Η απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης η στόχευση του προϋπολογισμού του 2019 να είναι για έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ, οδηγεί σε εκτίναξη των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων, με το yield του 10ετούς τίτλου να φτάνει έως και το 3,% με άνοδο άνω των 30 μονάδων βάσης σε μια ημέρα, ενώ το χρηματιστήριο του Μιλάνου έχει απώλειες 2,4%.
Τα κόμματα της Λέγκας και των 5 Αστέρων συμφωνήσαν το έλλειμμα στον προϋπολογισμό του 2019 να ανέρχεται στο 2,4% του ΑΕΠ, ώστε να χρηματοδοτηθούν πολιτικές που θέλει να προωθήσει ο κυβερνητικός συνασπισμός. Μεταξύ αυτών σχεδιάζεται να εφαρμοστεί το εισόδημα του πολίτη, το οποίο προβλέπει την στήριξη ανέργων και χαμηλοσυνταξιούχων.
Αυτό το 2,4% είναι σημαντικά υψηλότερο σε σχέση με το φετινό επίπεδο του ελλείμματος, ενώ δείχνει πως οι νέοι ηγέτες της Ιταλίας σκοπεύουν να τηρήσουν τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις που τους έφεραν στην εξουσία, σχολιάζουν οι Financial Times.
Το ιταλικό χρέος εμφάνιζε μεν μεταβλητότητα τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο κινούνταν πτωτικά κατά το μεγαλύτερο μέρος του Σεπτεμβρίου εν μέσω προσδοκιών πως ο υπουργός Οικονομίας, Τζιοβάνι Τρία, θα μπορούσε να «βάλει χαλινάρι» στα σχέδια της κυβέρνησης για τις δαπάνες.
Τα νέα σχέδια για τον προϋπολογισμό κινδυνεύουν να φέρουν τη Ρώμη σε πορεία σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες, που πιέζουν την Ιταλία κυρίως να διατηρήσει υπό έλεγχο το χρέος της.
Οι σχεδιαζόμενες αυξήσεις στις δαπάνες, αναφέρουν οι FT, αποτελούν μια θαρραλέα δήλωση προθέσεων του κυβερνώντος συνασπισμού της Ιταλίας να τηρήσει τις λαϊκιστικές προεκλογικές υποσχέσεις του –περιλαμβανομένων του βασικού εισοδήματος και των περικοπών στους φόρους- εν όψει της αποστολής του σχεδίου του προϋπολογισμού προς έγκριση από την Κομισιόν, στα μέσα του επόμενου μήνα.
Ο επικεφαλής του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, Λουίτζι ντι Μάιο, χαιρέτησε τη συμφωνία για τον προϋπολογισμό ως μια «ιστορική ημέρα». «Τα καταφέραμε!», είπε. «Σήμερα αλλάξαμε την Ιταλία!... Για πρώτη φορά το κράτος είναι στο πλευρό των πολιτών», δήλωσε.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, είπε πως είναι «απόλυτα ικανοποιημένος με τους στόχους που επιτεύχθηκαν».
Σε έναν πρώτο σχολιασμό, ο ευρωπαίος επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί, είπε πως, "δεν είναι προς το συμφέρον μας που η Ιταλία δεν σέβεται τους κανόνες της ΕΕ για τον προϋπολογισμό", συμπληρώνοντας πως οι κανόνες πρέπει να γίνονται σεβαστοί. Ωστόσο, η ΕΕ «δεν έχει κανένα συμφέρον» να πυροδοτήσει κρίση στην Ιταλία.
Συμπλήρωσε πως θα απαντήσει σε ότι αφορά τις προτάσεις για τον προϋπολογισμό της χώρας «μετά τις 15 Οκτωβρίου».
Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει τα προσχέδια προϋπολογισμού όλων των κρατών-μελών της ευρωζώνης, περιλαμβανομένης της Ιταλίας, κατά τις εβδομάδες μετά την επίσημη παρουσίασή τους μέχρι τις 15 Οκτωβρίου. Όπως ανέφερε, η εξέταση αυτή θα γίνει πριν το τέλος Νοεμβρίου.
Έκκληση Ματαρέλα στον Τρία να μην παραιτηθεί
Εν τω μεταξύ, δημοσιεύματα αναφέρουν πως ο Ιταλός πρόεδρος κάλεσε χθες Πέμπτη τον υπουργό Οικονομίας της χώρας προκειμένου να του ζητήσει να μην παραιτηθεί, μετά την στόχευση της ιταλικής κυβέρνησης για έλλειμμα 2,4% στον προϋπολογισμό για την επόμενη τριετία.
Κατά τις εφημερίδες, ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα ζήτησε από τον Τζιοβάνι Τρία να παραμείνει στη θέση του προκειμένου να αποφευχθεί η πρόκληση αβεβαιότητας στην αγορά.
