελεσματική δίωξη των τρομοκρατών, συμπεριλαμβανομένων των αλλοδαπών τρομοκρατών μαχητών —για να επιτευχθεί αυτό, έχουν δρομολογηθεί βήματα για την ενίσχυση της νομοθεσίας για την ασφάλεια των συνόρων και την καλύτερη χρήση των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων. Η συνεργασία με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς θα είναι επίσης καθοριστικής σημασίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, για παράδειγμα για την εξάλειψη όλων των πηγών χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Το οργανωμένο έγκλημα έχει τεράστιο κόστος για τα θύματα, καθώς και για την οικονομία, με 218 έως 282 δισεκατομμύρια ευρώ να εκτιμάται ότι χάνονται κάθε χρόνο. Τα βασικά μέτρα για το προσεχές έτος περιλαμβάνουν θεματολόγιο για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των εγκληματικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ εμπλέκονται στην παράνομη διακίνηση ναρκωτικών. Η Επιτροπή προτείνει σήμερα νέο θεματολόγιο της ΕΕ για τα ναρκωτικά με σκοπό να ενισχυθούν οι προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης και της προσφοράς ναρκωτικών, και να ενισχυθεί η συνεργασία με τους εξωτερικούς εταίρους.

Οι εγκληματικές οργανώσεις και οι τρομοκράτες αποτελούν επίσης βασικούς παράγοντες του εμπορίου παράνομων πυροβόλων όπλων. Η Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα νέο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πυροβόλων όπλων. Η Επιτροπή, για να διασφαλίσει ότι το έγκλημα δεν είναι προσοδοφόρο, θα επανεξετάσει το ισχύον πλαίσιο για την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων εγκληματιών.

Οι εγκληματικές οργανώσεις αντιμετωπίζουν τους μετανάστες και τα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας ως εμπορεύματα. Η Επιτροπή θα εισηγηθεί σύντομα νέο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών, το οποίο θα επικεντρωθεί στην καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων, την ενίσχυση της συνεργασίας και την υποστήριξη του έργου των αρχών επιβολής του νόμου.

Ισχυρό ευρωπαϊκό οικοσύστημα ασφάλειας

Οι κυβερνήσεις, οι αρχές επιβολής του νόμου, οι επιχειρήσεις, οι κοινωνικές οργανώσεις και όσοι ζουν στην Ευρώπη έχουν κοινή ευθύνη για την προώθηση της ασφάλειας.

Η ΕΕ θα συμβάλει στην προώθηση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών, με στόχο την καταπολέμηση του εγκλήματος και την απονομή δικαιοσύνης. Τα βασικά μέτρα περιλαμβάνουν την ενίσχυση της εντολής της Ευρωπόλ και την περαιτέρω ανάπτυξη της Eurojust για την καλύτερη διασύνδεση των δικαστικών αρχών και των αρχών επιβολής του νόμου. Η συνεργασία με εταίρους εκτός της ΕΕ είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση πληροφοριών και αποδεικτικών στοιχείων. Θα ενισχυθεί επίσης η συνεργασία με την Ιντερπόλ.

Η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν ισχυρά εργαλεία για την αντιμετώπιση απειλών και την πρόβλεψη κινδύνων και ευκαιριών. Στο πλαίσιο της επανεξέτασης της εντολής της Ευρωπόλ, η Επιτροπή θα εξετάσει τη δημιουργία ευρωπαϊκού κόμβου καινοτομίας για την εσωτερική ασφάλεια.

Οι δεξιότητες και η αύξηση της ευαισθητοποίησης μπορούν να ωφελήσουν εξίσου τόσο τις αρχές επιβολής του νόμου όσο και τους πολίτες. Ακόμη και βασικές γνώσεις σχετικά με τις απειλές κατά της ασφάλειας και τον τρόπο αντιμετώπισής τους μπορούν να έχουν πραγματικό αντίκτυπο στην ανθεκτικότητα της κοινωνίας. Η επίγνωση των κινδύνων του κυβερνοεγκλήματος και βασικές δεξιότητες για την προστασία απ' αυτό μπορούν να λειτουργήσουν σε συνδυασμό με την προστασία από παρόχους υπηρεσιών για την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων. Το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων, που εγκρίθηκε την 1η Ιουλίου 2020, στηρίζει την ανάπτυξη δεξιοτήτων σε όλη τη διάρκεια της ζωής, μεταξύ άλλων στον τομέα της ασφάλειας.

