Τεράστια είναι τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου. Μόνο για το κοίτασμα «Λεβιάθαν», το μεγαλύτερο της ισραηλινής ΑΟΖ, οι εταιρείες Delek (ισραηλινή), Noble (ΗΠΑ) και Avner (Ισρ.) πρέπει να εξασφαλίσουν κεφάλαια ύψους περίπου 4 δισ. δολαρίων, που είναι απαραίτητα για την ολοκλήρωση των επενδύσεων σε όλες τις φάσεις ανάπτυξής του.
Ήδη οι εταιρείες συνάπτουν συμβάσεις με τραπεζικούς οργανισμούς για την εξασφάλιση των κεφαλαίων που αντιστοιχούν στην καθεμία για την πραγματοποίηση των επενδύσεων, με βάση το μερίδιο που κατέχουν στην κοινοπραξία του «Λεβιάθαν».
Η ανάπτυξη του συγκεκριμένου κοιτάσματος, που είναι και η πλέον κοστοβόρα, έχει αποκτήσει πρώτη προτεραιότητα για την Delek και τη Noble, καθώς πέραν από τις επιχειρηματικές συμφωνίες των εταιριών με παραγωγούς ηλεκτρισμού και άλλες βιομηχανίες του Ισραήλ, πρόσφατα υπογράφηκε και διακρατική συμφωνία μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας ανάμεσα στο Ισραήλ και την Ιορδανία για την προμήθεια αερίου από το «Λεβιάθαν», ύψους άνω των 10 δισ. δολαρίων, ενώ η παραγωγή του συγκεκριμένου κοιτάσματος αποτελεί και το κύριο αντικείμενο των συζητήσεων ανάμεσα στο Τελ Αβίβ και την Άγκυρα.
Τα παραπάνω επισημαίνονται για τον λόγο ότι οι δύο εταιρείες, η αμερικανική Noble και η ισραηλινή Delek, εμπλέκονται στην αξιοποίηση του κοιτάσματος «Αφροδίτη» της κυπριακής ΑΟΖ. Το γεγονός δηλαδή ότι οι συγκεκριμένες εταιρείες δίνουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη των κοιτασμάτων της ισραηλινής ΑΟΖ και μάλιστα με δέσμευση μεγάλου μέρους της πιστοληπτικής τους ικανότητας, έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Κύπρο, καθώς ήδη υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξη εκμετάλλευσης του κοιτάσματος.
Δεν είναι τυχαίο ότι, αν και το «Αφροδίτη» ανακαλύφθηκε μερικούς μόνο μήνες μετά το «Λεβιάθαν», εντούτοις δεν έχει υπάρξει οποιαδήποτε εξέλιξη στην προοπτική ανάπτυξης και παραγωγής των περίπου 4,5 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου, που εκτιμάται ότι είναι το απολήψιμο απόθεμα του κοιτάσματος.
Αντίθετα, για το «Λεβιάθαν», πέραν της αναζήτησης των επενδυτικών κεφαλαίων που απαιτούνται (περίπου 4 δισ.), ήδη έχουν συναφθεί εμπορικές συμφωνίες πώλησης του αερίου, τόσο διεθνώς όσο και στο εσωτερικό του Ισραήλ.
Σύμφωνα εξάλλου με πρόσφατη παρουσίαση της Noble σε επενδυτές, οι κεφαλαιακές ανάγκες της εταιρείας για το 2017 ανέρχονται σε 2-2,4 δισ. δολάρια. Η εταιρεία λέει επίσης ότι προτίθεται να διαθέσει για πώληση ποσοστό της τάξης του 10% στην κοινοπραξία του «Λεβιάθαν», προκειμένου να εξυπηρετήσει μέρος του κόστους ανάπτυξης του κοιτάσματος. Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τους αναλυτές, επιβεβαιώνει ότι η διοίκηση της εταιρείας έχει πλήρη επίγνωση των ρίσκων που αναλαμβάνει.
Η Λευκωσία προφανώς δεν πρόκειται να προβεί σε οποιαδήποτε βιαστική κίνηση, πόσο μάλλον που Noble και Delek έχουν υποβάλει προσφορές και για νέες παραχωρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και που βρίσκονται σε εξέλιξη κρίσιμες συζητήσεις για το Κυπριακό.
Ωστόσο, είναι δεδομένος ο προβληματισμός για το κατά πόσο Noble και Delek μπορούν, με την προτεραιότητα που δίδουν στο «Λεβιάθαν», να εγγυηθούν την έγκαιρη ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη», το οποίο είναι το μόνο που μπορεί αμέσως να προσφέρει φυσικό αέριο στο νησί.