Τέσσερις μνηστήρες για δυο θέσεις στις γαλλικές εκλογές

Η Γαλλία προσφεύγει στις κάλπες για τον πρώτο γύρο των γαλλικών εκλογών, μετά την όλο και πιο άγρια προεκλογική κούρσα που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή και σηματοδοτήθηκε από την κατάρρευση των κλασικών πολιτικών κομμάτων της χώρας και την άνοδο της ακροαριστεράς και της ακροδεξιάς. Εκλογές που έγιναν ακόμη πιο απρόβλεπτες μετά το τρομοκρατικό κτύπημα στο κέντρο του Παρισιού το βράδυ της Πέμπτης.

Τέσσερις κορυφαίοι υποψήφιοι με δραματικά διαφορετικές απόψεις για την οικονομία και την Ευρώπη, όλοι απέχουν ελάχιστα από το να περάσουν στο δεύτερο γύρο, που θα διεξαχθεί στις 7 Μαΐου, γεγονός που καθιστά τις σημερινές προεδρικές εκλογές τις πιο αβέβαιες των τελευταίων 50 ετών -και μια μάχη που μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο για τη Γαλλία και την ΕΕ.

Όπως υπενθυμίζουν οι Financial Times, οι δύο υποψήφιοι που έχουν λανσάρει τους εαυτούς τους ως «αντισυστημικούς», η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν και ο ακραίος αριστερός Ζαν Λυκ Μελανσόν, πέρασαν την τελευταία μέρα της εκστρατείας ενισχύοντας τα διαπιστευτήριά τους ως «outsiders», εκμεταλλευόμενοι την εκτεταμένη διάψευση των προσδοκιών από το status quo.

Ο Μελανσόν, ο οποίος επιθυμεί ανώτατο φορολογικό συντελεστή 100% και ισχυροποίηση των προστατευτικών εμπορικών φραγμών, μιλά επανειλημμένως για σχέδια αλλαγής των ευρωπαϊκών συνθηκών. «Είτε θα αλλάξουμε την Ευρώπη, είτε θα την εγκαταλείψουμε», δήλωσε στο BFMTV την Πέμπτη.

Η Λεπέν, επίσης εχθρική απέναντι στην ΕΕ με σχέδια εξόδου από το ευρώ, ανέφερε στο ραδιόφωνο του Europe 1 ότι θα διώξει από τη Γαλλία όλους τους ξένους που υπάρχει υποψία ότι συνδέονται με τον φονταμενταλισμό, ανεξάρτητα αν έχουν διαπράξει εγκλήματα.

Στην πιο mainstream πλευρά του πολιτικού τοπίου, ο συντηρητικός Φρανσουά Φιγιόν που είδε την καμπάνια του να διαλύεται από το σκάνδαλο υπεξαίρεσης, προσπάθησε να ξαναβρεθεί στην κορυφή την Πέμπτη τρώγοντας πρωινό με τον πρώην πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί, προκειμένου να δείξει ότι το κόμμα είναι ενωμένο.

Ο υποψήφιος δήλωσε βέβαιος πως θα περάσει στο δεύτερο γύρο με τον κεντρώο Εμανουέλ Μακρόν και υποστήριξε ότι οι Γάλλοι δεν θα ψηφίσουν «έναν μαρξιστή επαναστάτη ή μια γυναίκα από την άκρα δεξιά που θέλει να φύγει από το ευρώ». Την ίδια ώρα ο Μακρόν που προηγείται στις δημοσκοπήσεις, συναντιούνταν με συνδικαλιστικούς ηγέτες.

Σε αυτή την αβέβαιη κούρσα, σχεδόν το ένα τρίτο των ψηφοφόρων δεν σχεδιάζει να εμφανιστεί στις κάλπες και περίπου το 30% αυτών που λένε πως θα ψηφίσουν, επισημαίνουν πως ακόμη δεν είναι σίγουροι για το ποιον θα στηρίξουν.

Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, καθένας από τους τέσσερις να βρει το δρόμο του προς τη γαλλική προεδρία;

Εμανουέλ Μακρόν

Ο υποψήφιος που έρχεται πρώτος κατά το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων τριών μηνών, έχει ένα και μόνο έργο να εκτελέσει: απλά να μείνει πρώτος.

Σε περίπτωση που ο 39χρονος κεντρώος καταφέρει να περάσει στο δεύτερο γύρο της 7ης Μαΐου, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως θα κερδίσει εύκολα οποιονδήποτε από τους αντιπάλους του. Οι υποστηρικτές του είναι λιγότερο αφοσιωμένοι στο να τον ψηφίσουν σε σχέση με εκείνους της Μαρίν Λεπέν, αν και δείχνουν πιο πιστοί τις τελευταίες εβδομάδες.

Ο Μακρόν ανταγωνίζεται την Μαρίν Λεπέν του Εθνικού Μετώπου για την πρωτιά στη διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών, ωστόσο και οι δύο έχουν δει τη στήριξή τους να διαβρώνεται από τις αρχές Απριλίου.