Καταπολέμηση της παιδικής κακοποίησης

Επίσης, η Επιτροπή παρουσιάζει τρεις άμεσες πρωτοβουλίες για την υλοποίηση της στρατηγικής για μια Ένωση Ασφάλειας: μια στρατηγική της ΕΕ για την πιο αποτελεσματική καταπολέμηση της παιδικής κακοποίησης· ένα νέο θεματολόγιο και σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά και ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη διακίνηση πυροβόλων όπλων. Όλες αυτές οι απειλές απαιτούν την ανάληψη αποφασιστικής δράσης σε επίπεδο ΕΕ, καθώς είναι διασυνοριακής φύσης και ενεργές τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός αυτού. Επιπλέον, έχουν επιδεινωθεί από την πανδημία του κορονοϊού — ιδίως η παιδική σεξουαλική κακοποίηση, η οποία αποδεδειγμένα οξύνθηκε λόγω της φυσικής απομόνωσης και της αυξημένης διαδικτυακής δραστηριότητας. Η καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και πυροβόλων όπλων είναι καίριας σημασίας για τη δράση κατά του οργανωμένου εγκλήματος, που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την εσωτερική ασφάλεια στην Ευρώπη.

Ο Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε:

«Σε αντίθεση με πολλούς τομείς που έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία, το οργανωμένο έγκλημα ανθεί. Πρέπει να σταματήσουμε και να οδηγήσουμε ενώπιον της δικαιοσύνης όσους αποκομίζουν κέρδος από τις πωλήσεις παράνομων ναρκωτικών και πυροβόλων όπλων ή από τη διανομή ειδεχθούς υλικού παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, προκαλώντας τη δυστυχία και επιβλαβείς συνέπειες. Η εσωτερική ασφάλεια αποτελεί κεντρικό πυλώνα της στρατηγικής της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας με σκοπό την προστασία των Ευρωπαίων και την προώθηση του τρόπου ζωής μας και με αυτές τις τρεις πρωτοβουλίες μετασχηματίζουμε άμεσα το στρατηγικό όραμα σε συγκεκριμένες δράσεις.»

Η Ίλβα Γιούανσον, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, δήλωσε:

«Η κακοποίηση και η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στο διαδίκτυο είναι αποτρόπαια εγκλήματα. Η πανδημία του κορονοϊού έχει οξύνει το πρόβλημα. Σήμερα, μπορώ να ανακοινώσω ότι θα προτείνουμε νομοθεσία που θα απαιτεί από τις διαδικτυακές πλατφόρμες να εντοπίζουν και να αναφέρουν την κοινοχρησία παράνομου περιεχομένου αυτού του είδους. Θα εξετάσουμε επίσης τη δυνατότητα σύστασης νέου ευρωπαϊκού κέντρου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης έτσι ώστε η Ευρώπη να συνεχίσει να έχει ηγετικό ρόλο στην καταπολέμηση της κακοποίησης. Παράλληλα, προτείνουμε συγκεκριμένες δράσεις για την ενίσχυση του αγώνα μας κατά της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών και πυροβόλων όπλων, που δηλητηριάζουν την κοινωνία μας.»

Η στρατηγική της ΕΕ για μια πιο αποτελεσματική καταπολέμηση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης
Εκτιμάται ότι 1 στα 5 παιδιά στην Ευρώπη είναι θύματα κάποιας μορφής σεξουαλικής βίας. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η κρίση του κορωνοϊού όξυνε το πρόβλημα για πολλά παιδιά που ζουν με δράστες κακοποίησης, ενώ οι αναφορές για παιδική σεξουαλική κακοποίηση στο διαδίκτυο στην ΕΕ αυξήθηκαν από 23.000 το 2010 σε πάνω από 725.000 το 2019. Η Ευρωπόλ διαπίστωσε ότι η πανδημία του κορονοϊού συνδέεται με αυξημένη διάδοση εικόνων κακοποίησης μέσω του διαδικτύου.

Προκειμένου να συμπληρώσει και να βελτιώσει τις υφιστάμενες δραστηριότητες της ΕΕ για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις, όπως οι απρόβλεπτοι κίνδυνοι της διατερματικής κρυπτογράφησης, η Επιτροπή προτείνει μια νέα στρατηγική για την καταπολέμηση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός αυτού.

