Ο Σοσιαλιστής ηγέτης Πέδρο Σάντσεθ είναι ο νέος πρωθυπουργός της Ισπανίας, καθώς 180 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της πρότασης μομφής κατά του Μαριάνο Ραχόι.
Νωρίτερα, ο κ. Ραχόι σε σύντομη ομιλία του, πριν την έναρξη της διαδικασίας, παραδέχθηκε την ήττα του, λέγοντας πως «ήταν τιμή μου να είμαι πρωθυπουργός, να αφήσω την Ισπανία σε καλύτερη θέση απ' ό,τι τη βρήκα».
«Μπορούμε να υποθέσουμε πως η πρόταση μομφής θα υπερψηφιστεί. Κατά συνέπεια, ο Πέδρο Σάντσεθ θα γίνει ο νέος πρόεδρος της κυβέρνησης», είπε σε σύντομη ομιλία του στο κοινοβούλιο ο συντηρητικός πρωθυπουργός, ο οποίος συνεχάρη τον αντίπαλό του.
Η ψηφοφορία στο ισπανικό κοινοβούλιο για την πρόταση μομφής κατά του κ. Ραχόι, που ξεκίνησε λίγο μετά τις 12:01 (ώρα Ελλάδας), υποστηρίχθηκε από 180 βουλευτές, τέσσερις περισσότερους από την απαιτούμενη απόλυτη πλειοψηφία, 169 βουλευτές ψήφισαν κατά και υπήρχε 1 αποχή.
Ο κ. Σάντσεθ αναμένεται να αναλάβει τα καθήκοντά του μέχρι τη Δευτέρα και το υπουργικό του συμβούλιο να οριστεί την επόμενη εβδομάδα.
Είναι η πρώτη φορά που πρόταση μομφής θριαμβεύει στη σύγχρονη ισπανική δημοκρατία. Επίσης για πρώτη φορά προσκλήθηκε ένας πρωθυπουργός να ηγηθεί κυβέρνησης με τόσο ετερογενή κοινοβουλευτική υποστήριξη.
Υπενθυμίζεται πως η πρόταση μομφής κατατέθηκε από τους Σοσιαλιστές του PSOE στις 25 Μαΐου, μετά την καταδίκη του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος (PP) για παράνομο πλουτισμό, σε μια μεγάλη δίκη για διαφθορά όπου 29 κατηγορούμενοι, μεταξύ των οποίων πρώην στελέχη του PP, καταδικάστηκαν συνολικά σε ποινές κάθειρξης 351 ετών.
Συνεργασία με το PSOE προτείνει το Podemos
Νωρίτερα, ο ηγέτης των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας πρότεινε στον επικεφαλής των Σοσιαλιστών του PSOE Πέδρο Σάντσεθ να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να σχηματίσουν μία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έτσι ώστε η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά την πρόταση μομφής να μη στηρίζεται μόνο στους 84 σοσιαλιστές βουλευτές αλλά στους 156 που θα συγκεντρώνει μαζί με τους Unidos Podemos συν τις άλλες συμμαχίες που θα προκύψουν.
Τη δυσκολία του Σάντσεθ να αναλάβει τον σχηματισμό μίας κυβέρνησης βασισμένος στην ισχνή κοινοβουλευτική του δύναμη υπογραμμίζουν και στελέχη του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ): «Γνωρίζουμε καλά πως είναι δύσκολο να κυβερνάς με 137 βουλευτές (του ΡΡ), πολύ δε περισσότερο όταν καλείσαι να κυβερνήσεις με 84». Οι ίδιες πηγές από το συντηρητικό κόμμα προειδοποιούν το PSOE πως τα υπόλοιπα κόμματα δεν πρόκειται να κάθονται «και να πλέκουν στα έδρανα», παρακολουθώντας τις κοινοβουλευτικές ταχυδακτυλουργίες της νέας κυβέρνησης. «Θα χρειαστούν άλλες 92 ψήφους για να κυβερνούν», υπενθυμίζουν τα ίδια στελέχη, υπογραμμίζοντας πως για να εγκριθούν τα νομοσχέδια απαιτείται πλειοψηφία 176 ψήφων στο Κοινοβούλιο.
Ωστόσο, η πρόταση του Ιγκλέσιας στον Σάντσεθ για κοινοβουλευτική συνεργασία είχε και κάποιες επιφυλάξεις, ιδίως σε ό,τι αφορά την πρόθεση του σοσιαλιστή ηγέτη να εφαρμόσει τον προϋπολογισμό που είχε ψηφισθεί στο Κοινοβούλιο από την κυβέρνηση Ραχόι.