Μαρίν Λεπέν

Από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας, καμία δημοσκόπηση δεν έχει καταδείξει πως η Λεπέν δεν θα περάσει στο δεύτερο γύρο, αν και έχει χάσει ένα μέρος της δυναμικής της τις τελευταίες εβδομάδες. Οι ψηφοφόροι της είναι οι πιο πιστοί σε σχέση με των άλλων υποψηφίων, ωστόσο καμία δημοσκόπηση δεν την θέλει νικήτρια του δεύτερου γύρου.

Στοιχεία που επικαλείται το Bloomberg δείχνουν πως, βάσει των τριών τελευταίων προεδρικών εκλογών, ο φετινός νικητής θα χρειαστεί περίπου 18,2 εκατ. ψήφους. Οι περισσότερες ψήφοι που έχει κερδίσει το Εθνικό Μέτωπο ήταν 6,8 εκατομμύρια στις περιφερειακές εκλογές του 2015.

Ωστόσο το πρακτορείο σχολιάζει πως υπάρχει και μια άλλη ερμηνεία σε όλα αυτά: «Αναφορά της Λεπέν δεν είναι οι τελευταίες προεδρικές εκλογές, αλλά το ευρωπαϊκό δημοψήφισμα του 2005», εξηγεί ο Edouard Lecerf, διευθυντής πολιτικών σπουδών στο Kantar TNS.

Όταν η Γαλλία ψήφισε ενάντια σε ένα ευρωπαϊκό σύνταγμα το 2005, οι ψήφοι ανήλθαν σε 15,4 εκατομμύρια. Σύμφωνα με τον ειδικό, αυτή είναι η πιθανή δεξαμενή ψηφοφόρων που μπορεί να είναι ανοικτοί στην πατριωτική ατζέντα της Μαρίν Λεπέν.

Σε περίπτωση που η προσέλευση υποχωρήσει πολύ κάτω του ιστορικού χαμηλού του 64% που καταγράφηκε το 1969, γίνεται μαθηματικά δυνατό η Λεπέν να γίνει πρόεδρος της Γαλλίας. Με προσέλευση 60%, η υποψήφια χρειάζεται 14,1 εκατ. ψήφους. Ακόμη και ένα ποσοστό προσέλευσης 65%, σημαίνει ότι 15,3 εκατ. ψήφοι μπορούν να οδηγήσουν την Λεπέν στην κορυφή.

Φρανσουά Φιγιόν

Εκεί που την περίοδο των Χριστουγέννων ήταν ο πιο πιθανός μελλοντικός Γάλλος πρόεδρος, το Φεβρουάριο προσπαθούσε να περισώσει την πολιτική του καριέρα μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου υπεξαίρεσης. Από το peak του 29% που άγγιξε η στήριξή του τον Νοέμβριο, το σκάνδαλο την πίεσε στο 17%, με αποτέλεσμα κάποιοι υποστηρικτές του να στηρίζουν Μακρόν και κάποιοι άλλοι να αποφασίσουν να απέχουν.

Μέχρι στιγμής, ο Φιγιόν κατάφερε να ενισχύσει το ποσοστό του στο 19%. Αν εξασφαλίσει άλλες τρεις ποσοστιαίες μονάδες, τις οποίες θα πρέπει να πάρει από νέους ή από αγρότες, μπορεί να βρεθεί στο δεύτερο γύρο.

Ωστόσο, σε περίπτωση που περάσει στο δεύτερο γύρο, δημοσκόπηση του Elabe δείχνει ότι θα χάσει από τον Μακρόν ή από τον Μελανσόν, αν και θα κέρδιζε τη Μαρίν Λεπέν. Απέναντι σε ακροδεξιούς ή ακροαριστερούς υποψηφίους, πιθανότατα θα ζητήσει από τους ψηφοφόρους να στηρίξουν «εμένα ή το χάος».

Ζαν Λυκ Μελανσόν

Ο πιο απρόσμενος υποψήφιος αυτών των εξίσου απρόσμενων εκλογών, ξόδεψε τους πρώτους μήνες της καμπάνιας του διαφωνώντας με τον σοσιαλιστή αντίπαλό του, Μπενουά Αμόν, για το ποιος από τους δύο έπρεπε να κάνει πίσω για να ενωθούν οι αριστεροί ψηφοφόροι γύρω από ένα πρόσωπο.

Μετά το πρώτο τηλεοπτικό debate στις 20 Μαρτίου, οπότε ο Μελανσόν επισκίασε τον αντίπαλό του, αυτοί οι ψηφοφόροι αποφάσισαν και το ποσοστό του σχεδόν διπλασιάστηκε σε 19%. Ο Αμόν, στο μεταξύ, βυθίστηκε στο 8%, από 18% την 1η Φεβρουαρίου.

Ο Μελανσόν, τον οποίο στηρίζει το Κομμουνιστικό Κόμμα, βρίσκεται πλέον στην τρίτη θέση μετά την Μαρίν Λεπέν, από την οποία απέχει μόλις 3,5 ποσοστιαίες μονάδες. Οι πρώην υποστηρικτές του Αμόν που δεν έχουν αποφασίσει ακόμη, θα ήταν αρκετοί για να τον «σπρώξουν» στο δεύτερο γύρο.

Σε περίπτωση που τα καταφέρει, θα κερδίσει τον Φιγιόν με 57% έναντι 43%, αλλά και τη Λεπέν με 58% έναντι 42%. Θα έχανε, ωστόσο, από τον Μακρόν, με 41% έναντι 59%.