Η στρατηγική προτείνει μια σειρά πρωτοβουλιών για την περίοδο 2020-2025, οι οποίες επικεντρώνονται στα εξής:

• στη βελτίωση του συντονισμού, με την άμεση έναρξη της εκπόνησης μελέτης με σκοπό την ενδεχόμενη δημιουργία ενός νέου Ευρωπαϊκού Κέντρου για την παιδική σεξουαλική κακοποίηση. Το κέντρο θα βασίζεται σε βέλτιστες πρακτικές από παρόμοια κέντρα ανά τον κόσμο, όπως το εθνικό κέντρο των ΗΠΑ για παιδιά που αγνοούνται ή πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης (National Center for Missing and Exploited Children), και θα μπορούσε να δέχεται καταγγελίες για κακοποίηση παιδιών από εταιρείες, να στηρίζει την πρόληψη και να συμβάλλει στην παροχή βοήθειας προς τα θύματα. Επιπλέον, η συνεργασία με τον κλάδο μπορεί να συνεχιστεί μέσω του φόρουμ της ΕΕ για το διαδίκτυο, βελτιώνοντας την προστασία των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο με την προώθηση της πολυμερούς συνεργασίας μέσω της παγκόσμιας συμμαχίας WePROTECT για την εξάλειψη της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών στο διαδίκτυο (WePROTECT Global Alliance to End Child Sexual Exploitation Online).
• στην πρόληψη, εστιάζοντας στο γεγονός ότι η έρευνα των αιτίων αυτού του είδους της παραβατικότητας είναι σπάνια και κατακερματισμένη, και η επικοινωνία μεταξύ ερευνητών και επαγγελματιών είναι ελάχιστη. Η Επιτροπή θα εργαστεί για τη δημιουργία δικτύου πρόληψης, με σκοπό τη στήριξη ισχυρότερων δεσμών μεταξύ της έρευνας και της πρακτικής (ιδίως προγραμμάτων που απευθύνονται σε άτομα που φοβούνται ότι ενδέχεται να διαπράξουν παραβάσεις) και τη δημιουργία εστιασμένων εκστρατειών ευαισθητοποίησης και υλικού για τα μέσα ενημέρωσης.
• ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει πλήρη εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας της ΕΕ για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της εκμετάλλευσης παιδιών (οδηγία 2011/93)· προσδιορισμό των νομοθετικών κενών, των βέλτιστων πρακτικών και των δράσεων προτεραιότητας· και εξέταση του ενδεχόμενου έγκρισης νέας νομοθεσίας, ιδίως με σκοπό να θεσπιστεί, για τους παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών, η απαίτηση να εντοπίζουν και να αναφέρουν στις δημόσιες αρχές γνωστό υλικό σεξουαλικής κακοποίησης.
• στην ενισχυμένη ανταπόκριση των αρχών επιβολής του νόμου, που θα περιλαμβάνει κόμβο και εργαστήριο καινοτομίας που θα δημιουργηθούν από την Ευρωπόλ. Αυτό θα συμβάλλει στη δημιουργία Ευρωπαϊκού Κέντρου για την αντιμετώπιση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και θα παράσχει χρηματοδότηση για την ανάπτυξη των ψηφιακών ικανοτήτων των αρχών επιβολής του νόμου στα κράτη μέλη.

Το νέο θεματολόγιο και σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά

Μόνο στην Ευρώπη, η εκτιμώμενη λιανική αξία της παράνομης αγοράς ναρκωτικών ανέρχεται σε 30 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το κοινωνικό κόστος για τις ανθρώπινες ζωές, τα μέσα διαβίωσης των πολιτών και τη δημόσια υγεία είναι ανυπολόγιστο. Η διαθεσιμότητα και η παραγωγή ναρκωτικών στην ΕΕ παραμένει υψηλή και, στον διασυνδεδεμένο κόσμο μας, η εμπλοκή οργανωμένων εγκληματικών ομάδων σημαίνει ότι το φαινόμενο των ναρκωτικών αποκτά ολοένα και περισσότερο διεθνή χαρακτήρα. Αυτό απαιτεί καλύτερα συντονισμένη δράση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στην ασφάλεια και την υγεία από το εμπόριο και τη χρήση ναρκωτικών ώστε να παρασχεθεί καλύτερη προστασία στους Ευρωπαίους.