«Δεν μπορείτε να υποστηρίζετε πως το κυβερνητικό σας πρόγραμμα είναι ο προϋπολογισμός του ΡΡ», τόνισε ο Ιγκλέσιας στη χθεσινή του ομιλία στη Βουλή, απευθυνόμενος στον Σάντσεθ. Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος των Unidos Podemos Ιρένε Μοντέρο δήλωσε πως εάν ο Σάντσεθ κυβερνήσει με «τον προϋπολογισμό της απάτης» του Ραχόι, θα βρει μπροστά του τους Podemos και τους συμμάχους τους, όπως σήμερα τους βρίσκει αντιμέτωπους ο Ραχόι. «Με αυτόν τον προϋπολογισμό, ο Πέδρο Σάντσεθ θα είναι ένας Ραχόι νο 2. Πρέπει άμεσα να αποσύρουμε από τους θεσμούς το ΡΡ. Εμείς δουλεύουμε πάνω από ένα χρόνο γι’ αυτό», έγραψε η ίδια στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης.
Απεναντίας, την ικανοποίησή τους για την εκπεφρασμένη διατήρηση του ψηφισμένου προϋπολογισμού από τον Σάντσεθ εκφράζουν κύκλοι του ΡΡ, επισημαίνοντας πως τόσο το PSOE, όσο και το Podemos τον είχαν πολεμήσει λυσσαλέα στο Κοινοβούλιο: «Είναι θριαμβευτικό», που επιβεβαιώνεται η προφητική φράση που εκστόμισε χθες ο Ραχόι για τους Podemos, λέγοντας πως τώρα «θα χρειασθεί να φάνε τον προϋπολογισμό με πατάτες».
Οι ίδιοι κύκλοι τονίζουν πως το PP δεσμεύεται να μην τορπιλίσει την εφαρμογή του προϋπολογισμού, μόνο και μόνο για να κάνουν δύσκολη τη ζωή στη νέα κυβέρνηση. «Το ΡΡ είναι ένα σοβαρό κόμμα», υποστηρίζουν, επισημαίνοντας πως η αβεβαιότητα που έχει δημιουργηθεί από την πρόταση μομφής έχει επηρεάσει το ισπανικό Χρηματιστήριο κι ευελπιστούν πως αυτό δεν θα έχει επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη.
Την ίδια στιγμή, άλλοι κύκλοι του ΡΡ δηλώνουν πως εξετάζεται το ενδεχόμενο να κατατεθούν μία σειρά από τροποποιήσεις για τον προϋπολογισμό, προκειμένου να καταστεί δύσκολη η έγκρισή του, εκμεταλλευόμενες όλες τις επιμέρους διαφορές μεταξύ των κοινοβουλευτικών ομάδων που αρχικά τον υπερψήφισαν.
Το άλλο μέτωπο, που ενδεχομένως να δημιουργήσει δυσκολίες στον Σάντσεθ, είναι η αντιμετώπιση της κρίσης στην Καταλωνία, καθώς η τοποθέτηση του εν αναμονή πρωθυπουργού δεν είναι σαφής. Ο Σάντσεθ στη χθεσινή του ομιλία απευθύνθηκε στην κυβέρνηση της Καταλωνίας (αλλά και στις άλλες αυτόνομες περιοχές) προτείνοντας διάλογο, αλλά καλώντας και την καταλανική κοινωνία να πράξει το ίδιο, όμως επί τη βάσει κοινών συνιστωσών, όπως είναι το Σύνταγμα και το Καθεστώς για την Αυτονομία. Παρά τον σκεπτικισμό που εξέφρασαν, οι Καταλανοί συντηρητικοί PDeCAT αποδέχθηκαν την πρόσκληση του Σάντσεθ, ενώ το καταλανικό ERC και το βασκικό Bildu επεσήμαναν πως η στήριξη που προσφέρουν στον Σάντσεθ στην παρούσα πρόταση μομφής δεν θα πρέπει να προσληφθεί ως «μία στήριξη στο PSOE» αλλά μία «απόρριψη του ΡΡ».
Γιούνκερ: Πλήρης εμπιστοσύνη στη νέα ισπανική κυβέρνηση
Σε μια πρώτη αντίδραση, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε πως έχει πλήρη εμπιστοσύνη στη νέα ισπανική κυβέρνηση, όπως ανέφερε η εκπρόσωπος της Κομισιόν.
«Έστειλε στον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ συγχαρητήρια επιστολή, δηλώνοντας την εμπιστοσύνη του στην ισπανική κυβέρνηση να συνεχίσει να συμβάλλει με εποικοδμητικό τρόπο για μια ισχυρότερη, πιο ενωμένη και δικαιότερη Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε η εκπρόσωπος.