Μπροστά στον ιλιγγιώδη ρυθμό των δωρεών για την ανοικοδόμηση της Παναγίας των Παρισίων, φωνές καταγγέλλουν μια επιλεκτική γενναιοδωρία, σε μια Γαλλία που εδώ και μήνες συγκλονίζεται από την κρίση των «κίτρινων γιλέκων» και όπου οι δωρεές προς τους πιο στερημένους σημειώνουν πτώση.
«Αν είναι ικανοί να δώσουν δεκάδες εκατομμύρια για να ανοικοδομηθεί η Νοτρ-Νταμ, ας πάψουν να μας λένε πως δεν υπάρχουν χρήματα για να ικανοποιηθεί η επείγουσα κοινωνική ανάγκη», κατήγγειλε έτσι ο Φιλίπ Μαρτινέζ, γενικός γραμματέας της CGT, ενός από τα κύρια γαλλικά συνδικάτα.
Μεγάλες περιουσίες και όμιλοι σπεύδουν από τη Δευτέρα στο προσκέφαλο της Παναγίας των Παρισίων: Η οικογένεια Πινό υποσχέθηκε 100 εκατομμύρια ευρώ και ακολούθησαν ο όμιλος LVMH και η οικογένεια Αρνό, η οποία έχει τη μεγαλύτερη περιουσία στη Γαλλία, που ανακοίνωσαν δωρεά 200 εκατομμυρίων, στη συνέχεια η οικογένεια Μπετανκούρ-Μεγέρς και ο όμιλος L'Oreal (200 εκατομμύρια). Η εταιρεία Total ανακοίνωσε πως προσφέρει 100 εκατομμύρια.
Η Ίνγκριντ Λεβασέρ, μια από τις προσωπικότητες των «κίτρινων γιλέκων» που από τον Νοέμβριο είναι οι πρωταγωνιστές μιας κοινωνικής κρίσης πρωτοφανούς στη Γαλλία, εξέφρασε την ευχή «να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα» και κατήγγειλε «την αδράνεια των μεγάλων ομίλων μπροστά στην κοινωνική εξαθλίωση, την ώρα που αποδεικνύουν την ικανότητά τους να κινητοποιούν μέσα σε μόλις μία νύχτα 'τρελό χρήμα' για τη Νοτρ-Νταμ».
Η έκφραση «ξοδεύουμε τρελό χρήμα» είχε χρησιμοποιηθεί από τον πρόεδρο Μακρόν για να περιγράψει τα προνοιακά βοηθήματα, προκαλώντας ζωηρές επικρίσεις.
Τα «κίτρινα γιλέκα» διαδηλώνουν εδώ και μήνες στους δρόμους, στην αρχή για να διαμαρτυρηθούν εναντίον φόρων, αλλά η οργή τους μετατράπηκε σε πολλές διεκδικήσεις, θεσμικές και κοινωνικές. Την ημέρα που ξέσπασε η πυρκαγιά στη Νοτρ-Νταμ, ο Εμανουέλ Μακρόν επρόκειτο να κάνει σειρά ανακοινώσεων για να απαντήσει σ' αυτή την κρίση. Η ομιλία του αυτή αναβλήθηκε επ' αόριστον.
«Ας δώσει η ολιγαρχία για τη Νοτρ-Νταμ, είναι καλά. Αν είχαν υποδειγματική φορολογική συμπεριφορά θα ήταν ακόμη καλύτερα. Οι δωρεές δεν κρύβουν τη φτώχεια και τη λιτότητα», κατήγγειλε στο Twitter ο Μπενζαμέν Κοσί, άλλο «κίτρινο γιλέκο».
Πράγματι, οι δωρητές γίνονται γενναιόδωροι εν μέρει με δημόσιο χρήμα, καθώς ένας νόμος του 2003 προβλέπει πως οι επιχειρήσεις που επενδύουν στον πολιτισμό μπορούν να εκπίπτουν φορολογικά 60% των ποσών που δαπανούν για τον πολιτισμό.
Για να σταματήσει τις επικρίσεις, ο πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ ανακοίνωσε σήμερα φορολογική έκπτωση 75% για δωρεές ιδιωτών μέχρι 1.000 ευρώ (και 66% για μεγαλύτερα ποσά) για την ανοικοδόμηση του καθεδρικού ναού.
Και μπροστά στην εντεινόμενη πολεμική, ο Φρανσουά-Ανρί Πινό, επικεφαλής του ομίλου ειδών πολυτελείας Kering, αποφάσισε να παραιτηθεί απ' αυτό το φορολογικό πλεονέκτημα.
Πολυάριθμες φωνές υπογραμμίζουν επίσης πως αυτή η έκρηξη γενναιοδωρίας για τη Νοτρ-Νταμ σημειώνεται σε μια στιγμή που οι ενώσεις μάχης κατά της φτώχειας αντιμετωπίζουν μείωση των δωρεών.
Στο Twitter, ο καθολικός δοκιμιογράφος Ερβάν Λε Μορεντέκ κάλεσε αυτούς που θα κρίνουν πως η δωρεά τους είναι «για γέλια» μπροστά στα χρήματα που δίνουν οι επιχειρήσεις για τον καθεδρικό ναό, να διαθέσουν τη δωρεά αυτή «προς όφελος ενώσεων που περιθάλπουν τους 'ζώντες ναούς' και προς τις οποίες οι δωρεές έχουν καταρρεύσει».
Η οικολόγος γερουσιαστής Εστέρ Μπενμπασά έγραψε επίσης στο Twitter πως ονειρεύεται «μια εξίσου αυθόρμητη και μαζική ανταπόκριση υπέρ ενώσεων και δομών που καταπολεμούν την ακραία φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό, τους άστεγους».
«400 εκατομμύρια για τη Νοτρ-Νταμ, ευχαριστούμε Kering, Total και LVMH για τη γενναιοδωρία σας: είμαστε πολύ δεμένοι με τον τόπο της κηδείας του αββά Πιέρ», έγραψε στο Twitter το Ίδρυμα Αββάς Πιέρ. «Όμως είμαστε εξίσου πολύ δεμένοι με τη μάχη του. Αν θα μπορούσατε να υπερθεματίσετε 1% για τους πιο φτωχούς, θα είμασταν υπερικανοποιημένοι».
Για πρώτη φορά εδώ και περίπου δέκα χρόνια, οι δωρεές προς τις ενώσεις μειώθηκαν το 2018 κατά 4,2%, σύμφωνα με μια έρευνα του οργανισμού France Generosite (Γαλλία Γενναιοδωρία) σε 22 φιλανθρωπικές οργανώσεις. Η μείωση αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό από τις μκο στην αύξηση μιας κοινωνικής συνεισφοράς η οποία έπληξε πολύ τους συνταξιούχους, που είναι παραδοσιακά γενναιόδωροι, καθώς και στην κατάργηση του φόρου επί της περιουσίας, επειδή όσοι υπόκεινταν σ' αυτόν τον φόρο προτιμούσαν να κάνουν δωρεές για να μειώνουν το φορολογητέο εισόδημά τους.
Όπως σημειώνει το ΑΠΕ, η κατάργηση του φόρου επί της περιουσίας είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα του προέδρου Μακρόν.