Το νέο θεματολόγιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά για την περίοδο 2021-2025 καθορίζει το πολιτικό πλαίσιο και τις προτεραιότητες δράσης κατά τα επόμενα 5 έτη και περιλαμβάνει σειρά στρατηγικών προτεραιοτήτων του θεματολογίου της ΕΕ για τα ναρκωτικά.

Το θεματολόγιο θα εστιαστεί κυρίως στα εξής:

• σε ενισχυμένα μέτρα ασφάλειας που θα επικεντρώνονται σε όλες τις πτυχές της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών, από τις ομάδες οργανωμένου εγκλήματος έως τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων και την παράνομη διανομή και παραγωγή.
• στην ενίσχυση της πρόληψης, συμπεριλαμβανομένης της ευαισθητοποίησης για τις δυσμενείς επιπτώσεις των ναρκωτικών, ιδίως το σημείο τομής μεταξύ της χρήσης ναρκωτικών, της βίας και άλλων μορφών εγκληματικότητας· και
• στην αντιμετώπιση των βλαβών που συνδέονται με τα ναρκωτικά μέσω της πρόσβασης σε θεραπεία, της μείωσης του κινδύνου και των επιβλαβών συνεπειών, καθώς και της ισόρροπης αντιμετώπισης του προβλήματος των ναρκωτικών στις φυλακές.

Το θεματολόγιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά θα ενισχύσουν την τεκμηριωμένη, ολοκληρωμένη και ισορροπημένη προσέγγιση όσον αφορά τη μείωση της ζήτησης και της προσφοράς ναρκωτικών, μέσω ενός συνολικού, πολυεπιστημονικού πρίσματος που καλύπτει τις επιστημονικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικοπολιτικές, τεχνολογικές και διεθνείς διαστάσεις του ζητήματος, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τον αντίκτυπο της πανδημίας του κορονοϊού στο φαινόμενο των ναρκωτικών.

Το νέο σχέδιο δράσης για τη διακίνηση πυροβόλων όπλων

Η διάδοση και η διαθεσιμότητα των παράνομων πυροβόλων όπλων αυξάνουν τον κίνδυνο που παρουσιάζει το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα, καθώς και οι τρομοκρατικές επιθέσεις, και συχνά συνδέονται με την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών, την εμπορία ανθρώπων, την παράνομη διακίνηση μεταναστών, την παραχάραξη, το περιβαλλοντικό έγκλημα ή το οργανωμένο έγκλημα κατά της ιδιοκτησίας. Η ΕΕ συντονίζει δραστηριότητες για την καταπολέμηση της διακίνησης πυροβόλων όπλων εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά εξακολουθούν να αναδύονται νέες απειλές για τις οποίες απαιτούνται νέες δράσεις.

Το νέο σχέδιο δράσης για τη διακίνηση πυροβόλων όπλων εστιάζεται σε 4 προτεραιότητες:

1. στη διασφάλιση του νομικού πλαισίου για τη μείωση των κινδύνων εκτροπής πυροβόλων όπλων από τη νόμιμη στη μαύρη αγορά
2. στη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με την απειλή, αντιμετωπίζοντας την έλλειψη συγκρίσιμων στατιστικών σχετικά με τα περιστατικά που αφορούν πυροβόλα όπλα, καθώς και τις κατασχέσεις πυροβόλων όπλων, στην ΕΕ
3. στην ενίσχυση της επιβολής του νόμου ώστε να μπει τέλος στις δραστηριότητες των διακινητών
4. στην ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας μέσω ισχυρής δέσμης δραστηριοτήτων με επίκεντρο τη νοτιοανατολική Ευρώπη.

Ιστορικό

Οι πρωτοβουλίες που εγκρίθηκαν σήμερα εντάσσονται στη στρατηγική για την Ένωση Ασφάλειας. Στόχος είναι μια πολυτομεακή, συντονισμένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση στην ασφάλεια. Η στρατηγική αυτή καθορίζει στρατηγικές και αλληλεξαρτώμενες προτεραιότητες στον τομέα της ασφάλειας που πρέπει να προωθηθούν σε επίπεδο ΕΕ κατά την περίοδο 2020-2025.