ΔΝΤ: Πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν οι κεντρικές τράπεζες την πανδημία

Ως μια «ανθρώπινη τραγωδία που εξαπλώνεται σε όλον τον κόσμο» χαρακτηρίζει ο Tobias Adrian, χρηματοπιστωτικός σύμβουλος και διευθυντής του τμήματος Νομισματικής Πολιτικής και Κεφαλαιαγορών του ΔΝΤ, την επιδημία του κορωνοϊού, σημειώνοντας πως η ποσοτικοποίηση της οικονομικής επίπτωσης είναι περίπλοκη και δημιουργεί σημαντική αβεβαιότητα για τις οικονομικές προοπτικές.

Όπως επισημαίνει σε άρθρο του στο blog του ΔΝΤ, μια τέτοια απότομη αύξηση της αβεβαιότητας μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τόσο την οικονομική ανάπτυξη όσο και τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, τονίζοντας πως, πέραν των στοχευμένων οικονομικών πολιτικών και δημοσιονομικών μέτρων, ζωτικής σημασίας για την στήριξη της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι και οι σωστές πολιτικές νομισματικής και δημοσιονομικής σταθερότητας.

Σύμφωνα με τον κ. Adrian, η έντονη σύσφιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, σε συνδυασμό με τις προσδοκίες για χαμηλό πληθωρισμό, σημαίνουν πως η νομισματική πολιτική έχει ρόλο να παίξει στην τρέχουσα συγκυρία. Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να ενεργήσουν γρήγορα για να βοηθήσουν στη χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, προχωρώντας σε ενέσεις ρευστότητας και μειώνοντας τα επιτόκια, αποτρέποντας έτσι το ενδεχόμενο μιας πιστωτικής κρίσης. Μάλιστα, οι αγορές αναμένουν επιθετική χαλάρωση από τις κεντρικές τράπεζες όπως φαίνεται από την απότομη πτώση των αποδόσεων κρατικών ομολόγων σε πολλές χώρες του κόσμου (σ.τ.μ: την προηγούμενη εβδομάδα η Τράπεζα της Αγγλίας προχώρησε σε μείωση-έκπληξη των επιτοκίων της, κατά 50 μ.β. στο 0,25% από 0,75% και η ΕΚΤ ανακοίνωσε πακέτο στήριξης της οικονομίας).

Ο κ. Adrian υπογραμμίζει πως οι συγχρονισμένες ενέργειες των χωρών αυξάνουν τη δύναμη της νομισματικής πολιτικής και πως η παγκόσμια συνεργασία για τον συγχρονισμό της νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να βρίσκεται υψηλά στην ατζέντα. Η επαρκής ρευστότητα εντός των χωρών και διασυνοριακά αποτελεί προαπαιτούμενο για την επιτυχή αντιστροφή της ταχείας σύσφιξης των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, σημειώνει. Σε αυτές τις ασυνήθιστες συνθήκες, αν οι πιέσεις στη ρευστότητα απειλήσουν τη λειτουργία της αγοράς, τότε οι κεντρικές τράπεζες μπορεί να χρειαστεί να παρέμβουν για να παράσχουν έκτακτη ρευστότητα, αναφέρει.

Αν οι οικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες επιδεινωθούν περαιτέρω, τότε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούσαν να στραφούν στην ευρύτερη «εργαλειοθήκη» που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, συμπληρώνει.

Αναφερόμενος στον τραπεζικό κλάδο, κ. Adrian τονίζει πως η απότομη μείωση των επιτοκίων, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ανησυχία για τις προοπτικές της οικονομίας, έχουν προκαλέσει ανησυχία στους επενδυτές για την ευρωστία των τραπεζών. Οι τιμές των τραπεζικών μετοχών έχουν καταγράφει σημαντική πτώση και οι τιμές των τραπεζικών ομολόγων έχουν επίσης δεχθεί κάποια πίεση, αντανακλώντας πιθανότατα τον φόβο δυνητικών απωλειών.

Όμως, τα «καλά νέα», γράφει ο κ. Adrian, είναι πως οι τράπεζες γενικά είναι πιο ανθεκτικές απ’ ότι ήταν πριν την κρίση του 2008, διότι έχουν μεγαλύτερα κεφαλαιακά μαξιλάρια και μαξιλάρια ρευστότητας. Αυτό σημαίνει πως οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που πηγάζουν από τον τραπεζικό κλάδο, είναι πολύ χαμηλότεροι, παρά την υποχώρηση των τιμών των τραπεζικών μετοχών.

Ωστόσο, όπως σημειώνει, οι εποπτικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν τις εξελίξεις στις τράπεζες πολύ στενά. «Δεδομένης της προσωρινής φύσης της επιδημίας του ιού, οι τράπεζες θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο προσωρινής αναδιάρθρωσης των δανειακών όρων για τους δανειολήπτες που επηρεάζονται περισσότερο», προτείνει ο κ. Adrian.

Κατά τον ίδιο, οι εποπτικές αρχές θα πρέπει επίσης να συνεργαστούν στενά με τις τράπεζες για να διασφαλίσουν πως τέτοιες ενέργειες γίνονται σε καθεστώς διαφάνειας και είναι προσωρινές.

Επίσης, οι αρχές θα πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση για τυχόν απειλές στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που προέρχονται εκτός του τραπεζικού συστήματος. Aυτό απαιτεί μια αυξημένη προσοχή στους asset managers και τα ETFs, όπου οι επενδυτές μπορεί να ρευστοποιήσουν ξαφνικά επενδύσεις υψηλού κινδύνου.

Γενικότερα, καταλήγει ο κ. Adrian, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να ενεργήσουν με αποφασιστικότητα και να συνεργαστούν σε παγκόσμιο επίπεδο για να διατηρήσουν τη νομισματική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε αυτή την εποχή των αναπάντεχων προκλήσεων, ενώ το ΔΝΤ θα ενεργήσει ανάλογα με τις ανάγκες για να βοηθήσει τα μέλη της να αντιμετωπίσουν αυτή την έκτακτη, αλλά ελπίζουμε προσωρινή, κρίση.