Σημειώνεται πως ο Τρία, ο οποίος δεν σχετίζεται με κανένα από τα δυο κόμματα της συγκυβέρνησης, ήθελε αρχικά το έλλειμμα να οριστεί στο 1,6% το επόμενο έτος, ελπίζοντας να γίνουν σεβαστές οι απαιτήσεις της ΕΕ η Ιταλία να μειώσει προοδευτικά το δημοσιονομικό κενό προκειμένου να χαλιναγωγήσει το υψηλό της χρέος.
Πάντως, αξιωματούχος της Λέγκας σχολίασε πως τα νούμερα στο έγγραφο του ιταλικού προϋπολογισμού που ανακοινώθηκαν χθες Πέμπτη «δεν είναι γραμμένα σε πέτρα».
«Ο στόχος είναι να παρουσιαστεί ένας προϋπολογισμός που σέβεται αυτό που δεσμευτήκαμε ότι θα κάνει», ανέφερε σε συνέντευξή του στην Corriere della Sera, ο Claudio Borghi, οικονομικός σύμβουλος της Λέγκας.
«Θα πρόσθετα πως τα στοιχεία στο έγγραφο αυτό δεν είναι γραμμένα σε πέτρα».
Ντι Μάιο: Το δημόσιο χρέος θα μειωθεί
Ο νέος προϋπολογισμός της Ιταλίας θα δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, επιτρέποντας στο δημόσιο χρέος να μειωθεί, σημείωσε ο Λουίτζι Ντι Μάιο, προσθέτοντας ότι η Ρώμη πρέπει να κάνει διάλογο με την Ευρώπη και όχι να διαφωνεί με αυτή.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης που είναι επίσης και ο ηγέτης των Πέντε Αστέρων είπε ότι δεν ανησυχεί για την αντίδραση της αγοράς και ότι θα συναντηθεί σύντομα με τους επενδυτές.
Ο νέος προϋπολογισμός περιλαμβάνει επενδύσεις ύψους 15 δισ. ευρώ, πρόσθεσε. «Οι ανησυχίες του Μοσκοβισί είναι δικαιολογημένες, αλλά η Ιταλία θέλει να τον πείσει ότι η ανάπτυξη θα επιτρέψει στην Ιταλία να αποπληρώσει το χρέος της», σημείωσε, σύμφωνα με το Reuters.
"Δεν μας τρομάζουν οι αγορές"
Την ίδια ώρα και άλλοι πολιτικοί του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, που γιόρταζαν τη συμφωνία, δήλωσαν πως δεν ανησυχούν για την πιθανή αρνητική αντίδραση της αγοράς.
"Δεν μας τρομάζουν οι αγορές, δεν μας τρομάζει το spread", δήλωσε ο γερουσιαστής του Κινήματος, Στέφανο Πατουέλι.
Ο πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε χαιρέτισε τη συμφωνία για τον προϋπολογισμό, λέγοντας πως "η κυβέρνηση της αλλαγής σηματοδοτεί μια νέα κατεύθυνση για όλη τη χώρα".
Σαλβίνι: Προτεραιότητα στους Ιταλούς και όχι στους «γραφειοκράτες»
Η κυβέρνηση θα βάλει σε προτεραιότητα τα οικονομικά συμφέροντα των Ιταλών, πάνω από τους «γραφειοκράτες» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός Ματτέο Σαλβίνι, την Παρασκευή, απαντώντας στις ανησυχίες των Βρυξελλών για τον προϋπολογισμό της Ρώμης.
«Το δικαίωμα των Ιταλών στην υγεία, την απασχόληση και τις συντάξεις είναι πάνω από τις ευρωπαϊκές απειλές… ή τις όποιες διαφωνίες των γραφειοκρατών της ΕΕ», ανέφερε σύμφωνα με το Reuters.
Τόνισε ότι τα πηγαίνουν «υπέροχα» με τον υπουργό Οικονομικών, τον Πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Λουίτζι ντι Μάιο, ηγέτη των Πέντε Αστέρων και ότι όλοι είχαν «τους ίδιους στόχους», διαψεύδοντας ρεπορτάζ που ήθελαν σύγκρουση του κυβερνητικού συνασπισμού με τον Τζιοβάνι Τρία.
Ταγιάνι: Εναντίον του ιταλικού λαού τα σχέδια της κυβέρνησης
Οι δημοσιονομικοί στόχοι της ιταλικής ευρωσκεπτικιστής κυβέρνησης είναι «κατά του λαού» δήλωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, σύμφωνα με το Reuters.
«Είμαι πολύ ανήσυχος για αυτό που συμβαίνει στην Ιταλία», είπε ο Ταγιάνι, πολιτικός της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης στην Ιταλία και στενός σύμμαχος του πρώην Πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Τα δημοσιονομικά σχέδια «δεν θα αυξήσουν την απασχόληση, αλλά προκαλέσουν προβλήματα στην αποταμίευση των Ιταλών», τόνισε.
«Αυτός ο προϋπολογισμός δεν είναι για τον λαό, είναι εναντίον του λαού» είπε, τονίζοντας ότι «θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα στα βόρεια (της Ιταλίας) χωρίς να λύνει τα προβλήματα της νότιας», που είναι και το λιγότερο αναπτυγμένο κομμάτι της χώρας.
Κόντε: Ανυπομονώ να παρουσιάσω στις Βρυξέλλες τον προϋπολογισμό
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε ανυπομονεί να πάει στις Βρυξέλλες για να παρουσιάσει τα σχέδια της κυβέρνησής του να αυξήσει το δημοσιονομικό έλλειμμα το επόμενο έτος με στόχο να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη.
«Η Ιταλία δεν αποτελεί πρόβλημα για την Ευρώπη· είναι κεφάλαιο», δήλωσε ο Κόντε στους δημοσιογράφους που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το γραφείο του, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ. «Ανυπομονώ να πάω στις Βρυξέλλες για να παρουσιάσω το σχέδιο του προϋπολογισμού».
Ο Τζοβάνι Κόντε αρνήθηκε ότι υπάρχει ένταση με τον υπουργό Οικονομικών Τζοβάνι Τρία, για τον οποίο από βουλευτές έγινε γνωστό ότι άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να παραιτηθεί διαμαρτυρόμενος για την αύξηση του ελλείμματος. Ο Κόντε δήλωσε ότι μίλησε με τον Τρία στο τηλέφωνο και ότι αυτός τον διαβεβαίωσε ότι ποτέ δεν υπήρξε ενδεχόμενο παραίτησής του.
Οι αντιδράσεις των αναλυτών
Οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις παρακολουθούν στενά την εξέλιξη του ζητήματος του ιταλικού προϋπολογισμού, δεδομένου του μεγέθους της ιταλικής οικονομίας και του ύψους του χρέους της.
Η πρώτη «υποδοχή» των αναλυτών, φαίνεται να είναι επιφυλακτική.
Αναλυτές της RBC Capital σημείωσαν σήμερα πως το έλλειμμα για το οποίο υπήρξε συμφωνία στη Ρώμη είναι «υψηλότερο απ’ όσο στόχευαν οι μετριοπαθείς και αρνητικό για τους ιταλικούς τίτλους».
Οι αναλυτές της Commerzbank σχολίασαν πως ένα έλλειμμα 2,4% δεν είναι απαραίτητο ότι θα πυροδοτήσει νέα «κλιμάκωση» στα ιταλικά ομόλογα, όμως ο κ. Τρία –πρώην ακαδημαϊκός που θεωρείται μετριοπαθής δύναμη στην κυβέρνηση- αποδυναμώθηκε και έχουν μεταβληθεί ο κίνδυνος και η ανταμοιβή για τους επενδυτές.
Ο Christoph Rieger της Commerzbank είπε πως «ο συμβιβασμός για τον προϋπολογισμό αφήνει μια κακή γεύση. Είναι ξεκάθαρο πως νικητής είναι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων. Αποσαφηνίζει την ισορροπία δυνάμεων εντός της κυβέρνησης –ότι ο Τρία απερρίφθη. Τον αφήνει ζημιωμένο. Φαίνεται ξεκάθαρο πως απλώς παραμένει ως υπουργός Οικονομίας για να αποφευχθεί το χάος, όμως αυτό δεν είναι μια καλή βάση για τη μελλοντική δημοσιονομική πολιτική».
Από την AFS Group, ο αναλυτής Arne Petimezas σχολίασε πως «το 2,4% αφήνει ένα πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 1% του ΑΕΠ, πιθανότατα πιο κοντά στο 0,5%, αν η ανάπτυξη, ο πληθωρισμός ή τα επιτόκια απογοητεύσουν. Γενικά, αυτό θα οδηγήσει σε μείωση του λόγου του χρέους προς το ΑΕΠ κατά 1 ποσοστιαία μονάδα ή λιγότερο ετησίως. Δεδομένης της ωριμότητας του κύκλου και του υψηλού χρέους της Ιταλίας, οπωσδήποτε δεν είναι ωραία τα πράγματα. Επιπλέον, το επωνομαζόμενο διαρθρωτικό έλλειμμα πιθανότατα θα επιδεινωθεί. Και ήδη παραβίαζε το δημοσιονομικό σύμφωνο της ΕΕ. σε κάθε περίπτωση, δεδομένων των τρελών μετεκλογικών υποσχέσεων, το 2,4% του ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι πολύ μετριοπαθές, και αυξημένο ελάχιστα σε σχέση με το περυσινό 2,3%».
Ο Jasper Lawler της London Capital Group επισημαίνει πως «το ευρώ παραμένει ανεκτικό στις πρώτες συναλλαγές. Αυτό σημαίνει πως οι αγορές το εκλαμβάνουν ως ένα εσωτερικό ζήτημα αυτή τη στιγμή, αντί για κάτι που αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την περιοχή της ευρωζώνης. Εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο οι πολιτικές αναταράξεις να πλήξουν το κλίμα για το ευρώ όσο περνά η μέρα».